Page 10 - VGMart_2016
P. 10
olarak güvence altına alınmıştır. Böylece kişisel veriler kişinin şekilde bir gerçek kişiyle ilişkilendirilmesi suretiyle, o kişinin
özel hayatının bir parçası haline getirilmiş ve konuyla ilgili tanımlanabilir hale getirilmesini ifade ettiği belirtilmektedir.
ayrıntılı düzenlemenin kanunla yapılacağına yer verilmiştir. Bu itibarla, isim, telefon numarası, motorlu taşıt plakası,
sosyal güvenlik numarası, resim, kimlik, görüntü ve ses
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu (“TMK”) ve 6098 sayılı Türk kayıtları, parmak izleri ve genetik bilgiler gibi verilerin dolaylı
Borçlar Kanunu (“TBK”) hükümleri gerek kişilik haklarına da olsa kişiyi belirlenebilir kılabilme özellikleri nedeniyle
yönelik saldırıların önlenmesi gerekse de kişisel verilerin kişisel veri olarak kabul edilmesi gerektiği Tasarı’nın
korunması açısından kanuni dayanak oluşturmaktadır. gerekçesinde ifade edilmiştir.
Kişilik haklarının korunmasına ilişkin hükümler TMK’nın
23 ilâ 25’inci maddelerinde düzenlenmiştir. Bu kapsamda Tasarı’daki kişisel veri tanımı uyarınca, tüzel kişilerin
kişilik haklarına hukuka aykırı olarak saldırıldığı iddiasında verilerinin kapsam dışı tutulduğu görülmektedir. Başbakanlık
olan kişiler TMK hükümlerinden yararlanarak bu ihlalin tarafından TBMM Başkanlığına 22.04.2008 tarihinde
durdurulmasını isteyebilmektedir. Öte yandan haksız fiilleri gönderilen eski Tasarı’da ise tüzel kişilere ilişkin veriler
düzenleyen TBK’nın 49. ve devamı maddeleri kişisel verilerin de kişisel veri kapsamında değerlendirilmekte idi. Önceki
ihlali halinde açılacak tazminat davalarında dayanak olarak Tasarı’nın ilgili madde gerekçesinde Avrupa Komisyonu’nun
kullanılabilecek hukuk normlarındandır. 2002/58 sayılı Direktifiyle tüzel kişilere ait kişisel verilerin de
koruma kapsamına dâhil edileceği belirtilerek, 30.06.2003
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu (“TCK”)’nun 135 ilâ 140’ıncı tarihli İtalyan Veri Koruma Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı
maddelerinde de, kişisel verilerin hukuka aykırı olarak 4/1-(b) maddesinde kişisel verinin “gerçek veya tüzel kişilere”
kaydedilmesi, ele geçirilmesi, üçüncü kişilere ifşa edilmesi ait veriler olarak tanımlanması örnek gösterilmekte idi.
ve verilerin süresinde yok edilmemesi fiilleri suç olarak Ancak “tüzel kişiler” ifadesi 201 sayılı ve 06.12.2011 tarihli
düzenlenmiş ve hürriyeti bağlayıcı cezalara bağlanmıştır. mevzuatın 40/2-(a) maddesi ile İtalyan Veri Kanunu’ndan
çıkarılmış olup, 2016 tarihli Tasarı’nın kişisel veriler
Kişisel verilerin işlenmesi ve paylaşımına ilişkin yukarıda tanımında da “tüzel kişiler” ifadesine yer verilmemiştir.
yer verilen kanun hükümlerinin yanında Elektronik Ticaretin
Düzenlenmesi Hakkında Kanun, Vergi Usul Kanunu, İş Tasarı’da kişisel verilerin işlenmesi, “Kişisel verilerin
Kanunu, Bilgi Edinme Kanunu, Polis Vazife ve Salahiyet tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri
Kanunu, Elektronik Haberleşme Kanunu, Elektronik İmza kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan
Kanunu, Ceza Muhakemesi Kanunu, Bankacılık Kanunu gibi yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza
muhtelif kanunlarda da konuya ilişkin özel düzenleme ve edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması,
sınırlamalar yer almaktadır. aktarılması, devralınması, elde edilebilir hale getirilmesi,
sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi
Bununla birlikte, Anayasa ve çeşitli kanunlardaki genel veriler üzerinden gerçekleştirilen her türlü işlem” olarak
hükümler, bu kanunlarda kişisel verilerin tam bir tanımının tanımlanmıştır. Hükümde işleme yöntemleri sınırlı olarak
yapılmaması, bu verilerin işlenmesine ilişkin usul ve sayılmamış olup, bu durum, Tasarı gerekçesinde yer alan,
esaslara yer verilmemesi ve bu konuda uzman bir kurumun “… kişisel verilerin işlenmesi, verilerin ilk defa elde
öngörülmüş olmaması gibi nedenlerle kişisel verilerin edilmesinden başlayarak veriler üzerinde gerçekleştirilen
korunması ve gizliliğinin gereği gibi sağlanması açısından tüm işlem türlerini ifade etmektedir” vurgusundan da tespit
eksik kalmaktadır. Öte yandan, teknolojideki hızlı gelişmeler edilebilmektedir.
karşısında kişilik haklarının korunması konusunda diğer
kanunlardaki hükümler yetersiz kalmakta ve kişisel verilerin Tasarı’nın “Genel ilkeler” başlıklı 4’üncü maddesinde kişisel
kontrolsüz şekilde işlenmesi ile bazı temel hakların ihlal verilerin yalnızca bu Tasarı ve diğer kanunlarda öngörülen
edilmesi sonucu doğabilmektedir. Kişisel verilerin işlenmesine usul ve esaslara uygun olarak işlenebileceği öngörülmektedir.
yönelik özel bir kanuni düzenlemenin bulunması ve özellikle Bu itibarla, kişisel verilerin işlenmesine yönelik olarak bir
bu düzenleme kapsamında kişisel veri tanımının yapılmış kanunilik ilkesinin kabul edildiği görülmektedir. Bu noktada,
olması bağlamında kişisel veri kavramı daha somut ve “diğer kanunlar” ifadesine yönelik olarak hem yukarıda
anlaşılır hale gelmiş, bu sayede kişisel veri kavramı ile TCK II numaralı başlıkta bahsedilen bir kısım düzenlemelerin, hem
uyarınca kişisel verinin hukuka aykırı kullanımına bağlanan de Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında
yaptırımlar arasında suç ve cezaların kanuniliği ilkesine uygun Bireylerin Korunması Sözleşmesinin birlikte değerlendirilmesi
olarak objektif bir bağ kurulmuş olacaktır. gerekmektedir. Örneğin Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi
Tutulması Karşısında Bireylerin Korunması Sözleşmesinde
III. Tasarı’nın getirdiği yenilikler kişisel verilerin işlenmesine ilişkin olarak “otomatik işlem”
tanımı getirilmiş; Tasarı’da yer alan veri sorumlusu tanımının
Yukarıda açıklandığı üzere, mevzuatımızda kişisel verilerin yanında, “otomatik veri dosyasının amacının ne olacağı, hangi
korunmasına ilişkin bir kısım düzenlemeler bulunmakla kişisel veri kategorilerinin kaydedilmesi gerektiği ve bunlara
birlikte, “kişisel veri” kavramının içinin doldurulmamış olması hangi işlemlerin uygulanacağı hakkında karar verebilecek olan
nedeniyle uygulamada sorunlar çıkabilmektedir. Tasarının gerçek veya tüzel kişileri, kamu kurumunu, birimi veya ulusal
“Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesi uyarınca “kişisel veri”, kanunlara göre yetkili olan diğer kuruluşları” ifade eden dosya
kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her yöneticisi teriminin tanımına da yer verilmiştir.
türlü bilgiyi ifade etmektedir. İlgili hükümde “belirli veya
belirlenebilir” terimine ilişkin bir açıklık bulunmamakla Tasarı’nın 5’inci maddesi, 4’üncü madde uyarınca kişisel
birlikte, Tasarı’nın gerekçesinde, bir kişinin belirli veya verilerin işlenme şartlarını düzenlemektedir. Buna
belirlenebilir olmasının, mevcut verilerin herhangi bir göre, kişisel veriler ilgili kişinin açık rızası olmaksızın
10 Mart 2016