Gümrükte gündem
Sercan Bahadır - Yakup Güneş
"Gümrükte Gündem"in öne çıkan konusu yine Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü (YYS) uygulamasıdır. 21 Mayıs 2014 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliği ile gündeme gelen ve vurgulamak istediğimiz konu "mavi hat" uygulamasına ilişkin düzenlemelerdir.
Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliği'nin geçici 3. maddesinde tüm A ve B sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgelerinin (OKSB) 01.01.2017 tarihi itibarıyla geri alınacağı ve 21 Mayıs 2014 tarihinden itibaren yapılan A ve B sınıfı OKSB'ye ilişkin yeni başvuru taleplerinin reddedileceği belirtilmiştir.
Diğer taraftan, A ve B sınıfı OKSB sahibi firmaların yararlanmakta olduğu ithalatta mavi hat uygulaması yerine yeşil hat uygulaması yürürlüğe girecektir. Eşyanın belge kontrolüne veya muayeneye tabi tutulmadığı yeşil hat uygulamasından sadece YYS sahibi kişiler yararlanabilecektir. Bu nedenle firmaların ileride olumsuzluklar ile karşılaşmamaları için A ve B sınıfı OKSB sahibi şirketlerin YYS alım süreçlerine ivedilikle başlamaları gerektiği görüşündeyiz.
Haziran ayında öne çıkan diğer mevzuat değişiklikleri aşağıda yer almaktadır.
1. İthalinde Garanti Belgesi Aranacak Maddelere İlişkin Tebliğ yürürlükten kaldırıldı, Garanti Belgesi Yönetmeliği, Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği, Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu Yönetmeliği yayımlandı.
28.05.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri uyarınca garanti belgelerinin Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca onaylanması uygulamasına son verilmiş ve bu alandaki bürokrasi ortadan kaldırılmıştır.
İlgili Kanun'a istinaden Ekonomi Bakanlığının 06.06.2014 tarih ve 220000421 sayılı yazısında "İthalinde Garanti Belgesi Aranacak Maddelere İlişkin Tebliğ (İthalat: 2014/6)'in yürürlükten kaldırılma çalışmaları tamamlanana kadar anılan Tebliğ'le öngörülen onaylı garanti belgelerinin yükümlülerden istenmemesinin uygun olacağı belirtilmiş ve bu kapsamda Gümrükler Genel Müdürlüğünce 6 Haziran 2014 tarihli 20117910/111.01 sayılı tasarruflu yazı tüm gümrük idarelerine gönderilerek Tebliğ yürürlükten kaldırılıncaya kadar onaylı garanti belgelerinin beyanname ekinde aranmaması talimatlandırılmıştır.
18 Haziran 2014 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Tebliğ ile "İthalinde Garanti Belgesi Aranacak Maddelere İlişkin 2014/6 Sayılı Tebliğ" yürürlükten kaldırılarak ithalat beyannamesi ekinde garanti belgesi uygulamasına (aynı zamanda Bakanlık onayına) son verilmiştir. Ancak üretici ve ithalatçılar tarafından garanti belgesi düzenlenmesi uygulaması devam edecek ve bu belgelerde tüketicinin satın aldığı mala, üretici, ithalatçı ve satıcıya yönelik bilgiler ile tüketicinin hakları yer alacaktır. Bakanlık, bu belgenin düzenlenip tüketicilere verilip verilmediğini kontrol edecek ve verilmemesi halinde firmalara yaptırım uygulayacaktır.
Ayrıca, 13 Haziran 2014 tarihli Resmi Gazete ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından "Garanti Belgesi Yönetmeliği", "Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği" ve "Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu Yönetmeliği" yayımlanmıştır.
Yayımlanan Garanti Belgesi Yönetmeliği ile garanti belgesi ile satılmak zorunda olan mallar ve garanti belgesine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir. Garanti blgesi düzenleme zorunluluğu; Yönetmelik ekinde yayımlanan mallar için üretici ve ithalatçılara getirilmiş ve bahse konu Yönetmelik'te; garanti belgesinin süresi, belge üzerinde bulunması gereken zorunlu bilgiler, tüketicinin hakları, değiştirilen malın garanti süresi ve kullanım hataları gibi konular ile ilgili hükümler bulunmaktadır.
Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği, üretici veya ithalatçıların satış sonrası montaj, bakım ve onarım hizmetlerini vermek zorunda olduklarını ve yönetmeliğe ekli listede yer alan mallar ile herhangi bir üretici veya ithalatçıya bağlı olmaksızın faaliyette bulunan servis istasyonları tarafından yürütülen hizmetleri kapsamaktadır.
Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu Yönetmeliği ile tüketicinin kullanımına sunulan malların tanıtım, kullanım, kurulum, bakım ve basit onarımına yönelik hazırlanan tanıtma ve kullanma kılavuzuna ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Yönetmelikte ithalatçıların Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzlarının hazırlanması sorumluluğunda olduğu belirtilmiştir. Tanıtma ve kullanma kılavuzu düzenleme zorunluluğu olmayan mallar, kılavuzda bulunması gereken bilgiler, üretici, ithalatçı ve satıcının sorumlulukları hakkında hükümler bulunmaktadır.
Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği, "Malın kullanıcı ara yüzünde yer alan yazılı, sesli ve görüntülü ifadelerin Türkçe olması zorunluluğu" hükmü hariç olmak üzere; yayımlandığı 13 Haziran 2014 tarihinde yürürlüğe girmiştir. "Malın kullanıcı ara yüzünde yer alan yazılı, sesli ve görüntülü ifadelerin Türkçe olması zorunluluğu" hükmü ise 1 Ocak 2015 tarihinde yürürlüğe girecektir.
2. Akaryakıt Haricinde Kalan Petrol Ürünlerinin Yurt İçi ve Yurt Dışı Kaynaklardan Teminine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında değişiklik yapan Tebliğ yayımlandı.
5 Haziran 2014 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Tebliğ ile akaryakıt haricinde kalan petrol ürünlerinin yurt içi ve yurt dışı kaynaklardan teminine ilişkin usul ve esaslar hakkında değişiklik yapıldı. Yapılan değişiklikler özetle aşağıdaki gibidir:
Aşağıda sayılan lisans sahipleri hariç olmak üzere aynı kişiye hem sanayici hem de ithalatçı sıfatıyla uygunluk yazısı verilmeyecektir:
- Madeni yağ lisansı sahibi kişiler,
- Lisansına madeni yağ faaliyeti ile iştigal edebileceği hususu işlenmiş dağıtıcı lisansı sahibi kişiler,
- Piyasa faaliyeti kapsamındaki ürünler içerisinde madeni yağ işli ihrakiye teslimi lisansı sahibi kişiler,
- Lisansına ihrakiye teslimi faaliyeti ile iştigal edebileceği hususu ve ihrakiye teslimi faaliyeti kapsamındaki ürünler içerisinde madeni yağ işlenmiş dağıtıcı lisans sahibi kişiler.
Uygunluk yazısı aranmayacak durumlar için aşağıdaki düzeltme ve eklemeler yapılmıştır:
- Ek-1 kapsamındaki akaryakıt harici petrol ürünlerinin; her bir serbest dolaşıma giriş beyannamesi başına 250 kilogramı ve ayda 4 beyannameyi aşmaması ya da temin edilecek ürünün azami 1 kg kapasiteli ambalajlar içinde olması koşuluyla yurt dışından temininde ve azami 25 kg kapasiteli ambalajlar içinde olmak koşuluyla yurt içinden temininde uygunluk yazısı aranmayacaktır.
- Akaryakıt haricinde kalan petrol ürünlerinin dahilde işleme rejimi kapsamında geçici ithalinde veya serbest bölgelere girişinde uygunluk yazısı aranmayacaktır.
Akaryakıt harici petrol ürünü temin etmek isteyenler için başvurular aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir:
- Akaryakıt haricinde kalan petrol ürünü temin etmek isteyen kişiler, öncelikle Kurum tarafından belirlenerek duyurulan elektronik altyapıyı kullanarak, bu alanlarda talep edilen bilgilerin girişini yapacak ve bu bilgiler ile bu bilgilere göre sistem tarafından otomatik oluşturulan başvuru formunu ilgili mevzuata uygun olarak temin ettikleri nitelikli elektronik sertifika kullanarak elektronik imza ile imzaladıktan sonra, imzalanan bu başvuru formunun bir sureti ve gerekli diğer belgelerle birlikte Kuruma müracaat edecektir.
- Daha önce uygunluk yazısı başvurusu kapsamında alınarak Kurum kayıtlarına aktarılan, değişmediği ve halen geçerli olduğu başvuru sahibi tarafından yazılı olarak beyan edilen belgeler, onaylanma tarihi üzerinden 6 aydan fazla süre geçmemiş olmak koşuluyla uygunluk yazısı başvurusu için yeniden istenmeyecektir.
Yayımlanan Tebliğ ile aşağıda sayılan başvuru için gerekli belgeler yürürlükten kalkmıştır:
- Kapasite raporunu düzenleyen sanayi odasından son altı ay içerisinde alınmış teyit yazısı,
- 10.08.2005 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğe göre durumuna uygun olarak alınan ruhsat.
3. İthalatta haksız rekabeti önlemek amacıyla İran menşeli bazı cam eşyanın ithalatında kota uygulamasına geçildi.
İran menşeli olup 70.13 tarife pozisyonunda yer alan "sofra, mutfak, tuvalet, yazıhane, ev tezyinatı ve benzeri işler için cam eşya" ithalatında uygulanmakta olan korunma önleminin 4 yıl süre için uzatılmasına ve önlemin kota uygulamasına çevrilmesine ve kota miktarının aşağıda yer alan tabloda gösterildiği şekilde belirlenmesine karar verildiği belirtilmiştir.
| 1. Dönem | 2. Dönem | 3. Dönem | 4. Dönem | |
| Kota Miktarı (Net kg) | 1.255.000 | 1.267.550 | 1.280.226 | 1.293.028 |
Buna göre, kota kapsamındaki eşyanın İran menşeli olanlarının ithalatı ancak Ekonomi Bakanlığınca (İthalat Genel Müdürlüğü) düzenlenecek ithal lisansı ile yapılacaktır.
Başa Dön