Page 12 - MKGV2017

b. 2006’dan önce ihraç edilen veya alınan menkul kıymetlerde Buna göre yukarıdaki örnekteki satış işleminden elde edilen
endeksleme kazancın şu şekilde hesaplanması gerekmektedir:

➢ ➢• 1 Ocak 2006 tarihinden önce ihraç edilen; Devlet tahvili ve TL satış tutarı (540.000 x 3,7081) = 2.002.374,00 TL
Hazine bonoları, Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince
çıkarılan menkul kıymetler, eurobondlar ve özel sektör Satış kazancı (2.002.374 - 1.433.715,69) = 568.658,31 TL
tahvilleriyle, Endekslemenin avantajının görülebilmesi açısından, yukarıdaki
➢➢• Aynı tarihten önce iktisap edilmiş olan; yabancı hisse senetleri, örnekteki eurobond alım satım kazancının endeksleme
yurt dışında kurulmuş yatırım fonlarına ait katılma belgeleri ve uygulanmaksızın hesaplandığını varsayalım. Bu durumda alım satım
yabancı tahvillerin, kazancı, satış bedelinden maliyet bedelinin çıkarılması suretiyle
belirlenecekti. Buna göre kazanç 860.289 TL (2.002.374 -
elden çıkarılmasından sağlanan kazançların tespiti sırasında da 1.142.085) olarak hesaplanacaktı.
endeksleme yöntemi kullanılabilmektedir. Hatta endeksleme
yapılabilmesi için endeks farkının % 10’u aşma şartı da
bulunmamaktadır. Başka bir deyişle endeks farkı % 10’un altında
olsa dahi, alım satım kazancının tespiti sırasında yukarıda
sayılan menkul kıymetlerin maliyet bedelleri endekslemeye tabi
tutulabilmektedir.
2. Endekslenmiş maliyet bedelinin hesaplanması

Menkul kıymetin endekslenmiş maliyet bedeli aşağıdaki formüle
göre hesaplanmaktadır:

Satış tarihinden 1 ay
önceki endeks
Endekslenmiş maliyet bedeli = x Maliyet bedeli
Alış tarihinden 1 ay
önceki endeks

US900123AT75 tanımlı eurobonddan 24 Mart 2014 tarihinde
500.000 USD nominallik alım yapıldığını varsayalım. 14 Ocak 2004
tarihinde ihraç edilmiş olan bu eurobondun vadesi ise 14 Şubat
2034’tür.
Alımda 530.000 USD (kirli fiyat) ödenmiştir. Primli olarak alınmış
olan bu kıymetin, satış tarihi itibarıyla alınmayan kuponlara isabet
eden prim tutarı dâhil maliyeti 511.000 USD olarak hesaplanmıştır.
Tahvil 7 Nisan 2017’de 540.000 USD’ye satılmıştır.
Alış tarihindeki (24.03.2014) MB döviz alış kuru 1 USD= 2,2350 TL

Satış tarihindeki (07.04.2017) MB döviz alış kuru 1 USD= 3,7081 TL

Alış tarihinden 1 ay önceki Yİ-ÜFE (Şubat/2014)* 232,27
Satış tarihinden 1 ay önceki Yİ-ÜFE (Mart/2017)* 291,58

* Yİ-ÜFE listesi için Rehber’in sonuna bakınız.
TL maliyet bedeli (511.000 x 2,2350) = 1.142.085,00 TL

Endekslenmiş maliyet bedeli = 291,58 x 1.142,085 = 1.433.715,69 TL
232,27

3. Kazancın hesaplanması
Endekslemeye tabi menkul kıymetlerin satışında sağlanan
kazanç, satış bedelinden maliyet bedelinin endekslenmesi sonucu
bulunan tutarın düşülmesi suretiyle hesaplanmaktadır. Bu sayede
enflasyonun elde edilen alım satım kazancı üzerindeki etkisi ortadan
kaldırılmış olmaktadır.

10 | Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2017