Page 2 - EY-VG_Eylul_2017
P. 2

Vergide Gündem
            Av. Ezgi Tahmaz
            Av. Seray Nalbantoğlu










                                            İlaç sektöründe jenerik ilaç rekabeti hakkında
                                            değerlendirmeler


                                            Giriş

                                            İlaç sektörü (“sektör”) küresel ölçekte faaliyet gösteren çok uluslu üreticilerin aktif
                                            olarak yer aldığı, ülke ekonomilerinde gerek istihdam gerek vergi gelirleri açısından
                                            önemli hacme sahip sektörlerin başında gelmektedir. Sektör, hem ekonomik büyüme
                                            ve gelişme hem de kamu sağlığı bakımından kritik bir konuma sahiptir. Bu nedenlerle,
                                            sektörün; ülkelerin sanayi, sağlık, maliye ve rekabete ilişkin uzun ve kısa dönem politika
                                                                                    1
                                            alanları ile doğrudan ilişkili olduğu söylenebilecektir.
                                            Bu derecede öneme sahip bir sektörün rekabet hukuku açısından gözetim altında
                                            olması, gerek piyasa oyuncuları gerekse nihai tüketiciler açısından önem arz etmektedir.
                                            Türk Rekabet Kurumu’nun ilaç sektörüne ilişkin Sektör Araştırma Raporu’nda (“Sektör
                                            Raporu”) belirtildiği üzere farklı talep yapısı ilaç sektörünün en ayırt edici özelliğidir.
                                            Sektör Raporu’nun içeriğinde belirtildiği üzere sektörde tedarik zincirinde sağlayıcı
                                            seviyesinde orijinal ve eş değer (jenerik) ilaç üreticileri, dağıtım seviyesinde ise ecza
                                            depoları ve eczaneler yer almaktadır.
                                            Bu yazıda aşağıda detaylandırılacağı üzere, sektörün kendine özgü tedarik zinciri yapısı
                                            ve ürünlerin arzı sürecinde karşılaşılan idari izin ve faaliyet süreçleri, patent koruması
                                            gibi hususlar göz önünde bulundurularak rekabet hukuku kapsamında arz ettiği önem
                                            üzerinde durulacak ve önemli kararlar ışığında değerlendirilmelerde bulunulacaktır.

                                            I. Rekabet hukuku açısından sektördeki olası ihlal alanları

                                            4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“Kanun”) ilaç sektöründe faaliyet
                                            gösteren teşebbüsler bakımından aşağıdaki düzenlemeleri içeren hükümleri önem arz
                                            etmektedir:

                                            •  Rekabeti sınırlayıcı anlaşma, uyumlu eylem ve kararların hukuka aykırı ve yasak
                                             olduğuna ilişkin 4. madde,
                                            •  Hakim durumdaki teşebbüslerin hakim durumlarını kötüye kullanmasının hukuka
                                             aykırılık teşkil ettiğine ilişkin 6. madde,
                                            •  Hâkim durum yaratmaya veya hâkim durumlarını daha da güçlendirmeye yönelik
                                             birleşme ve devralmaların hukuka aykırı ve yasak olduğuna ilişkin 7.madde.

                                            Bu kapsamda gerek Avrupa Birliği Komisyonu ("Komisyon”) gerekse Türk Rekabet
                                            Kurumu (“Rekabet Kurumu”) tarafından gözetim altında tutulan sektörde patent
                                            hakkının sağlamış olduğu hukuki güvenliğin kötüye kullanılması rekabet hukuku ihlali
                                                                                    2
                                            açısından gösterilecek en önemli örneklerden biridir.
                                            Öte yandan sektörde faaliyet gösteren teşebbüsler arasında rekabete aykırı anlaşma
                                            yapma yolu ile de pazara girişin güçleştirilmesi veya engellenmesi de söz konusu
                                            olmaktadır. Rakip ilaç firmalarının jenerik (eşdeğer) ilaç üreticilerinin piyasaya girmesini


                                            1  http://www.rekabet.gov.tr/tr-TR/Rekabet-Yazisi/Ilac-Endustrisinde-AR-GE-ve-Fikri-Mulkiyet-
                                               Haklarinin-Onemi
                                            2  Rekabet Kurumu Sektör Araştırması Raporu, III. Denetim ve Uygulama Dairesi Başkanlığı,
                                               27.03.2013
     2                                                   Eylül 2017
   1   2   3   4   5   6   7