Finansman gider kısıtlaması, şirketlerin kendi hisselerini alması durumunda vergileme, hisseleri halka arz edilen kurumlarda indirimli KV oranı konularında açıklamalar yapıldı.

25 Mayıs 2021 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 18 seri numaralı Kurumlar Vergisi Tebliği ile aşağıda ilgili yasal yasal düzenlemeleri hakkında genel bilgiler verilen;

- Finansman gider kısıtlaması,

- Tam mükellef sermaye şirketlerinin kendi hisselerini satın almaları halinde vergilendirme,

- Borsa İstanbul Pay Piyasasında ilk defa işlem görmek üzere en az %20 oranında halka arz edilen kurumlarda kurumlar vergisi oranının 2 puan indirimli uygulanması,

- Kurumlar vergisi oranının 2021 yılında %25, 2022 yılında %23 olarak uygulanması,

konularında ayrıntılı açıklamalar yapılmıştır. Sirkülerimiz ekinde yer alan Tebliğ, yayım tarihinde (25 Mayıs 2021) yürürlüğe girmiştir.

Finansman gider kısıtlaması

Bilindiği üzere 6322 sayılı Kanun’un (RG: 15.06.2012) 37. maddesiyle; ticari kazançtan/kurum kazancından indirimi kabul edilmeyen giderlerin sayıldığı GVK’nın 41. maddesi ile KVK’nın 11. maddelerine “finansman gider kısıtlaması” olarak adlandırılan hükümler ilave edilmişti. Söz konusu maddelerde; kullanılan yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde (Kredi kuruluşları, finansal kuruluşlar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri hariç) aşan kısma münhasır olmak üzere, yatırımın maliyetine eklenenler hariç, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının %10'unu aşmamak üzere Cumhurbaşkanı’nca kararlaştırılan kısmının gider kabul edilmeyeceğine ilişkin hükümler yer alıyordu.

Bu düzenlemeler 2013 yılında yürürlüğe girmiş olmasına rağmen, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin finansman giderlerinin ne kadarının kazançtan indirilemeyeceğinin Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmemiş olması nedeniyle bugüne kadar uygulanmamıştır.

Nihayet 3490 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı (RG: 04.02.2021) ile söz konusu oran %10 olarak belirlenmiştir. Buna göre 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemi kazançlarına uygulanmak üzere, kullanılan yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısma münhasır olmak üzere, yatırımın maliyetine eklenenler hariç, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının %10'u ticari kazanç ve kurum kazancının tespitinde gider olarak kabul edilmeyecektir.

Tam mükellef sermaye şirketlerinin kendi hisselerini iktisap etmesi durumunda tevkifat uygulaması

Kesinleşmiş vergi borçlarının yapılandırılması ve vergi mevzuatında yapılan bazı değişiklikleri içeren 7256 sayılı Kanun’un (RG: 17.11.2020) 17. maddesiyle, GVK’nın 94. maddesine (tevkifat) yeni bir fıkra eklenmiştir. Buna göre tam mükellef sermaye şirketlerinin iktisap ettikleri kendi hisse senetlerini veya ortaklık paylarını; sermaye azaltımı yoluyla itfa etmeleri, iktisap bedelinin altında bir bedel karşılığında elden çıkarmaları veya iktisap ettikleri tarihten itibaren 2 tam yıl içerisinde, sermaye azaltımı yoluyla itfa etmemeleri veya elden çıkarmamaları halinde, maddede belirtilen bedeller üzerinden %15 oranında tevkifat yapılması gerekmektedir.

17 Kasım 2020 tarihinde yürürlüğe giren bu hüküm ile tam mükellef sermaye şirketlerinin kendi hisselerini iktisap etmek suretiyle vergisiz bir şekilde kâr dağıtımı yapmalarının önüne geçilmesi amaçlanmış ve şirket kârlarının dağıtılıp dağıtılmadığına bakılmaksızın tevkif yoluyla alınacak vergiye ilişkin bir vergi güvenlik müessesesi ihdas edilmiştir.

Borsa İstanbul Pay Piyasasında ilk defa işlem görmek üzere en az %20 oranında halka arz edilen kurumlarda kurumlar vergisi oranının 2 puan indirimli uygulanması

7256 sayılı Kanun’un (RG: 17.11.2020) 35. maddesiyle; payları Borsa İstanbul Pay Piyasasında ilk defa işlem görmek üzere en az %20 oranında halka arz edilen kurumların, paylarının ilk defa halka arz edildiği hesap döneminden başlamak üzere 5 hesap dönemine ait kurum kazançlarına kurumlar vergisi oranı 2 puan indirimli olarak uygulanacağına ilişkin düzenleme yapılmıştır.

Bu indirimli oran uygulaması; bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri, finansman şirketleri, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri için geçerli değildir.

Bu hüküm; 1 Ocak 2021 tarihinden, özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde 2021 takvim yılında başlayan özel hesap döneminin başından itibaren elde edilen kazançlara uygulanacaktır.

Kurumlar vergisi oran artışı

7316 sayılı Kanun’un (RG: 22.04.2021) 11. maddesiyle KVK’ya eklenen geçici 13. madde ile 2021 ve 2022 yıllarına ilişkin kurumlar vergisi oranında artış yapılmıştır. Söz konusu düzenleme uyarınca kurumlar vergisi mükelleflerinin 2021 yılı kurum kazançları üzerinden %25, 2022 yılı kurum kazançları üzerindense %23 oranında kurumlar vergisi hesaplanacaktır.

Bu hüküm, 1 Temmuz 2021 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak ve 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemine (özel hesap dönemi tayin edilen kurumlar için 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren başlayan hesap dönemine) ait kurum kazançları için geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Yukarıda yasal düzenlemelerine yer verilen ve özetlenen uygulamalar hakkında ayrıntılı açıklamaların yer aldığı 18 seri numaralı Kurumlar Vergisi Tebliği'ne ulaşmak için tıklayınız...

Saygılarımızla.
Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.
Erdal Çalıkoğlu