Page 8 - EY_IKV 2016
P. 8
3. İndirimli kurumlar
vergisi uygulamasında
“Kazanç” unsuru
a. Yatırımdan elde edilen “Kazanç” ifadesi
Komple yeni yatırım veya tevsi yatırım kapsamında elde edilen ve indirimli kurumlar
vergisinin uygulanacağı “kazanç” ifadesinden ne anlaşılması gerektiği söz konusu Kanun
maddesi ve ilgili mevzuatta tam olarak açıklanmamaktadır.
1 seri numaralı Muhasebe Uygulamaları Genel Tebliği’nde gelir tablosunu oluşturan
kazanç grupları aşağıdaki şekilde belirtilmiştir:
• Brüt Satışlar
• Net Satışlar
• Brüt Satış Kârı veya Zararı
• Faaliyet Kârı veya Zararı
• Olağan Kâr veya Zarar
• Dönem Kârı veya Zararı
İndirimli kurumlar vergisi uygulanacak yatırım kazancının; yukarıda belirtilen kazanç
gruplarından hangisine kadar ayrıştırılması gerektiği konusunda mevzuatta açıklık
yoktur. Konu Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından verilmiş olan çeşitli muktezalar ile
açıklanmaya çalışılmıştır.
Söz konusu muktezalarda; yatırımdan elde edilen “kazanç” ifadesinden ticari bilanço
kârının anlaşılması gerektiği belirtilmiştir. (28/11/2012 tarih ve GİB.4.16.16.01-
125(ÖZG-12/26)-419 sayılı mukteza)
b. Vergi Usul Kanunu’na uygun olmayan karşılıkların kazanç
tespitinde dikkate alınması
Maliye Bakanlığı tarafından verilen 28/11/2012 tarih ve GİB.4.16.16.01-
125(ÖZG-12/26)-419 sayılı muktezada; ticari bilanço kârının hesaplanmasında; Vergi
Usul Kanunu’na uygun olmayan veya firmaların iç/uluslararası muhasebe standartlarına
göre hesaplayarak kayıt altına aldığı gelir ve gider karşılıklarının yatırım kazancının
tespitinde dikkate alınmaması gerektiği belirtilmiştir.
Bu nedenle yatırıma ilişkin ticari bilanço kârının tespitinde bu tür karşılıklar, gelir ve
gider tahakkuklarının elimine edilerek kazanç tespitinin yapılması gerekmektedir.
c. “Kazanç” unsurunun tespitinde müşterek genel giderler ile
diğer faaliyet gelir ve giderlerin tespiti
Yatırımlardan elde edilen ürünlerin satışlarından elde edilen hasılat ile bu ürünlerin
üretim maliyetlerinin farkının (Brüt Satış Kârı) tespiti mümkün olmakla birlikte,
yatırımdan elde edilen ticari bilanço kârının nasıl hesaplanacağı konusu ayrı bir soru
işaretidir.
Brüt satış kârından, net kâra geçebilmek için yatırım bazında birebir takibi mümkün
olmayan müşterek genel giderler ile diğer faaliyetlerden doğan gelir ve giderlerin
de yatırımlara isabet eden kısmının dikkate alınması gerekeceği şüphesizdir. Ancak
müşterek genel giderler ile diğer faaliyetlerden doğan gelir ve giderlerin ne kadarlık
kısmının yatırım ile ilgili olduğunun doğrudan tespit edilememesi durumunda bu dağıtım
işleminin hangi objektif dağıtım anahtarlarına göre yapılacağına ilişkin mevzuatta
herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır.
8 İndirimli Kurumlar Vergisi Rehberi-2016