Page 3 - VEGUSubat_2017
P. 3
Çalışan sayısı kapsama alınma tarihi itibarıyla Sosyal Güvenlik İşyeri değişirse
Kurumu verilerine göre belirleniyor. Birden fazla işyeri olan
işverenler için bütün işyerlerindeki çalışanların toplam sayısı Otomatik katılım çerçevesinde bir emeklilik sözleşmesi bulunan
dikkate alınıyor. Diğer taraftan bir defa kapsama alınan işverenin çalışanın işyerinin değişmesi hâlinde, yeni işyerinde de bir
çalışan sayısında, kapsama alınma tarihinden sonar gerçekleşen emeklilik planı varsa, çalışanın birikimi ve sistemde kazandığı
azalmalar dikkate alınmıyor. emekliliğe esas süresi yeni işyerindeki emeklilik sözleşmesine
aktarılıyor.
Yüzde 3 kesiliyor
Emeklilik planı yoksa, çalışan isterse önceki işyerinde
Çalışan katkı payı, Sosyal Sigortalar Kanunu kapsamında düzenlenmiş sözleşme kapsamında katkı payı ödemeye devam
belirlenen prime esas kazancın % 3’ü olarak hesaplanıyor. Prime edebilir ya da sözleşmesini sonlandırabilir. Çalışan bu yöndeki
esas kazancın 2017 yılında; alt sınırı 1.777,50 lira (asgari ücret) talebini, işyeri değişikliğini izleyen ayın sonuna kadar bireysel
üst sınırı ise 13.331,40 lira olarak uygulanıyor. emeklilik şirketine bildirmek zorunda.
Buna göre kapsama giren işverenler 2017 yılında şu kesintileri Bin liralık ek katkı
yapacak:
Katılımcılarının bireysel emeklilik sistemine ödedikleri katkı
• Asgari ücretli çalışanlardan aylık 53 lira (1.777,50 * % 3), paylarının yüzde 25’i kadar devlet de katkı sağlıyor. Bu
• Prime esas kazancı asgari ücretle SGK tavanı arasında olan uygulama otomatik katılım kapsamında işverenler tarafından
çalışandan kesilip BES’e aktarılan katkı payları için de geçerli.
çalışanların prime esas kazançlarının yüzde 3’ü kadar,
• SGK tavanı ve üzerinde ücret alanlardan ise 399 lira Cayma hakkını kullanmayıp sistemde kalanlara, girişte bir
defaya mahsus olmak üzere bin liralık ilave devlet katkısı
(13.331,40 * % 3). sağlanıyor. Ancak bu katkının hemen alınabilmesi mümkün değil.
Genel olarak devlet katkısının alınabilmesi için uygulanan şartlar
Katkı payı tutarı hesaplanırken kuruşlar dikkate alınmıyor. bunun için de geçerli. Sistemde kalma süresine ya da emeklilik
Çalışanın yukarıdaki gibi hesaplanan tutarlardan daha yüksek bir hakkı kazanılıp kazanılmadığına göre alınabilecek olan devlet
kesinti yapılmasını işverenden talep etme hakkı da bulunuyor. katkısının tutarı değişiyor.
İşveren sorumlu
Bu sisteme dâhil olmak için çalışanın bir şey yapmasına gerek Bir diğer avantaj da emeklilik hakkının kullanılması hâlinde,
yok. Tüm işlemler işveren tarafından yerine getiriliyor. İşveren hesabında bulunan birikimi en az on yıl süreli bir yıllık gelir
öncelikle kapsama giren çalışanlarını, emeklilik şirketiyle sigortası sözleşmesi kapsamında almayı tercih eden çalışana
yapacağı sözleşmeye istinaden emeklilik planına dâhil edecek. sağlanıyor. Bunlar için, birikim tutarının yüzde 5’i kadar ek
Ayrıca hesaplayacağı katkı paylarını personelin ücretinden devlet katkısı verilecek.
keserek, ücretin ödendiği günü takip eden iş günü içerisinde
emeklilik şirketine aktaracak. Sadece fon işletim ücreti
Yatırmazsa Son olarak kesintiler konusuna da değinelim. Bireysel emeklilik
sözleşmesine istinaden şirketler tarafından katılımcılardan giriş
Katkı payının zamanında aktarılmaması veya geç aktarılması aidatı, yönetim gider kesintisi ve fon işletim ücreti adı altında
nedeniyle çalışanın birikiminde parasal kayıp oluşması çeşitli ücretler alıyor.
durumunda, bunun telafisi konusunda işverenin sorumluluğu
bulunuyor. Otomatik katılım kapsamında bireysel emeklilik planına
dâhil olanlardan fon işletim gideri kesintisi dışında bir kesinti
Ayrıca, bu uygulama kapsamındaki yükümlülüklerine uymaması yapılamıyor. Azami fon işletim kesinti oranlarını Müsteşarlık
durumunda işverene, her bir ihlal için yüz lira idari para cezası belirliyor. Kesinti oranı, azami oranı aşmamak üzere, emeklilik
uygulanacağı da unutulmamalı. şirketine ve yatırım yapılan emeklilik fonuna göre değişebiliyor.
Çıkılabilir mi? Yeni uygulama bin kişiden fazla işçi çalıştıran özel sektör
işyerlerinde, yılbaşından itibaren başladı dedik. Bu işletmelerin
Çalışanın sözleşmeden ayrılma (cayma) hakkı bulunuyor. Ancak Müsteşarlıkça belirlenen bireysel emeklilik şirketlerinden biriyle
bu hakkın emeklilik planına dâhil olduğunun kendisine bildirildiği ya da bir kaçıyla hiç vakit kaybetmeden anlaşma yapmaları
tarihi takip eden 2 ay içerisinde kullanılması gerekiyor. ve gerekli sistemsel hazırlıklarını tamamlamaları gerekiyor.
2017 yılında, daha sonraki tarihlerde kapsama girecek olan
Cayma hâlinde, ödenen katkı payları, varsa hesabında bulunan işletmelerin de hazırlıklara başlamasında fayda var.
yatırım gelirleri ile birlikte on iş günü içinde çalışana iade
ediliyor. Bireysel emeklilik şirketi cayma süresince ödenen Bu yazı Ekonomist dergisinin 8 Ocak 2017 tarihli 2017/02.
katkı paylarının değer kaybetmemesini sağlayacak şekilde fon sayısında yayınlanmıştır.
yönetiminden sorumlu.
Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı EY ve/veya 3
Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı
nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.
Şubat 2017