Page 4 - VGMart_2016
P. 4
Hasılatın 3.600 lirası üzerinden vergi hesaplanmadığı için aşması durumunda, aşan kısmın diğer gelirlerden indirimi veya
giderlerin de sadece vergiye tabi olan kazanca isabet eden gelecek yıllara devretmesi mümkün değildir.
kısmının indirimine izin verilmektedir. Bunun için öncelikle
istisna dışı hasılatın, toplam hasılat içerisindeki oranının c. Oturulan konutun kirası
bulunması gerekmektedir. Toplam giderler, bulunan bu oranla
çarpılarak, beyannamede kira gelirlerinden indirilebilecek gider Bir diğer gerçek gider kalemi ise sahibi bulundukları konutları
tutarına ulaşılmaktadır. kiraya verenlerin kira ile oturdukları konut için ödedikleri kira
bedelidir. Ödenen bu kiraların istisna dışındaki kazanca isabet
Örneğin 2015 yılında 20.000 lira konut kirası alan bir kişinin, eden kısmı, gerçek gider yöntemi kapsamında hasılattan
o yıl yapmış olduğu ve yasaya göre indirilebilir nitelikte olan indirilebilir. Ancak yukarıdaki gibi, bu giderin kira gelirini aşması
giderlerinin (gerçek gider) 12.000 lira olduğunu varsayalım. Bu durumunda, aşan kısmın diğer gelirlerden indirilmesi veya
durumda beyannamede kira gelirlerinden indirilebilecek gerçek gelecek yıllara devretmesi mümkün değildir.
gider tutarı aşağıdaki gibi hesaplanmaktadır:
d. Diğer gerçek giderler
Toplam hasılat 20.000 TL
İstisna tutar (-) 3.600 TL Kiraya verilen gayrimenkulle ilgili olmak şartıyla, kira gelirinin
İstisna dışı hasılat beyanında dikkate alınabilecek diğer bazı gerçek gider
İstisna dışı hasılatın toplam hasılata oranı 16.400 TL kalemlerine aşağıda yer almaktadır:
% 82 • Aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri,
(16.400 / 20.000) • Yönetim giderleri,
İndirilebilecek gider (12.000 x % 82) 9.840 TL • Sigorta giderleri ile ödenen vergi, resim, harç ve şerefiyeler,
• Amortismanlar (% 2),
Gerçek gider yönteminde indirilebilecek olan giderlere ilişkin • Onarım giderleri, bakım ve idame giderleri,
bilgiler aşağıda dikkatinize sunulmaktadır: • Kiraladıkları mal ve hakları kiraya verenlerin ödedikleri kiralar
a. Kredi faizleri ve diğer gerçek giderler.
Kredi ile alınan gayrimenkul kiraya verildiyse, elde edilen kira II. Gayrimenkul satış kazançları
gelirinden kredi için ödenen faizler düşülebilmektedir. Hatta
kredi faizleri kira gelirinden fazlaysa, bu tutar gider fazlası Satın alınan gayrimenkulün, gerçek kişiler tarafından ticari
olarak da kabul edilir. Yani kira gelirinden indirilemeyen bu kısım faaliyet kapsamı dışında satılmasından sağlanan kazançlar,
beyan edilen diğer gelirlerden de düşülebilir. “değer artış kazancı” olarak kabul edilmektedir. Bu kazançlar
normal şartlarda gelir vergisine tabi olmakla birlikte miras kalan
Yukarıdaki örnekteki konutun kredi kullanarak alındığını, 2015/ ya da bağış olarak edinilen gayrimenkulün satılması halinde,
Ocak-Aralık döneminde yapılmış olan 12.000 liralık masrafın kazanç kaç lira olursa olsun gelir vergisi ödenmesi söz konusu
da bu krediye ilişkin ödenmiş olan faiz olduğunu varsayalım. değildir.
Konut olarak kiraya verilen gayrimenkulün kira bedelinden
öncelikle 3.600 liralık istisna düşülecek ve yukarıdaki şekilde A. Elde tutma süresi ve vergilemeye etkisi
hesaplanan 9.840 liralık gider de indirildikten sonra kalan 6.560
lira üzerinden 2015 gelir vergisi tarifesine göre 984 lira vergi Miras veya bağış dışında edinilen (satın alınan, inşa ettirilen
ödenecektir. vb.) gayrimenkullerin satılması durumunda kazanç üzerinden
vergi ödenmemesi için gayrimenkulün en az 5 yıl süreyle
Oysa aynı örnekte götürü gider yöntemine göre indirilebilecek elde tutulmuş olması gerekmektedir. Başka bir ifadeyle,
gider 4.100 lira [(20.000 - 3.600) x % 25] olacaktır. Buna göre gayrimenkullerin 5 yıldan daha az bir süre elde tutulduktan
istisna ve gider indirimi sonrası kalan 12.300 liralık (20.000 - sonra satılması durumunda, prensip olarak elde edilen kazanç
3.600 - 4.100) matrah üzerinden 2015 gelir vergisi tarifesine üzerinden gelir vergisi ödenmesi gerekir.
göre 1.860 lira vergi hesaplanacaktır.
b. Konut alış bedelinin yüzde 5’i Beş yıllık süre gün olarak hesaplanmalıdır. Buna göre örneğin 10
Haziran 2010’da alınan bir gayrimenkulün satışından sağlanan
Konut olarak kiraya verilen bir adet gayrimenkulün alış kazançtan gelir vergisi ödenmemesi için en erken 11 Haziran
bedelinin % 5’i, alındığı yıldan itibaren 5 yıl süre ile gider olarak 2015 tarihinde satılması gerekir. Bu tarih veya sonrasında
düşülebilmektedir. Bu gider kalemi amortismana benzemekle satış yapılması durumunda 5 yıllık süre dolmuş olduğundan,
birlikte, amortisman uygulamasından bağımsız olarak, ayrıca satıştan elde edilen kazancın tutarı ne olursa olsun gelir vergisi
dikkate alınabilir. ödenmeyecektir.
Örneğin 300.000 liraya alıp, yıllık 20.000 liraya kiraya verilen Buna göre 2015 yılında satılan gayrimenkul;
bir konuta ilişkin olarak, 300.000 liranın % 5’i olan 15.000
liranın, istisna dışı hasılata isabet eden kısmı olan 12.300 lira, • 2009 ve öncesinde alınmışsa, satış kazancının beyan
beş yıl boyunca her yıl hasılattan indirilebilir. 12.300 liralık tutar, edilmemesi,
[(20.000 - 3.600) / 20.000 * 15.000] şeklinde hesaplanmıştır.
•➢ 2011 ve sonrasında alınmışsa, satıştan sağlanan istisnayı
Ancak bu şekilde hesaplanan giderin elde edilen kira gelirini aşan kazancın beyan edilmesi ve hesaplanan verginin
ödenmesi,
gerektiğini söyleyebiliriz.
4 Mart 2016
