Skip to Content

Gümrükte gündem

Sercan Bahadır

Ocak ayı "Gümrükte Gündem"i belirleyen en önemli konunun 22 Ocak 2016 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Gümrük Yönetmeliği'ndeki değişiklikler olduğunu düşünmekteyiz.

Gümrük Yönetmeliği'nde ana hatlarıyla gümrük gözetimi ve kontrolü kapsamında işletmelerin yükümlülükleri, laboratuvar tahliline tabi tutulacak eşya, havayolu ile taşımalara ilişkin basitleştirilmiş usul, antrepodaki eşyanın başkasına devri, geçici depolama yeri işletme izni, antrepo açma ve işletme izni ile gümrük müşaviri ve yardımcılarının yükümlülükleri konularda değişiklikler yapılmıştır.

Öte yandan, bilindiği üzere Avrupa Birliği Gümrük Kanunu'nda yapılan değişikliklerin bir bölümü 2016 yılının Mayıs ayında yürürlüğe girecek olup, bu değişikliklere paralel olarak Türk Gümrük Kanunu'nda da mevzuat uyumu açısından değişiklikler yapılacağını belirtmek isteriz.

Ocak ayında öne çıkan diğer konular aşağıda yer almaktadır:

1."Genelleştirilmiş Tercihler Sisteminden Yararlanacak Ülkeler" listesi yeniden düzenlenmiştir.

Yapılan düzenlemeyle Botsvana, Honduras, Namibya, Nikaragua ve Türkmenistan "Gelişme Yolundaki Ülkeler"; El Salvador, Kostra Rika, Moldova, Panama ve Peru  "Özel Teşvik Düzenlemelerinden Yararlanacak Ülkeler" listesinden çıkartılmıştır. Bu ülkeler ile yapılan ticarette 01.01.2016 tarihi itibari ile Form A Belgesi kullanılamayacaktır.

2. Kullanılmış veya yenileştirilmiş olarak ithal edilebilecek bazı maddelere ilişkin usul ve esaslarda değişiklikler yapılmıştır.

2015/1 Tebliğin Ek-1/A, Ek-1/B ve Ek-2'de yer alan GTİP'ler, yeni düzenleme ile Ek-1 ve Ek-2 olarak iki ayrı listede birleştirilmiştir. Yapılan düzenleme ile kullanılmış veya yenileştirilmiş olarak ithal edilebilecek eşyaların kapsamında bir değişiklik yapılmış ve Ek 1 no.lu listede belirtilen birim CIF kıymetine eşit veya daha az birim CIF kıymete haiz olan eşyaların ithaline izin verilmeyeceği düzenlenmiştir. Daha önce bu kapsamda olan eşyaların ithal izni için Ekonomi Bakanlığına başvuru yapılabilmekte idi.

Diğer yandan, Ek-1'de yer alan listede GTİP'leri belirtilen kullanılmış veya yenileştirilmiş eşyanın karşısında birim CIF kıymeti belirtilmeyenlerin ve karşısında gösterilen birim CIF kıymetinden daha fazla birim CIF kıymeti (diğer yurt dışı giderler kalemi dahil) haiz olanlarının ithalatına, İthalat Rejimi Kararı'nın 2 ve 7. maddesi çerçevesinde izin verilmiş ve Ek-2'de yer alan liste kapsamı kullanılmış veya yenileştirilmiş eşyanın ithalatında listede belirtilen kurumdan alınan uygunluk yazısının aranacağı belirtilmiştir.

Ayrıca 20 Ocak 2016 tarihinde yayımlanan Tebliğ ile Kullanılmış veya Yenileştirilmiş Eşyanın İthalat İznine İlişkin İthalat Tebliği (2016/1)'ne geçici madde eklenmiştir. Geçici maddeye göre, 01.01.2016 tarihinden önce Türkiye'ye sevki yapılmak üzere yüklemesi yapılmış olan Ek-1 kapsamındaki kullanılmış veya yenileştirilmiş eşyanın ithal izni için 01.03.2016 (dâhil) tarihine kadar http://ith7.ekonomi.gov.tr genel ağ adresinde duyurulan belgelerle birlikte Genel Müdürlüğe başvurulması halinde başvurular Genel Müdürlükçe sonuçlandırılacaktır.

Ayrıca bu geçici madde çerçevesinde "Ek-1'deki listede GTİP'leri belirtilen kullanılmış veya yenileştirilmiş eşyanın; karşısında gösterilen birim CIF kıymetine (diğer yurt dışı giderler kalemi dahil) eşit veya daha az birim CIF kıymete haiz olanlarının ithalatına izin verilmez" hükmünün uygulanmayacağı belirtilmiştir.

3. KDV Kanunu'ndaki geçici 17. maddenin süresi uzatılmıştır.

01.01.2016 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan 6655 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile KDV Kanunu'nun "Dahilde işleme ve geçici kabul rejimi kapsamında ihraç edilecek malların üretiminde kullanılacak maddelerin 31.12.2015 tarihine kadar tesliminde Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 11'inci maddesinin 1 numaralı fıkrasının (c) bendi hükümlerine göre, bölgeler, sektörler veya mal grupları itibariyle işlem yaptırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir." hükmünün yer aldığı geçici 17. maddesindeki 31.12.2015 tarihi 31.12.2020 olarak değiştirilmiş; bu kapsamda maddenin uygulanması 31.12.2020 tarihine kadar uzatılmıştır.

4. Katma değer vergisi, özel tüketim vergisi ve tütün fonu tutarında değişiklikler yapılmıştır.

Söz konusu Karar'da özetle;

a) Bazı eşyalar (Küspe, tam yağlı soya, kepek, razmol, balık unu, et unu, kemik unu, kan unu, tapiyoka, sorgum ve her türlü fenni karma yemler, saman, yem şalgamı, hayvan pancarı, kök yemler, kuru ot, yonca, fiğ, korunga, hasıl ve slajlık mısır, üçgül, yemlik lahana, yem bezelyesi ve benzeri hayvan yemleri gibi)  2007/13033 sayılı Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Kararın (II) sayılı listesinden çıkartılıp (I) sayılı listeye eklenmiş ve böylece bu ürünlerin KDV oranı % 1'e düşürülmüştür.

Diğer taraftan "Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından tescil edilen gübreler ile gübre üreticilerine bu ürünlerin içeriğinde bulunan hammaddelerin teslimi" de (I) sayılı listeye eklenerek KDV oranı % 18'den % 1'e düşürülmüştür.

b) Cep telefonu için alınan asgari ÖTV tutarı 120 TL'den 160 TL'ye çıkarılmıştır.

c) Yabancı tütün ile yurt içinde harmanlanmış ve imal edilmiş (blended) sigaraların bünyesine giren yabancı tütünün ithali sırasında CİF bedel üzerinden 900 $/ton şeklinde alınan tütün fonu, 600 $/ton'a indirilmiştir.

5. Ürün Güvenliği ve Denetim Tebliğlerinde değişiklik yapılmıştır.

Yapılan değişiklik ile 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkındaki Karar'ın 112'nci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen ticari miktar ve mahiyet arz etmeyen eşyanın ithalatında TAREKS muafiyetinden yararlanılacağı düzenlenmiştir.

6. 2016/2 sayılı Genelge'yle ayniyet tespitine ilişkin düzenleme yapılmıştır.

Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından 18.04.2012 tarih ve 2012/12 sayılı Genelge'de değişiklik yapılmasına dair 2016/2 sayılı Genelge'nin 4'üncü paragrafına "Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikasına sahip firmalar" ifadesi de eklenmiş olup, paragraf aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

"A, B ve C Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesine sahip firmalar ile Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikasına sahip firmaların 2153, 2353, 3153, 3158, 4053, 4058, 4253, 4258, 5300, 5321, 5323, 5341, 5351, 5352, 5371, 5391, 5800, 7153, 7158 rejim kodları kapsamında aşağıda belirtilen GTİP'lerden beyan edilen ambalaj, palet, uçak ve uçak motorlarının fiziki kontrolü gerektirir özel durumlar hariç olmak üzere sadece ayniyet tespiti gerekçesiyle kırmızı hatta yönlendirilmemesi gerekmektedir."

Ayrıca, muafiyete konu GTİP listesine, 7309.00.90.00.11, 7309.00.90.00.12, 7310.10.00.90.00, 7326.90.50.00.00 numaralı GTİP'ler de ilave edilmiştir.

7. Polistirenlerin Mısır'dan ithalatında dampinge karşı kesin önlem getirildi. 

14 Ocak 2016 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (2015/51) ile Türk Gümrük Tarife Cetvelinde "3903.19.00.00.00-Diğerleri" GTİP'i altında sınıflandırılan stiren polimerlerin Mısır Arap Cumhuriyeti'nden ithalatında CIF bedeli üzerinden % 11,3 oranında dampinge karşı kesin önlem yürürlüğe konulmuştur.