Page 4 - VEGUEkim_2016

Vergide Gündem

M. Fatih Köprü

Maaştan yüzde üç kesilecek…

Uzun süredir çalışanların gündeminde. Bireysel emeklilik sistemine (BES) otomatik
katılımdan bahsediyoruz. Konuya ilişkin düzenleme 25 Ağustos günü Resmi
Gazete’de yayımlandı. Ama hemen yürürlüğe girmiyor. 2017 yılı başından itibaren
uygulanmaya başlayacak.

Bu yeni uygulama, bireysel emeklilik sistemine işverenler aracılığıyla kurumsal
katılımın artırılmasını teşvik etmenin yanı sıra yurt içi tasarruf oranının artırılmasını
da amaçlıyor. İMF verilerine göre 2015 yılında gelişmiş ülkeler ve Avrupa Birliği’nde
ulusal tasarrufun GSYH’ye oranı yüzde 22 civarında iken ülkemizde bu oran ancak
yüzde 15’in üzerine çıkabilmiş durumda.

Biz de bu yazımızda çalışanların otomatik olarak bireysel emeklilik planına dâhil
edilmesi ve bu kişilere belirli şartlar dâhilinde plandan çıkma imkânı verilmesi
esasına dayanan yeni bireysel emeklilik uygulaması üzerinde duralım dedik.

Türk vatandaşları

Otomatik BES uygulaması sadece Türk vatandaşları için geçerli. Türkiye’de çalışan
yabancılar bu yasanın kapsamına girmiyor. Ancak, doğumla Türk vatandaşı olup,
çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ile bunlarla birlikte işlem
göre çocuklarının da bu yasa kapsamında otomatik olarak bireysel emeklilik planına
dâhil edilmeleri gerekiyor.

Sadece çalışanlar

Bu uygulamanın kapsamına sadece çalışanlar, daha doğrusu ücretliler giriyor. Yani
Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 4/a maddesi uyarınca hizmet akdiyle bir veya birden
fazla işveren tarafından çalıştırılanlar ile aynı Kanun’un 4/c maddesi kapsamında
çalışanlar. Kısaca özel sektörde çalışan işçiler ile kamu görevlileri diyebiliriz. Bir
işverene bağlı olmaksızın çalışan doktor, avukat gibi serbest meslek erbabı ya da
esnaf ve tüccarlar bu kapsama girmiyorlar.

45 yaş sınır

Yasada bir de yaş sınırı var. Buna göre 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren işe başlayan
45 yaşını doldurmamış olan işçiler ve kamu görevlileri otomatik olarak bir emeklilik
planına dâhil edilecekler.

Sadece yasa yürürlüğe girdikten sonra işe alınanlar değil, 1 Ocak 2017 tarihi
itibarıyla 45 yaşını doldurmamış olan çalışanların da işverenleri tarafından bireysel
emeklilik sistemine otomatik olarak dâhil edilmeleri gerekiyor.

Ancak yasada, emeklilik planına dâhil edilecek işyerleri ile çalışanları belirleme
konusunda Bakanlar Kuruluna yetki verildiğini de görüyoruz. Bu yetki çerçevesinde
başlangıç olarak tüm işyerlerinin zorunluluk kapsamına alınmayacağı, belli kriterleri
sağlayan işletmelerden başlayarak kademeli bir geçiş yapılacağı söyleniyor.

4 Ekim 2016