Yeni Koronavirüs (Covid-19) salgınının ekonomik ve sosyal hayata etkilerinin azaltılması hakkında kanun ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun Resmi Gazete’de yayımlandı.

Yeni Koronavirüs (Covıd-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 7244 sayılı Kanun 17 Nisan 2020 tarih ve 31102 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

İlgili Kanunda iş ve sosyal güvelik bakımından önem atfettiğimiz hususlar özetle şu şekildedir:

1. Kısa çalışma ödemeleri (gecikmeye mahal verilmemesi için) uygunluk tespiti beklenilmeden, işverenin beyanına göre gerçekleştirilecektir.

4447 sayılı Kanuna “geçici madde 25. madde eklenmiştir. Buna göre;

Yeni koronavirüs (Covid-19) sebebiyle işverenlerin yaptıkları zorlayıcı sebep gerekçeli kısa çalışma başvuruları için uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin, işverenlerin beyanı doğrultusunda kısa çalışma ödemesi gerçekleştirilecektir. İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ve yersiz ödemeler ise yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilecektir.

• Covid-19 nedeniyle yapılacak kısa çalışma başvuruları başlangıç tarihi en çok 29/02/2020 olabilecektir.

2. Covid-19 sürecinde işsiz kalan, işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden faydalanamayan kişilere günlük 39,24 TL nakdi ücret desteği sağlanmıştır.

4447 sayılı Kanuna Geçici 24’ncü madde eklenmiştir. Buna göre;

• 17.04.2020 tarihi itibariyle, aralarında iş sözleşmesi bulunmakla birlikte (4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesi uyarınca) işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler ile,
• 15/3/2020 tarihinden sonra 51 inci madde kapsamında iş sözleşmesi feshedilen ve bu Kanunun diğer hükümlerine göre işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçilere,

• Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak kaydıyla ve 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere (3 aylık süre) bu süre içinde ücretsiz izinde bulundukları veya işsiz kaldıkları süre kadar, fondan günlük 39,24 Türk lirası nakdi ücret desteği verilecektir. 39,24 TL ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmayacaktır.
• Ücretsiz izne ayrılarak nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin fiilen çalıştırıldığının tespiti halinde ise işverene, bu şekilde çalıştırılan her işçi ve çalıştırıldığı her ay için ayrı ayrı olmak üzere fiilin işlendiği tarihteki 4857 sayılı Kanunun 39 uncu maddesince belirlenen aylık brüt asgari ücret tutarında çalışma ve iş kurumu il müdürlüklerince idari para cezası uygulanır ve ödenen nakdi ücret desteği ödeme tarihinden itibaren işleyecek kanuni faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.
• Nakdi ücret desteğinden yararlananlardan 5510 sayılı Kanuna göre genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamına girmeyenler, aynı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılırlar ve genel sağlık sigortasına ilişkin primleri Fondan karşılanacaktır.

3. Her türlü iş sözleşmesinin işveren tarafından feshi (ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında) üç ay süreyle yasaklanmıştır.

7244 sayılı Kanunun 9’uncu maddesi ile (17/04/2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere) 4857 sayılı İş Kanunu’na geçici 10.madde eklenmiştir. Buna göre;

• Her türlü iş veya hizmet sözleşmesinin (İş Kanunu, Borçlar Kanunu, Deniz İş Kanunu dahil) 4857/25 inci maddenin birinci fıkrasının (II) numaralı bendi kapsamında ve diğer kanunların ilgili hükümlerinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işveren tarafından feshedilmesi yasaklanmıştır.

• İşveren 17.04.2020 tarihinden itibaren üç aylık süreyi geçmemek üzere işçisini tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilecektir.

• Bu madde kapsamında ücretsiz izne ayrılmak, işçiye haklı nedene dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı vermeyecektir.

• Bu madde hükümlerine aykırı olarak iş sözleşmesini fesheden işveren veya işveren vekiline, sözleşmesi feshedilen her işçi için fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası verilecektir.

• Cumhurbaşkanı birinci ve ikinci fıkrada yer alan üç aylık süreleri altı aya kadar uzatmaya yetkili kılınmıştır.

4. 5746 ve 4691 sayılı Kanunlar kapsamında Ar-Ge, Tasarım, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri içerisinde yürütülen faaliyetlerin ilgili merkezler dışında yapılmasına geçici olarak olanak sağlanmıştır. Buna göre;

• 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde yürütülen faaliyetlerin Ar-Ge ve tasarım merkezleri dışında da yapılmasına; 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında Bölge sınırları içinde yürütülen faaliyetlerin Bölge dışında da yürütülmesine, 11/3/2020 tarihinden itibaren 4 ay süreyle sınırlı olmak üzere Sanayi ve Teknoloji Bakanı tarafından izin verilmesi ve bu sürenin 3 aya kadar uzatılabilmesine karar verilmiştir.
• Yapılan değişiklik ile ayrıca izin verilmesi durumunda ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının bilgilendirilmesi kaydıyla 5746 sayılı Kanun ile 4691 sayılı Kanun kapsamındaki indirim, istisna, destek ve teşviklerden yararlanmaya devam edilecektir.

İlgili Kanun metnine ulaşmak için tıklayınız...

Saygılarımızla.
Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.
Erdal Çalıkoğlu