Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu kapsamındaki şirket ve şubelerin bildirim yükümlülüğünde değişiklikler yapıldı.

4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’nun 2. maddesinde yabancı yatırımcının tanımı yapılmıştır. Buna göre yabancı yatırımcı; Türkiye'de doğrudan yabancı yatırım yapan,

a. Yabancı ülkelerin vatandaşlığına sahip olan gerçek kişiler ile yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşlarını,

b. Yabancı ülkelerin kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişileri ve uluslararası kuruluşları,

ifade etmektedir.

Sözü geçen Kanun’un 5. maddesinin vermiş olduğu yetkiye istinaden hazırlanan “Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliği” 20 Ağustos 2003 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştı.

Söz konusu Yönetmelik’te 1 Haziran 2018 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Yönetmelik’le bazı değişiklikler yapılarak; “Elektronik Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Bilgi Sistemi (E-TUYS)” uygulamaya konmuştur. E-TUYS; Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü (Genel Müdürlük) tarafından yönetilen web tabanlı bir uygulamadır. 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu kapsamındaki şirket ve şubelerden istenecek bilgiler, E-TUYS aracılığıyla Kanun kapsamındaki şirket ve şubeler adına Genel Müdürlüğe bildirmek üzere yetkilendirilmiş olan kişiler (kullanıcı) tarafından yapılabilecektir.

E-TUYS’a giriş yapabilmek için özetle, bir başvuru dilekçesiyle Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğüne başvurularak, taahhütname (Noter onaylı) ve yetkilendirme formlarının doldurulması gerekmektedir. Doldurulan bu evrakın imza sirküleri ile birlikte, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü’nün, Mustafa Kemal Mahallesi Dumlupınar Bulvarı 2151. Cadde No:154/A 06510 Çankaya/Ankara adresine elden veya posta ile gönderilmesi gerekmektedir.

Bakanlığın internet sitesinde, bu evraklara göre ortalama yirmi gün içerisinde yetkilendirmenin yapılacağı belirtilmektedir. Yetkilendirilen kişiye e-posta ile bildirim yapılacaktır. Gelen bildirimden itibaren yetkili kişi e-Devlet şifresi ve e-imzası ile E-TUYS uygulamasına giriş yapabilecektir.

Başvuru dilekçesi, taahhütname ve yetkilendirme formlarına ulaşmak için tıklayınız...

Söz konusu başvurunun nasıl yapılacağına dair ayrıntılı açıklamalar 2018 yılında yapılan değişiklikleri de içeren “Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliği”nde yer almaktadır.

Bu yeni elektronik uygulama (E-TUYS) kullanılmak suretiyle Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu kapsamındaki şirket ve şubeler ile Kanun kapsamında bulunmayan tamamen yerli sermayeli şirketler tarafından bildirimler aşağıdaki şekilde yapılacaktır:

1. 4875 Sayılı Kanun kapsamına giren şirket ve şubeler tarafından yapılacak bildirimler

Bu şirket ve şubeler öncelikle;

a. Yetkilendirmiş oldukları nitelikli elektronik sertifika sahibi kullanıcı vasıtasıyla, yetkilendirmeyi müteakip en geç 1 ay içinde, Bakanlık internet sayfasında erişim sağlanan E-TUYS'a giriş yaparak "Yatırımcı", "Ortak Listesi" ve varsa "Bağlı İştirakleri" alanlarındaki bilgileri elektronik ortamda doldurarak kaydedilmesini sağlayacaklardır.

b. Faaliyetlerine ilişkin E-TUYS'ta yer alan EK-1 Doğrudan Yabancı Yatırımlar İçin Faaliyet Bilgi Formundaki alanları yıllık bazda ve her yıl en geç mayıs ayı sonuna kadar kullanıcı vasıtasıyla elektronik ortamda doldurarak kaydedilmesini sağlayacaklardır.

c. Sermaye artışı veya azalışı gerçekleşmesi durumunda en geç 1 ay içinde, E-TUYS'ta yer alan "Ortaklar Listesi" alanını kullanıcı vasıtasıyla elektronik ortamda doldurarak kaydedilmesini sağlayacaklardır.

d. Sermaye artışı veya hisse devrine istinaden yapılan ödemeler var ise E-TUYS'ta yer alan EK-2 Doğrudan Yabancı Yatırımlar İçin Sermaye Bilgi Formundaki alanları ödemeyi takip eden 1 ay içinde kullanıcı vasıtasıyla elektronik ortamda doldurarak kaydedilmesini sağlayacaklardır.

e. Mevcut yerli veya yabancı ortakların kendi aralarındaki veya şirket dışındaki herhangi bir yerli veya yabancı yatırımcıya yaptıkları hisse devirleri sonrasında, E-TUYS'ta yer alan "Ortaklar Listesi" alanını, hisse devrinin gerçekleşmesini müteakip en geç 1 ay içinde, kullanıcı vasıtasıyla elektronik ortamda doldurarak kaydedilmesini sağlayacaklardır.

2. 4875 Sayılı Kanun kapsamında bulunmayan tamamen yerli sermayeli şirketler tarafından yapılacak bildirimler

a. Şirkete yabancı bir yatırımcının iştirak etmesi veya

b. Şirketin yaptığı sermaye artışına şirket dışındaki bir yabancı yatırımcının iştirak etmesi,

suretiyle hisse devrinin gerçekleşmesi ve şirketin Kanun kapsamına girmesi halinde, E-TUYS'ta yer alan "Yatırımcı”, “Ortak Listesi” ve varsa “Bağlı İştirakleri” alanlarındaki bilgileri, hisse devrinin gerçekleşmesini müteakip en geç 1 ay içinde, kullanıcı vasıtasıyla elektronik ortamda doldurarak kaydedilmesini sağlayacaklardır.

3. İrtibat büroları tarafından yapılacak bildirimler

Yönetmelik’in 6. maddesinde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının (eski uygulamada Ekonomi Bakanlığı), yabancı ülke kanunlarına göre kurulmuş şirketlere, Türkiye'de ticari faaliyette bulunmamak kaydıyla irtibat bürosu açma izni vermeye ve bu izinlerin süresini uzatmaya yetkili olduğu hükmü yer almaktadır. 8. maddede ise irtibat bürolarının işleyişleri ile yapmak zorunda oldukları bildirimler hakkında bilgiler yer almaktadır.

Buna göre kuruluş izni alan irtibat bürolarının, vergi dairesine kayıt belgesinin ve büro ile ilgili kira sözleşmesinin bir örneğini en geç 1 ay içinde Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğüne (Genel Müdürlük) göndermeleri gerekmektedir. Bürolar adres, büro yetkilisi/yetkilileri veya yabancı şirketin unvan değişikliklerini, değişikliğin gerçekleşmesinden itibaren en geç 1 ay içinde, yeni adresi gösterir kira sözleşmesi, yeni atanan kişiye ilişkin yetki belgesi ya da yabancı şirketin unvan değişikliğine ilişkin belge/belgeler ile birlikte Genel Müdürlüğe bildirirler.

İrtibat bürolarının, her yıl en geç mayıs ayı sonuna kadar, büronun geçmiş yıl faaliyetleri hakkında, Yönetmelik’in 4 numaralı ekinde yer alan “İrtibat Bürolarının Faaliyetlerine İlişkin Bilgi Formu”nu ve ekli belgelerini Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına göndermeleri gerekmektedir. Bu formu ve ekli belgelerini göndermeyen irtibat bürolarının, süre uzatma talepleri değerlendirmeye alınmaz. Faaliyet izinleri de resen iptal edilebilir.

İrtibat bürolarının faaliyetlerini sona erdirmesi durumunda ise kapatma işlemi için, ilgili vergi dairesinden alınacak iş bırakma yoklama fişinin Genel Müdürlüğe gönderilmesi gerekmektedir. Bürolar, kapanış ve tasfiye sonucunda oluşan bakiye haricinde, transfer talebinde bulunamazlar.

Saygılarımızla.

Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.

Erdal Çalıkoğlu