Page 5 - VEGU_ocak2017

Vergide Gündem

Sercan Bahadır

Gümrük işlemlerinde öne çıkan 5 temel
inceleme konusu

Son dönemde birçok şirketin "Gümrükte Gündem" konusunun, “sonradan kontrol”
kapsamında yapılan gümrük denetimleri olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.
Özellikle yılın ikinci yarısından sonra birçok şirketin “sonradan kontrol” kapsamında
denetime tabi tutulduğunu gözlemlemekteyiz.

Aslında “sonradan kontrol” denetimine ilişkin düzenlemeler 2008 yılında yapılmış
ve yapılan düzenleme ile bu kapsamdaki gümrük denetimlerinin "düzenli", "planlı",
"sistematik" olarak "firmalara ait yerlerde" yapılacağı belirtilmiştir. Bu yaklaşımda
ithalat işlemlerine ilişkin sadece gümrük beyannameleri değil, bu işlemlere ilişkin tüm
bilgi ve belgelerin gümrük ve uluslararası ticaret mevzuatı ile uyumluluğu kontrol
edilmektedir.

Kaç şirket denetlenmiştir?

Gümrük ve Ticaret Bakanlığının 2009 ilâ 2015 yılı faaliyet raporlarına göre bu
kapsamda 3.286 adet şirket gümrük incelemesine tabi tutulmuştur. 2016 yılında ise
yaklaşık 600 şirketin “sonradan kontrol” kapsamında incelemeye konu edildiği tahmin
edilmektedir (Bu yıllara ait faaliyet raporu yayınlanmadığı için şirket sayısı tahmini olarak
belirtilmiştir).

Sonradan kontrol 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
kapsamındaki firma sayısı 370 277 350 400 350 325 311

Plan dışı sonradan kontrole 27 27 15 53 29 88 517
alınan firma sayısı 397 304 365 453 379 413 828

Toplam

Öne çıkan konuları nelerdir?

1. Royalti ve lisans ödemeleri

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından 2 seri numaralı Gümrük Genel Tebliği
yayımlanmıştır. Bu düzenleme ile aşağıda belirtilen koşulları sağlayan royalti ve lisans
ödemelerinin ithal eşyanın gümrük kıymetine nasıl dahil edileceğine ilişkin usul ve
esaslar belirlenmiştir:

• Royalti ödemesi kıymeti belirlenecek eşya ile ilgili olmalıdır.
• Royalti ödemesi bu eşyanın satış koşulu olarak yapılmalıdır.

Özellikle gümrük incelemelerinde patent, dizayn, know-how, model, marka, tescilli
tasarım, telif hakkı ve imalat süreçleri gibi adlar altında tanzim edilmiş sözleşmeler
kontrol edilmekte ve bu koşulları sağlayan bir ödemenin ithal eşyasının gümrük
kıymetine eklenmesi gerekmektedir. Denetimlerde de en çok bu konuda kontrollerin
yapıldığı gözlemlenmektedir.

Ocak 2017 - “Gümrükte Gündem” özel sayısı 5