Page 12 - KGV 2021_v2

IV. Kira gelirlerinde tevkifat (vergi kesintisi) uygulaması

Diğer taraftan basit usulde vergilendirilen ticari kazanç sahibi Ocak başında imzalanan kira sözleşmesinde aylık kira bedeli
mükellefe iş yeri olarak kiralanan gayrimenkulün kira bedeli 2021 yılı için brüt 10.000 TL olarak belirlenmiş ve 5 aylık
üzerinden, bu mükellefler tarafından gelir vergisi tevkifatı net kira bedeli (45.000 TL) Ocak 2021’de peşin olarak mal
yapılmadığını da hatırlatmak isteriz. sahibine ödenmiştir.

C. Tevkifat oranı Peşin ödenen kira bedeli üzerinden tevkifat tutarı aşağıdaki
şekilde hesaplanacaktır:
Yukarıda sayılan gayrimenkullerin, yasa uyarınca tevkifat
yapmak zorunda olan kişi ve kurumlara kiralanması 2021/Ocak-Mayıs brüt kira (10.000 x 5) 50.000
durumunda, ödenen kira bedelleri üzerinden %20 oranında
tevkifat yapılması gerekmektedir. Hesaplanan tevkifat (50.000 x %10*) 5.000
Ödenen net kira bedeli (50.000-5.000) 45.000
Ancak bu oran 2813 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı (RG:
31.07.2020) ile 31 Aralık 2020 tarihine kadar uygulanmak * 3319 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı (RG: 23.12.2020) kapsamında
üzere %10’a düşürülmüş ve ardından çeşitli Cumhurbaşkanı 01.01.2021-31.05.2021 döneminde kira stopajının oranı %10 olarak
Kararlarıyla uygulamanın süresi birkaç kez uzatılmış ve son uygulanmıştır.
olarak 4311 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı (RG: 30.07.2021)
uyarınca %10’luk stopaj 30 Eylül 2021 tarihine kadar Kiracı şirket tarafından 5.000 TL’lik tevkifatın tamamı,
uygulanmıştır. 2021/Ocak dönemine ilişkin muhtasar ve prim hizmet
beyannamesine (MPHB) dâhil edilmiş olmalıdır. Söz konusu
Gayrimenkul sahibi adına kiracı tarafından yapılan vergi beyannamenin, 2021/Şubat ayının 26’sına kadar vergi
kesintileri, gayrimenkul sahibinin bu gelirleri dolayısıyla dairesine verilmiş olması ve vergilerin de aynı tarihe kadar
yıllık gelir vergisi beyannamesi vermesi halinde, beyanname ödenmiş olması gerekmektedir.
üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilir.
Mal sahibi Bay (A) ise Ocak-Mayıs/2021 dönemine ilişkin
D. Emsal kira bedeli esası kapsamında tevkifat peşin tahsil ettiği kiralar ile 2021 yılına ilişkin tahsil ettiği
uygulaması diğer kiraların toplamını, 2022 yılının mart ayında vereceği
beyannamesine dahil edecektir. Beyanname üzerinden
GVK’nın 73. maddesinde, emsal kira bedeli esasının hesaplanan vergiden, yıl içerisinde kiracı şirket tarafından
uygulanmayacağı haller (Bakınız Rehber’in “VII. Emsal kira kesilmiş olan vergiler mahsup edilecektir.
bedeli uygulaması” başlıklı bölümü) sayılmıştır. Bunlardan ilk
3 tanesinin uygulanabilmesi için gayrimenkulün konut olarak F. Net olarak anlaşılan kira ödemelerinde tevkifat
kiraya verilmesi şartı vardır. Gerçek kişilere konut olarak uygulaması
kiraya verilen gayrimenkullerle ilgili kira ödemeleri tevkifata
tabi değildir. Bu durumda gayrimenkulün, 73. maddenin ilk Kira bedelinin taraflarca vergi hariç olarak belirlendiği
3 sırasında sayılan kişilere bedelsiz veya emsal bedelden durumlarda gelir vergisi tevkifatı, ödenen net tutar üzerinden
daha düşük bir bedele kiralanması durumunda tevkifat (vergi hesaplanmaz. Bu tutarın önce tevkifat oranına göre
kesintisi) yapılması söz konusu olmayacaktır. brütleştirilmesi, vergi kesintisinin de brüt tutar üzerinden
yapılması gerekir. Net ödenen kira bedelinin brütleştirilmesinde
Gayrimenkulün, 4. sırada sayılan kamu kurum ve kuruluşlarına aşağıdaki formül kullanılmaktadır:
bedelsiz olarak kiraya verilmesi durumunda ise bu kurumlar
tarafından kira olarak herhangi bir bedel ödenmediği için Net tutar
tevkifat yapılmayacaktır. Ancak gayrimenkulün sözü geçen Brüt tutar = -----------------------
kurum ve kuruluşlara emsal bedelden daha düşük bir bedelle (1 – tevkifat oranı)
kiraya verilmesi durumunda, ödenen kira bedeli üzerinden,
ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından gelir vergisi tevkifatı Örnek
yapılması gerekmektedir.
Taraflarca aylık net 4.000 TL olarak anlaşılan iş yeri kirasının,
E. Peşin kira ödemelerinde tevkifat uygulaması %20’lik tevkifat oranına göre brüt tutarı ve tevkifat tutarı
aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır:
Kiracılar tarafından peşin ödenen kira bedelleri üzerinden,
ödemenin yapıldığı tarihte gelir vergisi tevkifatı yapılması 4.000 4.000
gerekir. Kesilen bu vergiler de kiranın ödendiği döneme Brüt kira tutarı= ------------ = --------- = 5.000,00 TL
ilişkin olarak ertesi ay verilen muhtasar ve prim hizmet (1 - 0,20) 0,80
beyannamesine (MPHB) dâhil edilir.
Hesaplanan tevkifat = 5.000 x % 20 = 1.000 TL
Örnek
Tevkifat oranının %10 olarak uygulandığı dönemde ise 4.000
Bay (A) sahibi olduğu gayrimenkulü bir şirkete 2021/Ocak ayı TL’lik net kiranın brüt tutarı ile tevkifat tutarı aşağıdaki şekilde
başından geçerli olmak üzere iş yeri olarak kiraya vermiştir. hesaplanacaktır:

12 | Kira Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2021