Page 2 - VGOcak_2016
P. 2
Vergide Gündem
Nur Karaduman
Sedat Nalçacı
Grup içi hizmet ve gayri maddi hak ödemeleri;
OECD ve Türk Vergi İdaresinin görüşleri
Türkiye’de dar mükellef olan yabancı kurumlarca elde edilen hasılatın kurumlar vergisi
stopajına tabi olup olmadığının ve stopaj oranının tespitinde kazancın mahiyetine göre
değerlendirme yapılmaktadır. Uygulamada danışmanlık niteliğindeki serbest meslek
hizmetleri ile ticari, sınai veya bilimsel tecrübeye dayalı bilgi birikiminin aktarımı
niteliğindeki gayri maddi hak bedellerini birbirinden ayırmakta güçlükler yaşanmaktadır.
Kazancın türünün net olarak belirlenememesi durumunda vergi kaybına neden olunması
muhtemeldir. Dolayısıyla yurt dışından sağlanan hizmetin içeriğinin doğru olarak
anlaşılabilmesi için alınan hizmetin niteliğinin doğru tanımlanması, ifade edilmesi ve
sağlam destekleyici unsurlara dayandırılması gerekmektedir.
Makalemizde; yurt dışından sağlanan hizmetlerin birbirinden ayrılmasında karşılaşılan
sorunlar, Türk vergi mevzuatında yer alan grup içi hizmet ve gayri maddi hak tanımları,
esas alınabilecek kriterler, uygulamada dikkat edilmesi gereken noktalar ve Çifte
Vergilendirmeyi Önleme (ÇVÖ) Anlaşmaları kapsamında yurt dışından alınan hizmetlerin
vergilendirmesinde dikkat edilmesi gereken diğer hususlar yer almaktadır.
1. Grup içi hizmet, serbest meslek faaliyeti ve gayri maddi hak
kavramları
a. Grup içi hizmetin tanımı
1 seri numaralı “Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında
Genel Tebliğ”e göre grup içi hizmet; ilişkili şirketler arasında gerçekleşen, genellikle
ana şirketin bağlı şirketlerine veya aynı gruba bağlı şirketlerden birinin diğerlerine
verdiği hizmetleri ifade etmektedir. Bu hizmetler tüm grup için yönetim, koordinasyon
ve kontrol işlevlerinin sağlanmasını da içermekte olup, bu tür hizmetleri sağlamanın
maliyeti, ana şirket, bu amaç için görevlendirilen bir grup üyesi veya diğer bir grup üyesi
(grup hizmet merkezi) tarafından üstlenilebilmektedir.
Grup içi hizmetlerle ilgili olarak;
• Hizmetin fiilen sağlanıp sağlanmadığı,
• Hizmeti alan şirket/şirketlerin söz konusu hizmete ihtiyacı olup olmadığı,
• Hizmetin alınmış olması halinde hizmet bedelinin emsallere uygunluk ilkesine uygun
olup olmadığının belirlenmesi gerekmektedir.
Emsallere uygunluk ilkesi gereği grup içi hizmetin verilip verilmediğinin belirlenmesinde,
hizmeti alan grup üyesinin ticari pozisyonunu güçlendirecek ticari veya ekonomik bir
değer sağlayıp sağlamadığı dikkate alınmalıdır. İlişkili bir şirketin ana şirketten veya
aynı grubun üyesi olan diğer bir şirketten ihtiyacı olmayan bir hizmeti alması ya da bir
hizmetin grup üyesine, sadece grup üyesi olması nedeniyle verilmesi durumunda, söz
konusu şirketin grup içi hizmet elde ettiğinin kabulü mümkün bulunmamaktadır.
2 Şubat 2016