Page 11 - EY-VG_Ocak_2020_v3

Bunlara ek olarak iç kontrol sisteminin amaçları; işletmedeki kurumsal kaynak planlaması, işletmelerde mal ve hizmet
varlıklarının hile riskine karşı korumasını sağlamak, işletme üretimi için gerekli iş gücü, malzeme ve makine gibi unsurların
kaynaklarının etkin ve ekonomik olarak kullanılmasını sağlamak, verimli bir biçimde kullanılmasını sağlayan bütünleşik yönetim
işletme faaliyetlerinin verimli ve belirlenmiş politikalarla uyumlu sistemleridir. Günümüzde ERP sistemleri işletmelerde yaygın
yürütülmesine yardımcı olmaktır. bir şekilde kullanıldığından hile denetçisinin, inceleme yapılan
işletmedeki iş süreçlerinde kullanılan bilgi teknolojilerini başarılı
İç kontrol sistemi; işletme yönetimi, kurumsal yönetim, bir şekilde analiz etmesi gerekmektedir. Hile denetçisinin işletme
bağımsız denetim ve denetçi açısından da önem taşımaktadır. tarafından kullanılan sistemdeki tanımlanmış yetkileri, sistem
Sağlam bir iç kontrol mekanizmasına sahip işletmelerde, açıklarını ve olası hileleri tespit edebilmesi önem taşımaktadır.
yönetime güven artar. İşletmelerde iç kontrol sisteminin etkin
bir şekilde yürütülmesi için güçlü örgüt yapısı, etkin işleyen Sonuç
muhasebe sistemi, yeterli sayıda nitelikli çalışan ve iç denetim
gibi unsurlara sahip olunması gerekmektedir. Günümüzde Sosyal açıdan ahlaki yapının bozulmasında en büyük etkiye
yaşanan muhasebe skandalları, finansal tablo okuyucularının sahip olarak yolsuzluk karşımıza çıkmaktadır. Yolsuzlukların
finansal raporların doğruluğuna olan güvenini sarsmıştır. yapılmasında zemin olan muhasebe sistemindeki yasal boşluklar
Oluşan bu güvensizlik bağımsız muhasebe denetiminin önemini hukuki düzenlemelerle ortadan kaldırılmalıdır.
arttırmıştır. Denetçilerin bağımsız denetim sürecinin büyük bir
kısmını, işletmenin iç kontrol yapısını incelemek oluşturmaktadır. Hileli muhasebe teknikleri ile uygulayıcılar, yolsuzluk yapmanın
Çünkü bağımsız denetçinin görüş oluşturmaya çalıştığı finansal kolay yollarını bulmuşlardır. Yapılan bu hilelerin işletmelere
tablolar, iç kontrol sisteminin bir sonucudur. ve topluma verdiği zarar göz önünde bulundurularak, bu
işletmelere dürüst kişilerin alınması ve işletmelerde etik
Dolayısıyla etkin iç kontrol sistemi, işletmelerde yürütülen kurallarının oluşturulması ayrıca etkin bir iç kontrol sisteminin
denetim faaliyetlerinin kalitesini arttırmakla birlikte, denetim kurulması gibi tedbirlerin alınması gerekmektedir.
için harcanan vakti azaltarak, işletmenin denetim sürecini
daha az maliyetle tamamlamasını sağlamaktadır. İç kontrol
sisteminin etkinliği işletme faaliyetlerinde şeffaflığın ve Kaynakça
adilliğin sağlanmasında önem arz etmektedir. Etkin iç kontrol
mekanizması, işletme içinde gerçekleştirilebilecek suistimallere - ACFE. (2012). Report to the nations on occupational fraud
imkân vermeyerek işletme yönetiminin yanlış kararlar almasını and abuse. Global Fraud Study.
engellemektedir. - Atmaca, M. (2012). Muhasebe skandallarının önlenmesinde

iç kontrol sisteminin etkinleştirilmesi. Afyon Kocatepe
2. Bilgi teknolojilerine ait düzenlemeler Üniversitesi İİBF Dergisi, 14(1), 191-202.
Günümüzde yaşanan hile vakaları, denetimlerde teknolojik - Bekçioğlu, S., Coşkun, A., Gümüş, U.T. (2013, Temmuz).
uygulamaların ve veri analiz programlarının hilenin tespit İşletmelerde hile ve yolsuzlukların önlenmesinde farklı bir
edilmesinde ne kadar önemli olduğunu ortaya koymaktadır. yaklaşım: adli muhasebe. Muhasebe ve Finansman Dergisi,
Geleneksel olarak nitelendirilen hile tespit yöntemlerinde 1-13.
denetçiler, ana kütleden seçmiş oldukları örneklem üzerinden - Bozkurt, N. (2011). İşletmelerin kara deliği hile çalışan
verilerin bir kısmını gözden geçirirken, teknolojik denetim hileleri. İstanbul: Alfa Yayınları.
programlarıyla bütün verilerin incelenmesi sağlanabilmektedir. - Boztepe, E. (2013, Haziran). Benford kanunu ve muhasebe
Böylece hileden kaynaklanan zararlar azalmakta ya da hile denetiminde kullanılabilirliği. Lefke Avrupa Üniversitesi Sosyal
olayı daha yeniyken ortaya çıkarılmaktadır. Teknoloji temelli bu Bilimler Dergisi, 73-83.
programlar sayesinde aynı anda birden fazla dosya üzerinde - Çalış, Y.E., Keleş, E., Engin, A. (2014, Temmuz). Hilelerin
inceleme yapılmakta ve birbiriyle ilişkili olabilecek dosyalar ortaya çıkartılmasında bilgi teknolojilerinin önemi ve bir
karşılaştırılarak hile ihtimali araştırılmaktadır. uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 93-106.

Geleneksel metotlarda hileler, genel olarak ihbar, şikâyet, - Çatıkkaş, Ö. (2011). İşletmelerde mali tablo hileleri. Kamu İç
şans eseri ya da çeşitli gözlem ve duyumlar vasıtasıyla tespit Denetçileri Derneği Denetişim Dergisi, 18-30.
edilmektedir. Teknoloji temelli hile tespit yöntemlerindeyse - Demir, Ş. (2014). Muhasebe hataları ve hileleri ile bunlara dair
çeşitli istatistiksel yöntemler, finansal analiz teknikleri, bilgisayar yaptırımların yasal mevzuat kapsamında değerlendirilmesi.
destekli denetim programları, insanı inceleme kapsamında Muhasebe Öğretim Üyeleri Bilim ve Dayanışma Vakfı, 169-
çeşitli yapay zekâ teknikleri, bulanık mantık yöntemleri, 193.
veri madenciliği ve dijital analiz yöntemleri kullanılmaktadır. - ERP Nedir? (t.y.) Çevrimiçi 1 Mayıs, 2017,
Dolayısıyla şunu söyleyebiliriz ki bilgi teknolojileri yardımıyla
yapılan hile denetiminin proaktif bir yapısı vardır. www.bilisimterimleri.com/bilgisayar_bilgisi/bilgi/121.html

Proaktif tespit yöntemlerinde herhangi bir ihbar ya da şikâyet
olup olmadığı sorgulanmadan her zaman hile olabilme Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel
durumu göz önünde bulundurularak denetim yapılmaktadır. görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı
Son zamanlarda özellikle veri madenciliği programlarının EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye sorumluluk
hile denetiminde kullanılmasıyla giderek karmaşıklaşan ve iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla
büyüyen kurumsal yönetim ve faaliyet sistemleri içindeki yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama
yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını
bütün veri tabanları kolayca incelenmektedir. ERP adı verilen tavsiye ederiz.

Ocak 2020 Ocak 2020 11