Page 6 - VGOcak_2016
P. 6
tarihinde sona ermiş olup, kurucu ortaklığı kesintisiz devam sigortalılık geçerli sayılmaktaydı. 6111 sayılı Kanun ile birlikte
eden ancak yönetim kurulu üyeliği bulunmayan sigortalının 4/b 4/c statüsünün üstünlüğü kabul edilmekle birlikte 4/a ve 4/b
kapsamında sigortalılığı yeniden başlatılmayacaktır. statülerinin çakışması halinde, 4/a sigortalılığına üstünlük
tanınmıştır.
A. Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları
ortak oldukları işyerlerinden 4/a kapsamında sigortalı Bu anlamda, 1 Mart 2011 tarihinde yürürlüğe giren 6111
olabilir mi? sayılı Kanun ile 4/a sigortalılığı 4/b sigortalılığına üstün hale
geldiğinden, anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan
5510 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesi, 4/b kapsamında ortakları, ortağı ve yönetim kurulu üyesi oldukları işyerlerinden
sigortalı sayılanların, kendilerine ait veya ortak oldukları 4/a kapsamında sigortalı olamamalarına rağmen, bir başka
işyerlerinden 4/a kapsamında sigortalı bildirilemeyecekleri işyerinde hizmet akdiyle çalışmaya başlamaları halinde
hükmüne yer vermiştir. Bu nedenle, 4/a kapsamında sigortalı 4/a statüsünde sigortalı sayılabileceklerdir. Söz konusu
olarak çalıştıkları anonim şirkete 1 Ekim 2008 tarihinden sonra değişiklik ile birlikte, şirket ortaklığı ve yönetim kurulu üyeliği
ortak ve yönetim kurulu üyesi olanların 4/a kapsamındaki nedeniyle 4/b kapsamında sigortalı olanların 4/a kapsamında
sigortalılıkları yönetim kurulu üyeliğine seçildikleri tarihten bir sigortalı olabilmek için söz konusu mevcut faaliyetlerini
gün önce sona erecek, yönetim kurulu üyeliğine seçildikleri sonlandırmalarına gerek kalmamıştır.
tarihte 4/b kapsamında sigortalı sayılacaklardır.
III. Anonim şirkete ortaklığı bulunmayan
Ancak, 1 Ekim 2008 tarihinden önce yönetim kurulu üyesi yönetim kurulu üyelerinin sigortalılığı
olduğu anonim şirketten 4/a kapsamında sigortalı bildirilenler
için farklı bir değerlendirme söz konusudur. Bu kişilerin 1 6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu ile yönetim kuruluna üyelik
Ekim 2008 tarihinden önce süre gelen 4/a sigortalılığının, hak için şirkete ortak olma zorunluluğu kaldırılmıştır. Bu durum,
kaybını önlemek amacıyla, 1 Ekim 2008 tarihinden sonra da, şirkete ortak olmayan yönetim kurulu üyelerinin sigortalılık
kesintiye uğrayıncaya kadar devam ettirileceği 2013/11 sayılı statülerinin tartışılmasını gündeme getirmiştir. 5510 sayılı
SGK Genelgesi’nde düzenlenmiştir. Dolayısıyla 4/a kapsamında Kanun’da konuyla ilgili özel bir hüküm bulunmadığından, şirkete
geçerli sigortalılığı bulunan kişilerin anonim şirket ortaklığı ve ortak olmayan yönetim kurulu üyelerinin zorunlu sigortalılık
yönetim kurulu üyeliği 1 Ekim 2008 tarihinden önce başlıyor ve kapsamında olup olmadıkları tartışmalıdır.
4/a sigortalısı olarak bildirildiği işyeri dosyası üzerinden usulüne
uygun olarak kesintisiz devam ediyorsa, yönetim kurulu üyesi ve 5510 sayılı Kanun’un zorunlu sigortalılık statülerini düzenleyen
ortağı olduğu anonim şirketten 4/a sigortalısı olarak sigortalılığı 4’üncü maddesinde “hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren
devam ettirilebilecektir. tarafından çalıştırılanlar” 4/a kapsamında, anonim şirketlerin
yönetim kurulu üyesi olan ortakları ise 4/b kapsamında sigortalı
Buna göre anonim şirket ortaklarının, ortağı ve yönetim kurulu sayılmışlardır.
üyesi bulundukları şirketlerden 4/a kapsamında sigortalı
olabilmeleri için anonim şirket ortaklığı ve yönetim kurulu Kanun’un 4/c sigortalılığına ilişkin hükümleri de incelendiğinde;
üyeliğinin 1 Ekim 2008 tarihinden önce başlayıp ortaklık ve şirkete ortak olmayan yönetim kurulu üyelerinin 4/b ve 4/c
yönetim kurulu üyeliğinin kesintisiz devam etmesi gerekmekte sigortalılığı kapsamında olmadıkları anlaşılmaktadır. Buradaki
olup, anonim şirket yönetim kurulu üyesi ortağın 4/a tartışmalı konu, yönetim kurulu üyelerinin şirket tüzel kişiliği
kapsamında bildirildiği işyerinden 1 Ekim 2008 tarihinden önce ile aralarındaki ilişkinin hizmet sözleşmesi ile mi yoksa vekâlet
başlamış olan 4/a kapsamında sigortalılığı bulunmalıdır. sözleşmesi ile mi düzenlendiğidir.
Ayrıca anonim şirket ortağı olan yönetim kurulu üyesinin 1 Ekim 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nda tanımlanan hizmet sözleşmesi,
2008 tarihinden önce başlayan 4/a kapsamındaki sigortalılığı işçinin işverene bağımlı olarak belirli veya belirli olmayan süreyle
hangi işyeri dosyasından bildirilmiş ise kesintisiz olarak takip iş görmeyi ve işverenin de ona zamana ve yapılan işe göre ücret
eden tarihlerde de aynı işyeri dosyasından bildirilmelidir. Bir ödemeyi üstlendiği sözleşmedir. Dolayısıyla ücret, bağımlılık, iş
diğer ifadeyle, anonim şirket ortağı olan yönetim kurulu üyesinin görme, zaman hizmet sözleşmesinin temel unsurlarıdır.
1 Ekim 2008 tarihinden önce süre gelen 4/a sigortalılığı var ise
başka bir şubeden 4/a kapsamında sigortalı bildirilmemelidir. Yargıtay kararlarında hizmet sözleşmesinin ayırt edici
unsurunun “bağımlılık” unsuru olduğu belirtilmiştir. Buna ilişkin
B. Anonim şirket yönetim kurulu üyeliğine seçilen ortaklar örnek kararlara aşağıda yer verilmiştir:
bir başka işyerinde 4/a kapsamında çalışabilir mi?
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2008/876 E.N, 2009/20602 K.N
Sigortalıların birden fazla statüde (4/a, 4/b, 4/c) sigortalı sayılı kararında;
olmasını gerektirecek şekilde çalışmaları söz konusu
olabilmektedir. “Hizmet Çakışması” olarak adlandırılan bu “… İş sözleşmesini diğer iş görme sözleşmeleri olan eser ve
durum, 5510 sayılı Kanun’un “Sigortalılık Hallerinin Birleşmesi” vekâlet sözleşmelerinden ayırt edici en önemli kıstas, bağımlılık
başlıklı 53’üncü maddesinde düzenlenmiştir. ilişkisidir. … İş sözleşmesinde bağımlılık unsurunun içeriğini,
işverenin talimatlarına göre hareket etmek ve iş sürecinin ve
1 Mart 2011 tarihinde yürürlüğe giren 6111 sayılı Kanun ile sonuçlarının işveren tarafından denetlenmesi oluşturmaktadır.”
konu yeniden düzenlenmiş ve söz konusu madde değiştirilmiştir.
6111 sayılı Kanun ile getirilen değişiklikten önce 4/a ve 4/b 10. Hukuk Dairesi 2006/5359 E.N, 2006/11340 K. sayılı
sigortalılık statülerinin çakışması halinde önce başlayan kararında;
6 Ocak 2016 - “Gelir vergisi ve sosyal güvenlik” özel sayısı