A. Ar-Ge Teşvikleri ile ilgili mevzuat
1. Ar-Ge Teşvikleri hangi mevzuatta yer almaktadır?
- 5746 sayılı “Araştırma Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun” ile araştırma geliştirme (Ar-Ge) ve tasarım faaliyetlerinde bulunan mükelleflerin çeşitli yükümlülüklerine ilişkin olarak teşvik ve destekler sağlanmıştır.
- 4691 sayılı “Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu” ile Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamına giren bölgelerde Ar-Ge, tasarım veya yazılım faaliyetlerinde bulunan mükelleflerin çeşitli yükümlülüklerine ilişkin olarak teşvik ve destekler sağlanmıştır.
- 5520 sayılı “Kurumlar Vergisi Kanunu” Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi mükelleflerine işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri araştırma ve geliştirme harcamaları üzerinden hesaplanacak Ar-Ge indiriminden faydalanma imkanı getirilmiştir
2. "Ar-Ge, yenilik ve yazılım faaliyetleri" nasıl tanımlanmaktadır?
Yer verilen kavramlar her Kanun’da farklı tanımlanmış olsa da en geniş kapsamda tanımlamalar aşağıdaki şekilde yapılabilecektir.
Ar-Ge: Araştırma ve geliştirme, kültür, insan ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının artırılması ve bunun yeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlamak üzere kullanılması için sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı çalışmaları, çevre uyumlu ürün tasarımı veya yazılım faaliyetleri ile alanında bilimsel ve teknolojik gelişme sağlayan, bilimsel ve teknolojik bir belirsizliğe odaklanan, çıktıları özgün, deneysel, bilimsel ve teknik içerik taşıyan faaliyetleri kapsayan çalışmalardır.
Yenilik: Sosyal ve ekonomik ihtiyaçlara cevap verebilen, mevcut pazarlara başarıyla sunulabilecek ya da yeni pazarlar yaratabilecek; yeni bir ürün, mal, hizmet, uygulama, yöntem veya iş modeli fikri ile oluşturulan süreçleri ve süreçlerin neticeleridir.
Yazılım: Bir bilgisayar, iletişim cihazı veya bilgi teknolojilerine dayalı bir diğer cihazın çalışmasını ve kendisine verilen verilerle ilgili gereken işlemleri yapmasını sağlayan komutlar dizisinin veya programların ve bunların kod listesini, işletim ve kullanım kılavuzlarını da içeren belgelerin belli bir sistematik içinde, tasarlama, geliştirme şeklindeki ürün ve hizmetlerin tümü ile bu ürün ya da mal ve hizmetlerin lisanslama, kiralama ve tüm hakları ile devretme gibi teslim şekillerinin tümünü ifade eder.
3. Tasarım faaliyeti nasıl tanımlanmaktadır?
6676 sayılı Kanun ile sanayi alanında ve Bakanlar Kurulunun uygun göreceği diğer alanlarda katma değer ve rekabet avantajı yaratma potansiyelini haiz, ürün veya ürünlerin işlevselliğini artırma, geliştirme, iyileştirme ve farklılaştırmaya yönelik yenilikçi faaliyetlerin tümü tasarım faaliyetleri olarak tanımlanmış ve 5746 ile 4691 sayılı Kanun'larda yer alan Ar-Ge faaliyetlerine yönelik teşvik ve destekler kapsamına alınmıştır.
11 Ağustos 2016 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 2016/9094 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile, Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması'na (NACE Rev.2) göre aşağıda belirtilen alanlarda katma değer ve rekabet avantajı yaratma potansiyelini haiz, ürün veya ürünlerin işlevselliğini artırma, geliştirme, iyileştirme ve farklılaştırmaya yönelik yenilikçi faaliyetlerin tümü tasarım faaliyeti olarak dikkate alınacağı kararlaştırılmıştır.
a) J – Bilgi ve İletişim başlığı altında yer alan;
59.11 – Sinema Filmi, Video ve Televizyon Programları Yapım Faaliyetleri
59.12 - Sinema Filmi, Video ve Televizyon Programları Çekim Sonrası Faaliyetleri
b) M – Mesleki, Bilimsel ve Teknik Faaliyetler başlığı altında yer alan;
74.10 – Uzmanlaşmış Tasarım Faaliyetleri (74.10.03 hariç)
74.10.01 İç mimarların faaliyetleri (iç dekorasyon dahil)
74.10.02 Diğer uzmanlaşmış tasarım faaliyetleri (tekstil, giyim, ayakkabı gibi kişisel eşyalar ve ev eşyaları tasarımı ile endüstriyel tasarım dahil, iç mimarların ve uzmanlaşmış grafik tasarımcıların faaliyetleri hariç)
c) R – Kültür, Sanat, Eğlence, Dinlence ve Spor başlığı altında yer alan;
90.02 Gösteri Sanatlarını Destekleyici Faaliyetler
  |