Page 9 - VGMart_2015
P. 9

Hasılatın 3.300 lirası üzerinden vergi hesaplanmadığı için             c. Oturulan konutun kirası
giderlerin de sadece vergiye tabi olan kazanca isabet eden
kısmının indirimine izin veriliyor. Bunun için öncelikle istisna       Bir diğer gerçek gider kalemi ise sahibi bulundukları konutları
dışı hasılatın, toplam hasılat içerisindeki oranının bulunması         kiraya verenlerin kira ile oturdukları konut için ödedikleri kira
gerekiyor. Bulunan bu oranla, toplam giderlerin çarpılması             bedelidir. Ödenen bu kiraların istisna dışındaki kazanca isabet
suretiyle beyannamede kira gelirlerinden indirilebilecek gider         eden kısmı, gerçek gider yöntemi kapsamında hasılattan
tutarına ulaşılıyor.                                                   indirilebiliyor. Ancak yukarıdaki gibi, bu giderin kira gelirini
                                                                       aşması durumunda, aşan kısmın diğer gelirlerden indirilmesi
Örneğin 2014 yılında 20.000 lira konut kirası alan bir kişinin,        veya gelecek yıllara devretmesi mümkün değildir.
o yıl yapmış olduğu ve yasaya göre indirilebilir nitelikte olan
giderlerinin (gerçek gider) 12.000 lira olduğunu varsayalım. Bu        d. Diğer gerçek giderler
durumda beyannamede kira gelirlerinden indirilebilecek gerçek
gider tutarı aşağıdaki gibi hesaplanmaktadır:                          Kiraya verilen gayrimenkulle ilgili olmak şartıyla, kira gelirinin
                                                                       beyanında dikkate alınabilecek diğer bazı gerçek gider
Toplam hasılat                                20.000 TL                kalemlerine aşağıda yer almaktadır:
İstisna tutar                                  3.300 TL
İstisna dışı hasılat                                                   • Aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri,
İstisna dışı hasılatın toplam hasılata oranı  16.700 TL                • Yönetim giderleri,
                                                                       • Sigorta giderleri ile ödenen vergi, resim, harç ve şerefiyeler,
  (16.700 / 20.000)                                % 83,5              • Amortismanlar (% 2),
İndirilebilecek gider (12.000 x % 83,5)                                • Onarım giderleri, bakım ve idame giderleri,
                                              10.020 TL                • Kiraladıkları mal ve hakları kiraya verenlerin ödedikleri kiralar

Gerçek gider yönteminde indirilebilecek olan giderlere ilişkin           ve diğer gerçek giderler.
bilgiler aşağıda dikkatinize sunulmaktadır:
                                                                       II. Gayrimenkul satış kazançları
a. Kredi faizleri
                                                                       Satın alınan gayrimenkulün, gerçek kişiler tarafından ticari
Kredi ile alınan gayrimenkul kiraya verildiyse, elde edilen kira       faaliyet kapsamı dışında satılmasından sağlanan kazançlar,
gelirinden kredi için ödenen faizler düşülebiliyor. Hatta kredi        “değer artış kazancı” olarak kabul ediliyor. Bu kazançlar normal
faizleri kira gelirinden fazlaysa, bu tutar gider fazlası olarak da    şartlarda gelir vergisine tabi olmakla birlikte miras kalan ya da
kabul ediliyor. Yani kira gelirinden indirilemeyen bu kısım beyan      bağış olarak edinilen gayrimenkulün satılması halinde, kazanç
edilen diğer gelirlerden de düşülebiliyor.                             kaç lira olursa olsun gelir vergisi ödenmesi söz konusu değildir.

Örneğin yukarıdaki örnekteki konutun kredi kullanarak alındığını,      A. Elde tutma süresi ve vergilemeye etkisi
2014/Ocak-Aralık döneminde yapılmış olan 12.000 liralık
masrafın da bu kredi dolayısıyla ödenmiş olan faiz olduğunu            Miras veya bağış dışında edinilen (satın alınan, inşa ettirilen
varsayalım. Bu gayrimenkul konut olduğundan kira bedelinden            vb.) gayrimenkullerin satılması durumunda kazanç üzerinden
öncelikle 3.300 liralık istisna düşülecek ve yukarıdaki şekilde        vergi ödenmemesi için gayrimenkulün en az 5 yıl süreyle elde
hesaplanan 10.020 liralık gider de indirildikten sonra kalan           tutulmuş olması gerekiyor. Başka bir ifadeyle, gayrimenkullerin
6.680 lira üzerinden 1.002 lira vergi ödenecektir.                     5 yıldan daha az bir süre elde tutulduktan sonra satılması
                                                                       durumunda, prensip olarak elde edilen kazanç üzerinden gelir
Oysa aynı örnekte götürü gider yöntemine göre indirilebilecek          vergisi ödenmesi gerekiyor.
gider [(20.000 - 3.300) x % 25=] 4.175 lira olacaktır. Buna
göre istisna ve gider indirimi sonrası kalan 12.525 liralık matrah     Beş yıllık süre gün olarak hesaplanıyor. Örneğin 10 Haziran
üzerinden 2014 gelir vergisi tarifesine göre 1.955 lira vergi          2009’da alınan bir gayrimenkulün satışından sağlanan
hesaplanacaktır.                                                       kazançtan gelir vergisi ödenmemesi için en erken 11 Haziran
                                                                       2014 tarihinde satılması gerekiyor. Bu tarih veya sonrasında
b. Konut alış bedelinin yüzde 5’i                                      satış yapılması durumunda 5 yıllık süre dolmuş olduğundan,
                                                                       satıştan elde edilen kazancın tutarı ne olursa olsun gelir vergisi
Konut olarak kiraya verilen bir adet gayrimenkulün alış                ödenmiyor.
bedelinin % 5’i, alındığı yıldan itibaren 5 yıl süre ile gider olarak
düşülebiliyor. Bu gider kalemi amortismana benzemekle birlikte,        Buna göre 2014 yılında satılan gayrimenkul;
amortisman uygulamasından bağımsız olarak, ayrıca dikkate
alınabiliyor.                                                          • 2008 ve öncesinde alınmışsa, satış kazancının beyan
                                                                         edilmemesi,
Örneğin 300.000 liraya alıp, yıllık 20.000 liraya kiraya verilen
bir konuta ilişkin olarak, 300.000 liranın % 5’i olan 15.000           • 2010 ve sonrasında alınmışsa, satıştan sağlanan kazancın
liranın, istisna dışı hasılata isabet eden kısmı olan 12.525             (istisna sonrası) beyan edilmesi ve hesaplanan verginin
lira, beş yıl boyunca hasılattan indirilebilir. Ancak bu şekilde         ödenmesi,
hesaplanan giderin elde edilen kira gelirini aşması durumunda,
aşan kısmın diğer gelirlerden indirimi veya gelecek yıllara            gerekiyor.
devretmesi mümkün değildir.

                                                                  Mart 2015                                                                 9
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14