Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’da bazı değişiklikler yapıldı.

7 Ağustos 2019 tarihli Resmî Gazete’de, Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanı Kararı (1402 sayılı) ile yatırım teşvik mevzuatında aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır:

Tanımlar

2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’ın, “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bentler eklenmiştir:

“l) Öncelikli Ürün Listesi: Bakanlık tarafından dış ticaret verileri, talep gelişimi, rekabet yoğunluğu gibi çeşitli kriterler dikkate alınarak belirlenecek, orta-yüksek ve yüksek teknolojili sektörlerdeki ürünlerin ve bu sektörlerin gelişimi için kritik ürünlerin yer aldığı, Bakanlık tebliği ile yayımlanacak olan listeyi,

m) Program Değerlendirme Komitesi: Çalışma usul ve esasları Bakanlık tarafından belirlenecek olan, Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamındaki başvuruları değerlendirerek destek kararını verecek komiteyi,

n) Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı: Öncelikli Ürün Listesindeki ürünlere ilişkin yatırımların desteklenmesine yönelik olarak, Bakanlık tarafından uygulama usul ve esasları belirlenerek yürütülecek olan destek programını”

Büyük ölçekli yatırımlar

Söz konusu Karar ile birlikte, 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’da yer alan “Büyük Ölçekli Yatırımlar” ibaresi yürürlükten kaldırılmış ve büyük ölçekli yatırımların desteklenmesi uygulamasına son verilmiştir.

Stratejik yatırımlar

Karar’ın, 4’üncü maddesinin beşinci fıkrasında yer alan stratejik yatırımlara sağlanan gelir vergisi stopajı desteği ve sigorta primi desteği uygulamalarındaki “6’ncı bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için” ibaresi, “6’ncı bölgede gerçekleştirilecek ve/veya Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen yatırımlar için” şeklinde değiştirilmiştir.

Ek olarak, Karar’ın 8’inci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “Asgari sabit yatırım tutarı üç milyar Türk Lirasının üzerinde olan öncelikli yatırımlar stratejik yatırım olarak kabul edilir. Ancak, bu yatırımlar için sağlanacak faiz desteği tutarı yedi yüz bin Türk Lirasını geçemez.” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır. Söz konusu maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir:

“(6) Program Değerlendirme Komitesi, Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında, Öncelikli Ürün Listesindeki ürünlerin üretimine ilişkin olan ve Tebliğle belirlenecek kriterleri sağlayan yatırım projelerinden uygun gördüklerinin, stratejik yatırım olarak desteklenmesine karar verebilir. Bu yatırımların 4’üncü maddenin beşinci fıkrasında yer alan destek unsurlarının hangilerinden yararlandırılacağı, Program Değerlendirme Komitesi tarafından belirlenir. Bu yatırımlar için birinci fıkradaki koşullar ve üçüncü fıkradaki Komisyon değerlendirmesi aranmaksızın teşvik belgesi düzenlenir.”

Böylece, Program Değerlendirme Komitesi tarafından uygun görülen yatırımlarda; asgari sabit yatırım tutarının elli milyon Türk Lirasının üzerinde olması, yatırım konusu ürünle ilgili yurtiçi toplam üretim kapasitesinin ithalattan az olması, Bakanlıkça belirlenecek esaslar çerçevesinde, belge konusu yatırımla sağlanacak katma değerin asgari yüzde kırk olması ve yatırım konusu ürünle ilgili olarak son bir yıl içerisinde gerçekleşen toplam ithalat tutarının elli milyon ABD Dolarının üzerinde olması koşulları aranmayacaktır.

Otomobil üretimine yönelik yatırımlarda gümrük vergisi muafiyeti

Karar’ın, “Gümrük vergisi muafiyeti” başlıklı 9’uncu maddesinin yedinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

“(7) Otomobil üretimine yönelik olarak asgari yüz bin adet/yıl kapasiteli yeni bir yatırım yapılması veya mevcut tesislerin kurulu kapasitelerinin en az yüz bin adet/yıl artırılması halinde, teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının yüzde yirmisinin gerçekleştirilmesini müteakip, yatırım süresi içerisinde olmak kaydıyla gümrük vergisine tabi olmaksızın yatırımcılara, motor silindir hacmi 1.600 cm³’e kadar olan otomobil ithaline izin verilebilir.

Hibrit ve/veya elektrikli otomobil üretimine yönelik yatırımlarda bu fıkra kapsamında izin verilen toplam ithalat miktarının azami yüzde onuna kadar motor silindir hacmi 2.500 cm³’e kadar olan otomobil ithaline izin verilebilir. Teşvik belgesi kapsamında ithaline izin verilen toplam otomobil sayısı, belgede kayıtlı ilave kapasitenin yüzde on beşini aşamaz. Ancak, belge kapsamında motor üretiminin de yer alması halinde, motor üretim kapasitesinin yüzde on beşi kadar daha (motor üretim kapasitesinin, otomobil üretim kapasitesinden fazla olması durumunda otomobil kapasitesi dikkate alınır) yukarıda belirtilen silindir hacmine kadar ilave otomobil ithaline izin verilebilir.”

Faiz ve kâr payı desteği

Karar’ın “Faiz Desteği” başlıklı 11’inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

“d) Bölge ayrımı yapılmaksızın tüm bölgelerde gerçekleştirilecek Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen stratejik yatırımlar için Türk Lirası cinsi kredilerde yatırım konusu ürün yüksek teknoloji seviyesinde ise on puanı, diğerlerinde sekiz puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde iki puanı; diğer stratejik yatırımlar, AR-GE yatırımları ve çevre yatırımları için Türk Lirası cinsi kredilerde beş puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde iki puanı,”

Aynı maddenin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

“Faiz veya kâr payı desteği tutarı, bölge ayrımı olmaksızın AR-GE ve çevre yatırımlarında bir milyon Türk Lirasını, Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen stratejik yatırımlarda sabit yatırım tutarının yüzde yirmisini aşmamak kaydıyla, diğer stratejik yatırımlarda ise sabit yatırım tutarının yüzde beşini aşmamak kaydıyla elli milyon Türk Lirasını geçemez.”

Ek olarak, Karar’ın, 2’nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde, 4’üncü maddesinin üçüncü fıkrasının ve 5’inci fıkrasının (e) bendinde, 11’inci maddesinin başlığında, birinci, ikinci, üçüncü, altıncı, yedinci, sekizinci, dokuzuncu, onuncu, on birinci ve on ikinci fıkralarında, 19’uncu maddesinin birinci fıkrasında, 22’nci maddesinin beşinci fıkrasında, 29’uncu maddesinin birinci fıkrasında, geçici 10’uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “faiz desteği” ibareleri “faiz ve kâr payı desteği” şeklinde değiştirilmiştir.

Yapılan değişikliklerle birlikte, desteklenen faiz oranlarında ve asgari faiz desteği tutarlarında bazı değişiklikler gerçekleştirilmiş ve uygun görülen yatırımcılardan isteyenlerin kâr payı desteğinden faydalanmasına olanak sağlamıştır.

Sigorta primi işveren hissesi desteği

Karar ile birlikte büyük ölçekli yatırım uygulamasında son verilmesi ile, 12’nci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan tablo aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

Ek olarak, aynı maddenin beşinci fıkrasının sonuna “Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen stratejik yatırımlarda bu kısıt uygulanmaz” cümlesi eklenmiştir. Stratejik yatırımlarda sigorta primi işveren hissesi desteğinin miktarı 1, 2, 3, 4 ve 5’inci bölgelerde sabit yatırım tutarının yüzde on beşini geçmesi kısıtı, Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenen stratejik yatırımlar için aranmayacaktır.

Sigorta primi desteği

Karar’ın 13’üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

“(1) Bu Karar uyarınca 6’ncı bölgede; stratejik yatırımlar ve bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında teşvik belgesine istinaden gerçekleştirilecek yatırımlara sağlanan ilave istihdam için, tamamlama vizesi yapılan teşvik belgesinde kayıtlı istihdam sayısını aşmamak kaydıyla, işveren tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenmesi gereken sigorta primi işçi hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı, tamamlama vizesinin yapılmasını müteakip on yıl süreyle işveren adına Bakanlık bütçesinden karşılanabilir. Bu destek, Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen yatırımlar için, 6’ncı bölge dışında kalan bölgelerde, yatırıma konu olan ürün yüksek teknoloji seviyesinde ise yedi yıl, diğerlerinde ise beş yıl süreyle sağlanabilir.”

Gelir vergisi stopajı desteği

Karar’ın 14’üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

“(1) Bu Karar uyarınca 6’ncı bölge ve/veya Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen stratejik yatırımlar için düzenlenen teşvik belgeleri kapsamında gerçekleştirilecek yatırımlarla sağlanan ilave istihdam için, belgede kayıtlı istihdam sayısını aşmamak kaydıyla, işçilerin ücretlerinin asgari ücrete tekabül eden kısmı üzerinden hesaplanan gelir vergisi, yatırımın kısmen veya tamamen faaliyete geçtiği tarihten itibaren on yıl süreyle verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilir. Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen stratejik yatırımlar için bu destek, yatırıma konu olan ürün yüksek teknoloji seviyesinde ise azami beş yüz, diğerlerinde ise azami üç yüz çalışan için uygulanır”

Vergi indirimi

Karar ile birlikte büyük ölçekli yatırım uygulamasında son verilmesi ile 15’inci maddenin birinci fıkrasında yer alan tablo aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

Aynı maddenin aşağıda yer verilen sekizinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır:

“Bu Karar’ın 17’nci maddesinde tanımlanan öncelikli yatırımlardan sabit yatırım tutarı 1 milyar Türk Lirası ve üzerinde olanlar için vergi indirimi desteği, 5’inci bölgede geçerli olan yatırıma katkı oranına 10 puan ilave edilmek suretiyle uygulanır.”

Bu değişiklik ile birlikte, sabit yatırım tutarı 1 milyar Türk Lirası’nı aşan öncelikli yatırımlara sağlanan +10 puan yatırıma katkı oranı uygulamasına son verilmiştir.

Yatırım süresi ve tamamlama vizesi

Karar’ın 24’üncü maddesinin sekizinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

“(8) Bu Karar ve daha önceki kararlar kapsamındaki tüm teşvik uygulamalarına istinaden düzenlenmiş ve tamamlama vizesi yapılmamış yatırım teşvik belgeleri için asgari yatırım tutarı ve yatırımın bütünlüğü açısından yatırım süresi içerisinde tamamlanamayan yatırımlar kapsamında, tamamlama vizesi aşamasına kadar yapılan yatırım harcamaları, teşvik belgesi kapsamında yer alan destek unsurlarından yararlandırılmamak kaydıyla, tamamlama vizesi esnasında teşvik belgesi kapsamında değerlendirilebilir.”

Aynı maddenin onuncu fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş olup, güneş enerjisi santrali yatırım teşvik belgeleri için yapılan finansal kiralama işlemlerine ilişkin açıklama eklenmiştir:

“(10) Genel teşvik uygulamaları kapsamında düzenlenen elektrik enerjisi üretimine yönelik yatırımların tamamlama vizesi, firmanın teşvik belgesine konu yatırıma ilişkin ilgili kurum tarafından düzenlenen geçici kabul belgesinin tasdikli sureti ile asgari sabit yatırım tutarının sağlandığına ilişkin tebliğle belirlenen yeminli mali müşavir raporunu Bakanlığa ibraz etmesi halinde yapılmış sayılır. Tamamlama vizesi yapılmış teşvik belgeleri kapsamında temin edilen makine teçhizatın satışı serbest olup, Bakanlıkça ilave herhangi bir işlem yapılmaz. Bu kapsamda, güneş enerjisi santrali yatırımlarına ait yatırım teşvik belgeleri için finansal kiralama işlemleri hariç olmak üzere 22’nci maddeye istinaden devir işlemi yapılmaz. Bu hüküm kapsamında işlem yapılan teşvik belgesinin kısmen veya tamamen iptalini gerektirecek bir durumun ortaya çıkması veya tespiti halinde 28’inci madde hükümleri çerçevesinde işlem yapılır. Bu hüküm daha önceki kararlara istinaden düzenlenen teşvik belgelerine de uygulanır.”

Nakit destek programları

Karar’ın 29’uncu maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir:

“(2) Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen yatırımlar, ilgili mevzuatları uyarınca, KOSGEB ve/veya TÜBİTAK tarafından da doğrudan desteklenebilir. Bu yatırımlarda, KOSGEB, TÜBİTAK veya diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından sağlanan desteklerden yararlanılarak gerçekleştirilen yatırım harcamaları, yatırım teşvik belgesine konu yatırımın bütünlüğünün sağlanması kapsamında değerlendirilebilir.”

Mevcut bulunan yatırım teşvik mevzuatında yer alan destek unsurlarından yararlanan yatırım harcamaları, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının desteklerinden yararlanamamakta iken, yeni düzenleme ile birlikte Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında gerçekleştirilecek yatırım harcamalarının KOSGEB, TÜBİTAK veya diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından da desteklenmesinin önü açılmıştır.

Hazır giyim, deri ve deri mamulleri sektörlerine yönelik destekler

Karara aşağıdaki geçici madde eklenmiştir:

“GEÇİCİ MADDE 13 –

(1) 1’inci ve 2’nci bölgelerde hazır giyim, deri ve deri mamulleri sektörlerinde faaliyette bulunan işletmelere ait makine ve teçhizatın, işletmenin kendisi veya farklı bir işletme tarafından 31.12.2020 tarihine kadar aşağıdaki tabloda yer alan illere taşınması suretiyle yapılan yatırımlar, asgari yüz kişi istihdam sağlanması koşuluyla sigorta primi işveren hissesi desteği, sigorta primi ve gelir vergisi stopajı desteğinden aynı tabloda belirtilen sürelerde yararlanır.

(2) Birinci fıkrada belirtilen yatırımın işletmenin kendisine ait makine ve teçhizatı taşıması suretiyle yapılması ve bu yatırımın tamamlanmasından itibaren iç yıl süreyle taşımaya konu makine ve teçhizatın bulunduğu tesisteki ortalama istihdamın, mevcut istihdam sayısının altına düşmemesi koşuluyla, firma talebine istinaden, sigorta primi işveren hissesi desteği ve sigorta primi desteği, birinci fıkradaki tabloda belirtilen sürelerin iki katı süre ile uygulanır. Mevcut istihdam sayısı olarak, 2019 yılı başından bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar taşımaya konu makine ve teçhizatın bulunduğu tesisteki istihdam ortalaması dikkate alınır.

(3) Taşınmaya konu olan makine ve teçhizatın, asgari üç yıl süreyle firma aktifinde kayıtlı olduğu ve anılan bölgelerde fiziki olarak bulunduğu, adına teşvik belgesi düzenlenecek olan firma tarafından yeminli mali müşavir raporu ile tevsik edilir.

(4) Bu maddeye istinaden düzenlenen teşvik belgelerinin tamamlama vizesi işlemi Genel Müdürlük, Kalkınma Ajansları veya Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri tarafından düzenlenecek nakil tespit raporuna istinaden yapılır.”

Giyim eşyası imalatı asgari yatırım tutarları veya kapasiteleri

Karar’ın EK-2A sayılı ve “BÖLGESEL DESTEKLERDEN FAYDALANABİLECEK SEKTÖRLER VE BÖLGELER İTİBARİYLE ASGARİ YATIRIM TUTARLARI VEYA KAPASİTELERİ” başlıklı tablosunda 5 numaralı sektör kodu aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

1. ve 2. bölgeler için tevsi yatırım olma kısıtı, 3. ve 4. bölgeler için ise modernizasyon yatırımı olma kısıtı kaldırılmıştır.

Yer verilen Karar yayım tarihi olan 7 Ağustos 2019 tarihinde yürürlüğe girmiş olup bu tarihten önce düzenlenen yatırım teşvik belgeleri için kazanılmış haklar geçerliliğini korumaktadır.

Saygılarımızla.
Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.
Erdal Çalıkoğlu