Page 9 - EY-VG_Agustos_2017_3
P. 9
Kurul’un 28.10.2005 tarih ve 43/1318 sayılı kararı ile Borsa’da II. Anayasa Mahkemesi kararının İncelenmesi
işlem gören hisse senetleri, 28.11.2005 tarihinden itibaren
MKK nezdinde kayden izlenmeye başlamıştır. Dolayısıyla pay Anayasa Mahkemesi kararına konu olayda, Kurul tarafından
senetleri için 28.11.2005 tarihine kadar geleneksel kıymetli kaydileştirilen ancak 31.12.2012 tarihine kadar teslim
evrak hukuku ve fiziki sistem hukuken varlığını devam ettirmiş, edilmeyen hamiline yazılı yatırım fonu katılım payları üzerindeki
Takasbank saklama görevini bu tarihe kadar sürdürmüştür. Bu hakları kendiliğinden sona eren davacı tarafından söz konusu
tarihten sonra ise hisse senetlerinin kayden izlenmesi görevi işleme karşı dava açılmış ve Ankara 7. İdare Mahkemesi
MKK tarafından yerine getirilmiştir. tarafından 6362 sayılı SPKn’nun 13. maddesinin 4. fıkrasının
Anayasa’ya aykırı olduğu kanısına varıldığından iptal talebiyle
Bu bağlamda, sermaye piyasalarının kaydileştirilmesi sürecinin Anayasa Mahkemesi’ne başvurulmuştur. Başvuru kararında
ilk adımının 1999 yılında 4487 sayılı Kanun ile mülga 2499 özetle;
sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’na eklenen 10/A maddesi ile4
atıldığı söylenebilecektir. • Hukuk devletinde eylem ve işlemlerin hukuka uygun ve insan
haklarına saygılı olması gerektiği,
2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hâlihazırda yürürlükte
bulunan 6362 sayılı SPKn ile yürürlükten kaldırılmış olup 6362 • Hukuk güvenliği ilkesinin yasal düzenlemelerin hem kişiler
sayılı SPKn’nun 13. maddesinde sermaye piyasası araçlarının hem de idare yönünden herhangi bir kuşku ve duraksamaya
kaydileştirilmesine ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir. Söz yer vermeyecek şekilde açık, anlaşılır, uygulanabilir ve net
konusu maddenin 4. fıkrasında; olmasını gerektirdiği,
• Kaydileştirilmesine karar verilen sermaye piyasası araçlarının • Anayasa’nın 35. maddesinde öngörülen mülkiyet hakkının
Kurul tarafından belirlenen esaslar çerçevesinde tesliminin sadece taşınır ve taşınmaz malları değil alacak haklarını da
zorunlu olduğu, kapsadığı,
• Teslim edilen sermaye piyasası araçlarının kendiliğinden • Mülkiyet hakkının devletin müdahale etmemesi gereken
hükümsüz hâle geleceği, negatif statü haklarından olduğu,
• Teslim edilmeyen sermaye piyasası araçlarının ise • Mülkiyet hakkına yapılacak müdahalenin hakkın özüne
kaydileştirilme kararından sonra borsada işlem göremeyeceği dokunmaması gerektiği,
ve aracı kurumlarca bu sermaye piyasası araçlarının alım
satımına aracılık edilemeyeceği, • İtiraza konu kural ile pay senetlerini belli bir bedel ödeyerek
satın alan kişilerin mülkiyet haklarının öngörülen süre
düzenleme altına alınmıştır. sonunda süresiz olarak ellerinden alındığı ve
Bununla birlikte, anılan Kanun maddesinin devamında yer • Mülkiyet haklarının sona erdirildiği belirtilerek kuralın
alan; “...ve katılma belgelerinin geri alımı yapılamaz. Kayden Anayasa’nın 2. ve 35. maddelerine aykırı olduğu
izlenmeye başladığı tarihi izleyen yedinci yılın sonuna kadar
teslim edilmeyen sermaye piyasası araçları YTM5'ye intikal ileri sürülmüştür.
eder. Bunların üzerindeki sınırlı ayni haklar kendiliğinden sona
ermiş sayılır. Bunlar YTM'nin hesabına geçmesinden itibaren üç Söz konusu başvuru akabinde, Anayasa Mahkemesi’nin
ay içinde satılır.” hükmü Anayasa Mahkemesi’nin 12.11.2015 12.11.2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 22.10.2015
tarih ve 29530 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 22.10.2015 tarih ve E.2015/29, K.2015/95 sayılı kararıyla 6362 sayılı
tarih ve E.2015/29, K.2015/95 sayılı kararıyla Anayasa’nın SPKn’nun 13. maddesinin 4. fıkrasında yer verilen aşağıdaki
13. ve 35. maddelerine aykırılık teşkil ettiği gerekçesiyle iptal hükmü iptal edilmiştir.
edilmiştir.
“... ve katılma belgelerinin geri alımı yapılamaz. Kayden
Söz konusu iptal kararı ile sermaye piyasası araçlarının izlenmeye başladığı tarihi izleyen yedinci yılın sonuna kadar
kaydileştirilmesi sürecinde ortaya çıkan mülkiyet sorunu teslim edilmeyen sermaye piyasası araçları YTM’ye intikal eder.
gündeme gelmiştir. Bunların üzerindeki sınırlı ayni haklar kendiliğinden sona ermiş
sayılır. Bunlar YTM’nin hesabına geçmesinden itibaren üç ay
Bu makale kapsamında, Anayasa Mahkemesi’nin bahsi geçen içinde satılır.”
kararı esas alınmak suretiyle, sermaye piyasası araçlarının
kaydileştirilmesi sürecinde ortaya çıkan mülkiyet sorunu Anayasa Mahkemesi iptal kararının gerekçesini Anayasa’da
irdelenecek, Anayasa Mahkemesi kararı akabinde tesis edilen düzenleme ve koruma altına alınan mülkiyet hakkı üzerine
işlemler ve sonuçları değerlendirilecektir. kurmuş ve bu kapsamda kararda;
4 Merkezi Kayıt İstanbul, MKK Kimdir?, “https://www.mkk.com.tr/tr/content/Hakkimizda/MKK-Kimdir-“,
Erişim Tarihi: 10.07.2017.
5 Yatırımcı Tazmin Merkezi (“YTM”); yatırım kuruluşlarının, yatırım hizmet ve faaliyetinden kaynaklanan nakit ödeme veya sermaye piyasası
araçları teslim yükümlülüklerini yerine getirememeleri hâlinde, Kurul tarafından 6362 sayılı SPKn çerçevesinde alınan tazmin kararını yerine
getirmek amacıyla kurulmuş olan kamu tüzel kişiliğini haiz bir kuruluştur.
Ağustos 2017 9