Page 6 - VGOcak_2016

Vergide Gündem

Bircan Altınoluk
Onuray Alkış

Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası (YYS)
süreci yeniden başladı

Hükümet Programı açıklandığında, dış ticaret işlemlerine ilişkin yapılacak
düzenlemeler arasında en öne çıkanın, ticaretin kolaylaştırılması adına yapılacak
düzenlemeler (3 aylık eylem planı kapsamında) olduğunu söyleyebiliriz. Özellikle
üretim, istihdam ve ihracatın ithalata bağımlı olması, ithalat işlemlerindeki maliyetin
şirketler için hayati önem taşımasına neden olmaktadır. Tabii ki asıl olan üretimin
büyük kısmının ülkemizdeki kaynaklar kullanılarak yapılmasıdır. Ancak ithalatımızın
% 90’ının üretim girdisini kapsaması nedeniyle kısa ve orta vadede bu dönüşümün
çok da kolay olmayacağı açıktır. Bu nedenle üretim maliyetlerinin düşürülmesi
ve buna bağlı olarak ihracatta rekabet avantajının kazanılması için dış ticaret
işlemlerimizin kolaylaştırılması büyük önem arz etmektedir.

Her ne kadar Hükümet Programı’nda açıkça belirtilmese de, ticaretin
kolaylaştırılmasına yönelik bir düzenleme yapılacak ise Yetkilendirilmiş Yükümlü
Sertifikası (YYS) uygulamasının da dikkate alınması gerektiği düşüncesindeyiz.
YYS süreci 2013 yılında uygulanmaya başlanmış olmasına karşın, cari açığı arttırır
çekincesi ile son 1 yılda uygulama alanı genişleyememiş ve bu uygulama 20 şirket
ile sınırlı kalmıştı. Ancak yeni Hükümet Programı sonrasında YYS başvurularının
değerlendirilmeye alındığı ve YYS alım sürecine kaldığı yerden devam edildiği
gözlemlenmiştir.

Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası (YYS) nedir?

Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası (YYS) uluslararası adı ile “Authorized Economic
Operator (AEO)” güvenilir ve mevzuat uyarınca belirtilen koşulları yerine getiren
şirketler için ithalat ve ihracat süreçlerinde gümrükleme işlemlerindeki süreyi en aza
indiren ve bu şirketlerin ithal eşyasını doğrudan fabrikaya getirilebildiği veya ihraç
eşyasını fabrikadan gümrük sınırına gönderebildiği bir konsepttir. YYS uygulaması,
gümrük işlemlerinde sadece bir muayene avantajı yaratmamakta, aynı zamanda
şirketlerin bir nevi gümrük idaresi gibi gümrük işlemi yerine getirmesine imkan
sağlamaktadır. Bu bakımdan YYS uygulaması, gümrükleme işlemlerine tamamen
farklı bir bakış açısı getiren uluslararası bir uygulamadır.

Bu düzenlemeyle şirketlerin; emniyet ve güvenilirlik, izlenebilirlik (eşyanın
muhasebe kaydı ve stok hareketlerinden takip edilebilmesi), bilgi ve belgeye
erişilebilirlik (fiziksel erişim yeterliliği) gibi bazı koşulları sağlamaları beklenmektedir.
Ayrıca şirketlerin, kendi iç kontrolünü yaparak gümrük işlemlerinde eksikliklerini
tespit etme ve gümrükte düzeltme yapabilmelerine ilişkin altyapıya sahip olmaları da
beklenmektedir.

Bu uygulamada en öne çıkan konu, ithalat ve ihracatta yerinde gümrükleme
konusudur. Bu uygulama ile YYS sahibi şirketler bir nevi gümrük idaresi olacaktır.
Buradaki ana koşul, şirketlerin gümrük idaresine benzer bir fiziksel ortama ve
gümrük idaresinin bakış açısına sahip olmaları gerekliliğidir. Bu bakış açısı ile
hem personel sıkıntısı çeken gümrük idaresi yasal olmayan ticaret ile daha etkin
mücadele edecek hem de YYS’ye sahip şirketler gümrük işlemlerini daha az
maliyetli ve daha hızlı gerçekleştirebileceklerdir. “İthalatta yerinde gümrükleme”
uygulamasına ilişkin düzenleme 21 Mayıs 2014 tarihinde değişen YYS Yönetmeliği
ile mevzuatımıza dâhil edilmiştir. Şu an için 2 şirket bu hakkı elde etmiştir ancak
şimdiye kadar YYS uygulamasındaki bu avantaj hayata geçirilememiştir.

6 Şubat 2016