Page 12 - EY-VG_Aralik_2022_v3

Çalışma Hayatında Gündem
Dr. Hakkı Demirci

1. EYT düzenlemesinde son gelişmeler

Bilindiği üzere emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) çalışma hayatımızın öne çıkan
başlıklarından biridir. EYT kişisel olarak çalışanlarımızı ilgilendirdiği kadar önemli sayıda
kişinin birden emeklilik hakkı elde etmesi ve kıdem tazminatı, yıllık izin yükü gibi nakdi
yükler, hem de istihdamda oluşacak kayıp ve ikame yönlerinden kapsamda çalışan sayısı
fazla olan işverenleri de derinden etkileyecektir.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin tarafından yapılan açıklamalar
paralelinde son durum şu şekildedir.

a- EYT düzenlemesi Aralık ayında TBMM’ye gelecek ve Ocak 2023 tarihinde
uygulanmaya başlayacaktır.

b- 08.09.1999 öncesi işe girenler için o dönemki emeklilik şartları uygulanacak, ilave
prim alınmayacaktır. Bu kişiler için yaş şartı ortadan kalkmış olacaktır.

c- 4/b ve 4/c'ye tabi (Bağ-Kur ve Memur) 08.09.1999 öncesi sigortalı olanlardan; kadın
ise 20 tam yıl, erkek ise 25 tam yıl prim ödemeleri (4/b için borcunun olmaması)
şartıyla emekli olunabilecektir.

d- 4/a’ya tabi işçi statüsünde hizmet akdiyle çalışanlar için de mülga 506 sayılı
Kanun’daki emeklilik şartları geçerli olacaktır. Buna göre SSK’lılar için 08.09.1999
tarihinden önce uzun vadeli sigortalı olanlardan kadın ise 20, erkek ise 25
yıllık sigortalılık süresi ve 5000 gün koşullarını yerine getirenler hemen emekli
olabilecektir. Şartları zamanla tamamlayanlar da aynı şekilde tamamladıkları tarihte
emeklilik için başvuru yapma hakkı elde edeceklerdir.
Ancak 4447 sayılı Kanun ile gelen kademeli geçişe ilişkin prim gün sayılarının da
dikkate alınma ihtimali olduğunu ayrıca belirtmek isteriz. Prim gün sayıları bu
mevzuatta sigortalı olunan tarihe göre 5075 ile 5975 (en son 08.09.1999 tarihinde
sigortalı olanlar için) arasında değişmektedir.

e- Prim gün sayısı eksik olanların askerlik, doğum, yurtdışı borçlanma haklarından
faydalanmaları beklenmektedir. Ancak genel uygulamanın tersine borçlanmaların
(yurt dışı-askerlik) EYT’lilerde işe başlangıç tarihini değiştirmeyeceğine ilişkin
açıklamalar da yapılmıştır.

f- 18 yaş öncesi sigortalılık yaşı değil sigortalılık süresini belirler.
01.04.1981 tarihinden sonra SSK sigortalılık başlangıcı, sigortalının 18 yaşını
doldurduğu tarih olarak esas alınmıştır. 1 Nisan 1981’den önce 18 yaşını
doldurmadan SSK’lı olan bir kişinin sigortalılık başlangıcı, 18 yaşından küçük yaştaki
bir tarih olsa bile, sigortalılık başlangıcı olarak dikkate alınmaktadır. Buna göre
ister 1 Nisan 1981’den önce olsun, isterse 1 Nisan 1981’den sonra olsun 18 yaşını
doldurmadan yapılan prim ödemeleri, emeklilik yaş ve hizmet tespitinde prim ödeme
gün sayısı olarak dikkate alınmakta ve emeklilik gün hesabına dahil edilmektedir.
g- Çıraklık sigortası başlangıç sayılmayacak.

12 Aralık 2022