Page 4 - EY-VG_Temmuz_2020_v3
P. 4
karşı başlattığı soruşturmalarda, kendi yüksek mahkemesinin Türkiye’nin dijital ekonomi vergilemesinde
kanunlara uygun bulduğu “fiziki işyerine bağlı olmayan dönüşüm gerekli mi?
vergileme” uygulamasının bu ülkeler tarafından karşı savunma
dayanağı olarak görüşmelerde sunulması beklenmektedir. Evet Türkiye’nin dijital şirketleri vergileme politikasında bir
dönüşüm şart. Çünkü KDV bir kenara bırakılırsa Türkiye ikili
Avrupa’nın yaklaşımı ne? bir dijital şirket vergilemesi uyguluyor. Bunlardan ilki vergi
sorumluluğu kapsamında yurtdışına yapılan internet reklam
Avrupa Birliği'nde vergi alanındaki yasal düzenlemeler için üye hizmeti ödemelerinden yapılan stopaj uygulaması ikincisi
ülkeler arasında oy birliği gerekiyor. AB kararlarının çoğu her ise 7194 sayılı Kanun’la uygulanan dijital hizmet vergisi
üye ülkenin nüfusu oranında oy ağırlığına sahip olduğu nitelikli uygulamalarıdır.
çoğunluk ile alınırken; vergilendirme, dışişleri ve savunma
politikası gibi hassas alanlarda kararlar oy birliğiyle alınıyor.
Söz konusu vergilerden ilki Türkiye’nin imzaladığı çifte vergileme
Vergi konusunda ortak politika gerektiren konularda üye ülkeler anlaşmalarına aykırıdır. Çünkü bu anlaşmalar ticari faaliyeti
arasında oy birliği sağlanamıyor ve bu durum maddi kayıplara, vergilemek içi fiziki işyerini şart koşar. Nitekim bu konuda açılan
gecikmelere neden oluyor. Bu sistemin değiştirilmesi için ise vergi davaları idare aleyhine sonuçlanmaktadır.
2019’da teklif verildi, fakat vergilendirmeyle ilgili karar almada
nitelikli çoğunluk esasına geçiş 2025’ten önce mümkün olacak Diğer taraftan, 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi Kanunu ile
gibi görünmüyor. Üye ülkelerin ulusal veto hakkı ve bağımsız küresel dijital şirketlerin hasılatları üzerinden alınan %7,5
bütçe yapabilme özgürlüklerinin sonlandırılmasının egemenlik verginin kapsamı çok geniştir. Örneğin, dijital ortamdaki
haklarına aykırı olduğu yönünde bir bakış açısı var. Vergi dijital içerik niteliğindeki her tür bilgisayar programları (malın
politikalarında oy birliği esasından dönülmesi yönünde verilecek bünyesine dâhil edilerek verilen yazılımlar hariç) için yapılan
bir karar da oy birliği gerektirdiğinden, böyle bir planın kısa ödemeler üzerinden alınan %7,5 vergi ödeyen küresel dijital
vadede hayata geçmesi çok zor. şirketler bu vergiyi hizmeti alanlara yansıtmaktadır. Çünkü
program satıcısı şirketler hasılatları üzerinden ödedikleri
Avrupa’daki bu sistem küresel dijital şirketlerin bu vergiyi sözleşmelerindeki hükümler nedeniyle derhal
vergilendirilmesiyle yeniden gündeme geldi. Ancak mevcut alıcıya yansıtmakta ve ödenen %7,5 vergi yurtdışında mukim
karar alma süreci, geçmiş örneklerdeki gibi vergi konularındaki şirket tarafında ödense de vergi Türk şirketleri tarafından
düzenleme girişimlerinin sonuçsuz kalmasında etkili oluyor. Bu ödenmektedir. Söz konusu ödemeler internet reklam hizmeti
konuda birden fazla örnek mevcut. AB genelinde uygulanacak ödemesi olduğunda ise üçe katlanmaktadır. Çünkü %7,5 dijital
bir finansal işlem vergisi ile Ortak Konsolide Kurumlar Vergisi hizmet vergisine ilave olarak bu ödemelerden ayrıca %15
Matrahı (CCCTB) bu durumun örnekleri. AB’nin kendi içerisinde tevkifat (stopaj) Türkiye mükellefleri tarafından ödenmektedir.
ortak politika belirleme kabiliyetiyle ilgili sorunlara ek olarak, Türkiye mukimi şirketlerin maliyetlerini artıran söz konusu
COVID-19 salgının alınacak yeni kararları nasıl etkileyeceği ise vergileme yaklaşımı gözden geçirilmelidir.
belirsizliğini koruyor.
ABD olmadan OECD’den çözüm çıkar mı?
OECD’nin dijital ekonominin vergilendirilmesi yönündeki
çözüm girişiminin, en fazla sayıda küresel dijital şirketi bulunan
ABD’nin olmadığı bir seçenekle başarıya ulaşamayacağını
söyleyebiliriz. OECD’nin çözümünü beklemeden, küresel dijital
şirketlerin elde ettikleri hasılatlardan vergi almak isteyen
tek taraflı düzenlemeler ile yollarına devam edenler olacak.
Ülkeler verginin konusunu dar veya geniş kapsamlı tutan yasal
düzenlemeler yapabiliyor. İngiltere ve Fransa gibi ülkeler ile
kıyaslandığında Türkiye’nin 7194 sayılı Kanun ile yürürlüğe
koyduğu “dijital hizmet vergisi” kapsamı daha geniş. Online
reklam hizmetlerine ilave olarak “bilgisayar programları” bile
verginin konusuna giriyor.
Bu nedenle ABD’nin katkı vermediği ortamda OECD’den
çözüm çıkması beklenmiyor. Ancak ABD Hazine Bakanı Steven
Mnuchin’in çok uluslu dijital şirketlerin vergileme sorunlarına
ilişkin OECD’deki görüşmelerden çekildiğine dair mektup ve
bu mektuptan sonra yaşanan gelişmeler üzerine 24 Haziran
2020’de Bloomberg Tax'in düzenlediği sanal bir etkinlik olan
Vergi Liderlik Forumu'nda OECD Örgütü Vergi Politikası ve
Yönetimi Merkezi Direktörü Pascal Saint-Amans, “ABD'nin bu
görüşmelere halen aktif olarak katıldığını ve ülkelerin 2020’nin
sonbaharında ilk anlaşmaya varmasını beklediğini” ifade etti.
Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı EY ve/veya
Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı
nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.
4 Temmuz 2020 Temmuz 2020