Yurt içine/yurt dışına sefer yapan tır şoförlerine her sefere çıktıklarında ödenen paranın harcırah-yolluk veya ücret-prim niteliğinde olup olmadığı; kıdem tazminatı ve prime esas kazanç hesabında dikkate alınıp alınmayacağına ilişkin Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurul Kararı

Resmi Gazete’nin 08.07.2020 tarih ve 31179 sayılı nüshasında yayımlanan Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 04/10/2019 Tarihli ve E: 2018/1, K: 2019/5 Sayılı Kararında;

► “Yurt içine/yurt dışına sefer yapan tır şoförlerine her sefere çıktıklarında ödenen paranın harcırah/yolluk veya ücret/prim niteliğinde olup olmadığı, kıdem tazminatı ve prime esas kazancın hesabında dikkate alınıp alınmayacağı” konusunda içtihatların birleştirilmesi talep edilmiş ise de;

► İşçilik alacakları davalarında taraflarca getirilme ilkesinin, sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan davalarda ise resen araştırma ilkesinin geçerli olması nedeniyle her dava dosyasında somut olayın özelliği ile delil durumu da dikkate alınarak yapılan ödemenin ücret ya da harcırah/yolluk olarak kabulünün mümkün olabileceği,

► Bu nedenle aynı tür uyuşmazlıkların tümü için geçerli, soyut ve genel nitelikte kurallar koyan ve temel amacı hukukta birliği ve bütünlüğü sağlamak olan içtihadı birleştirme kararlarının bu amacı ile bağdaşmayacak şekilde bir sınırlandırma yapılmasının uygun düşmeyeceği gerekçeleriyle içtihatların birleştirilmesine yer olmadığı sonucuna varmıştır”.

Bu sonucu varırken;

A. Sözleşme özgürlüğü kapsamında işçi ve işverenin yapılan bu ödemelerin ücrete dahil olduğu ya da harcırah/yolluk olarak ödenip zorunlu giderleri karşılamak amacıyla yapıldığını açıkça kararlaştırabileceği,

B. Taraflar arasında yapılan bu ödemelerin niteliği hakkında ihtilaf çıkması halinde ise;

► İşverence yapılan bu ödemenin bir düzenlemeye tabi tutulup tutulmadığı, kendisine ödenen bu paranın şoför tarafından ne şekilde harcandığı ve bu harcamaların belgelendirilip belgelendirilmediği,

► İşyeri ve işletmeye göre farklılıklar gözetmekle birlikte her somut olayın özelliği dikkate alınarak ödenen paranın temel olarak sefer için gerekli olan yakıt, yol ve köprü geçiş ücretleri, bazı gümrüklerde ödenen vergi, harç ve benzeri ödemeler ile şoför için zorunlu olan barınma ve gıda masrafları gibi giderleri içerip içermediğinin ayrıştırılıp ayrıştırılmadığı, bu tutarlardan sonra işçiye kalan bir tutar olup olmadığının her işletme bazında ortaya konulması gerektiği kriterlerine dayanmıştır.

Söz konusu Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurul Kararı'na ulaşmak için tıklayınız...

Saygılarımızla.
Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.
Erdal Çalıkoğlu