Page 2 - VGAralik_2015
P. 2
Vergide Gündem
T. Levent Atakan
Muallakların bir kısmının durumu muallak mı?
“Aç bırakma hırsız edersin, çok söyleme arsız edersin” sevdiğim bir atasözüdür. Farklı
anlamlarda kullanıldığını duymakla beraber benim bildiğim anlamı yönetiminde bulunan,
gözetiminde olan kimseleri maddî ve manevî yönden tatmin etmelisin, yoksa insanları
sıkıntıya düşürür, emeklerinin karşılığını vermez, kötü muameleye maruz bırakırsan
yanlış yola saparlar; söz dinlemez olurlar, arsızlaşırlar.
Vergi dünyasına uyarlamak gerekirse, Mali İdarenin gerekli düzenlemeleri verginin
genellik, eşitlik, mali güce göre vergileme ve yasallık ilkesine bağlı olarak süresinde ve
sektörel ihtiyaçları dikkate alarak yapması gerekliliğidir.
Özellikle Mali İdarenin finansal piyasalarda yapacağı düzenlemelerde finansal
piyasaların dinamizmini de dikkate alarak hareket etmesi önemlidir. Mali İdarenin
düzenlemeleri yaparken bire bir işlemleri tanımlamak yerine, vergilendirilecek veya
vergilendirilmeyecek olan olayları genel olarak ortaya koyması, diğer otoritelerle paralel
olarak karşılıklı bir uyum içinde mükelleflerin amacının bu piyasalardaki otoriterlerin
(Mali İdare, BDDK, Hazine Müsteşarlığı….) tanımladığı şekilde hareket etmek olduğunu
görerek hareket etmesi en uygun yöntem olarak görünmektedir. Kanun ve Tebliğ ile
yapılan düzenlemeler sonrası mutlaka ki özellikli durumlar ortaya çıkacaktır, burada
mukteza bazında açıklamalarda bulunarak Mali İdare sorunları çözebilecektir.
Aksi durumda, anlık yapılan ve değişime kapalı düzenlemeler sonucu mükelleflerin her
piyasa değişiminde karşılaşabilecekleri sadece belirsizlik olacaktır.
Muallak hasar karşılığı nedir?
Hazine Müsteşarlığının 07.08.2007 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe
giren Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinin Teknik Karşılıklarına ve Bu
Karşılıkların Yatırılacağı Varlıklara İlişkin Yönetmeliğinde “Muallak tazminat karşılığı”
tanımlanmıştır. İlgili Yönetmelik’in 7’nci maddesine göre sigorta şirketleri, tahakkuk
etmiş ve hesaben tespit edilmiş ancak daha önceki hesap dönemlerinde veya cari hesap
döneminde fiilen ödenmemiş tazminat bedelleri veya bu bedel hesaplanamamış ise
tahmini bedelleri ile gerçekleşmiş ancak rapor edilmemiş tazminat bedelleri (IBNR) için
muallak tazminat karşılığı ayırmak zorundadır.
Bu tanımı basite indirgemek, yalın ve anlaşılır hale getirmek gerekirse sigorta şirketleri;
• Açılmış olan tazminat dosyaları (Dosya),
• Açılması beklen tazminat dosyaları (IBNR),
için karşılık ayırmaktadırlar.
Açılmış olan tazminat dosyaları tarafı biraz daha belgeye dayanan bir karşılık olarak
tanımlanabilir. Sigortacıların IBNR (İngilizceden gelmektedir: Incurred But Not Reported)
dediği gerçekleşmiş ancak rapor edilmemiş tazminat bedelleri adından da anlaşılacağı
üzere henüz sigorta şirketinin bilgisine girmemiş ama gerçekleşmiş, yıllardır oluşan
istatistiki bilgilere göre hesaplanan ve ayrıldığı anda sigorta şirketine bildirilmemiş olsa
da bildirilecek hasarlara ilişkin ayrılan karşılıklarıdır.
2 Aralık 2015 - “Bankacılık ve sigortacılık” özel sayısı
