Page 8 - EY-VG_Eylul_2023_v2

var. İstisnadan yararlanan kişiler varsa, bu gelirleri elde etmek Tabii Türkiye’de bir işverene bağlı olarak ücretli çalışanlar
için yaptıkları giderlerini indirim olarak dikkate alma hakkına (4(A) sigortalılar) veya halihazırda kendi işini yaptığı için
sahip değiller. Dolayısıyla X üzerinde içerik üretmek için ciddi mükellefiyeti ve dolayısıyla 4(B) sigortalılığı devam edenler için
harcamalar yapan kimselerin, istisnadan yararlanmadıkları ilave bir yükümlülük oluşmayacak olmakla birlikte, herhangi bir
durumda daha az vergi ödeyecekleri bir pozisyonun ortaya sigortalılığı olmayanlar için X vasıtasıyla elde edilen gelirlerin
çıkması da mümkün olabilir. Bu durumdaki kişilerin durumlarını 4(B) türünden sigortalı olmayı gerektireceği ve bu anlamda
bir vergi danışmanıyla gözden geçirmeleri kendilerine fayda aylık prim ödeme yükümlülüğünün ortaya çıkacağını belirtmekte
sağlayacaktır. fayda var.
İstisnaya başvurduktan sonra vazgeçmek mümkün. İstenirse, 4. Sonuç
yeni bir başvuruyla istisna uygulamasından vazgeçerek defter
tutmaya, belge düzenlemeye ve diğer yükümlülükleri yerine X’in hem reklam gelirlerinden kullanıcılarına pay dağıtması,
getirmeye başlanabilecektir. İdare, istisnadan vazgeçenler için hem de abonelik sistemini kullanıma açması, hali hazırda
defter tutma ve diğer yükümlülüklerin başlatılması için 10 gün çok takipçisi olan kişilerin gelir elde etme imkanına sahip
süre tanıyor. olmasına neden oldu. Ancak ortaya çıkan bir kazancın vergi
açısından yükümlülük getireceği bazen ilk etapta atlanabiliyor.
2.3 Türkiye’de ikamet eden yabancıların yükümlülükleri İstisna uygulamasında ise zamanlamanın önemli olduğu açık,
dolayısıyla gelir elde etmeye başlayan / başlayacak kişilerin
Türkiye’deki vergilendirmenin vatandaşlık esasına göre değil, vergi ve sosyal güvenlik yönünden durumlarını ele almalarında
mukimlik esasına göre yapıldığını bu noktada belirtmekte fayda olacağı düşünülmektedir.
fayda var. Genel olarak Türkiye’de yerleşik kişiler yani tam
mükellefler (Gelir Vergisi Kanunu’na göre Türkiye’de bir takvim Kaynakça
yılında 6 aydan fazla oturanlar veya Türkiye’de ikamet edenler), 1- Gelir Vergisi Kanunu
nereden elde ettiklerine bakılmaksızın tüm kazançları üzerinden
Türkiye’de vergi öderken, Türkiye’de yerleşik olmayan kişiler, 2- Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 318)
yani dar mükellefler yalnızca Türkiye kaynaklı kazançları için 3- Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
Türkiye’de vergi ödüyorlar.
Dolayısıyla Türk vatandaşı olmayan ancak bir şekilde Türkiye’de
ciddi zaman geçiren yabancıların durumlarını hem Türk
mevzuatı hem de çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları
yönünden gözden geçirmeleri uygun olacaktır.
Türkiye’de tam mükellef olan yabancılar X’ten elde ettikleri
kazançlar üzerinden Türkiye’de vergi ödemelidirler. Dar
mükellefler ise kendi durumlarını göz önünde bulundurmalı,
Gelir Vergisi Kanunu’ndaki ticari kazanç hükümlerine ve
varsa kendilerine uygulanacak çifte vergiyi önleme anlaşması
hükümlerine göre yapılacak bir değerlendirme sonrasında
X’ten elde ettikleri kazançlar için Türkiye’de vergi ödeyip
ödemeyeceklerini tespit etmelidirler.

Hem tam mükelleflerin hem de dar mükelleflerin yukarıda anılan
istisna uygulamasından aynı şekilde faydalanabileceklerini not
düşelim.
3. Sosyal güvenlik primi açısından
değerlendirme

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4.
maddesinde kimlerin sigortalı sayılacağı ve bu anlamda SGK
primine tabi olacağı belirlenmiştir. Söz konusu maddenin B
bendinde “Ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle
gerçek veya basit usûlde gelir vergisi mükellefi olanlar”
denilmektedir. Gelir İdaresi’nin bu tür gelirlerin ticari kazanç
niteliği taşıdığı yönündeki anlayışı doğrudan sosyal güvenlik
yönünden de etki yaratıyor.

Yukarıdaki istisnaya ilişkin başvuruyu aldığında esasında
vergi dairesinin ticari kazanç hükümlerine göre mükellefiyet
tesis edeceğini bilmek gerekiyor. Bunun da sosyal güvenlik
yönünden, kamuoyunda Bağkur olarak anılan 4(B) sigortalılığı
gerektireceğini söyleyebiliriz.
Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı EY ve/veya
Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı
nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.
8 Eylül 2023