6770 sayılı Kanun ile 6736 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan borçların taksit ödeme süreleri 4 ay uzatıldı.

Bu sirkülerimizde ise söz konusu Kanun'un 26. maddesi ile 6736 sayılı Kanun kapsamında borçlarının yapılandırılması için başvuran mükelleflerin taksit sürelerinin uzatılması ve taksitlerini ödeyemeyen mükelleflere verilen yeni haklar üzerinde durulacaktır:

1. Yapılandırma başvurusunda bulunduğu halde 27 Ocak 2017 tarihinden önceki ödemeleri süresinde yapmayan mükellefler

6736 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan borçların taksitle ödeme seçeneğinin seçilmesi durumunda, özellikle ilk iki taksitin zamanında ödenmesi çok önemlidir. Bunlar zamanında ödenmezse veya kalan taksitlerden; bir takvim yılında ikiden fazla taksit, süresinde ödenmez veya eksik ödenirse yeniden yapılandırma hakkı kaybedilmektedir.

6770 sayılı Kanun'un 26. maddesiyle 6736 sayılı Kanun'a eklenen geçici 2. maddenin birinci fıkrası uyarınca, yapılandırma başvurusunda bulunduğu halde 27 Ocak 2017 tarihi itibarıyla ödenmesi gereken tutarları süresinde ödemeyerek Kanun hükümlerini ihlal edenler için yeni bir hak verilmektedir. Buna göre ihlale neden olan tutarlar 2017/Mayıs sonuna kadar ödenirse Kanun hükümlerinden tekrar yararlanılabilecektir. Ancak ödeme yapılması gereken tarihten 27 Ocak 2017 tarihine kadar geçen süre için aylık % 1,4 oranında geç ödeme zammı ödenmesi gerektiğini de hatırlatmak isteriz.

Söz konusu fıkra hükmü aşağıdadır:

"(1) Bu Kanun kapsamında yapılandırma başvurusunda bulunduğu halde bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla ödenmesi gereken tutarları süresinde ödemeyerek Kanun hükümlerini ihlal edenler, ihlale neden olan tutarları, ödemeleri gerektiği tarihten bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar (bu tarih dâhil) geçen süre için Kanunun 10 uncu maddesinin altıncı fıkrasında belirlenen geç ödeme zammı ile birlikte 2017 yılı Mayıs ayı sonuna kadar ödemeleri şartıyla Kanun hükümlerinden yararlandırılır."

2. 2017 yılının Ocak ayından itibaren ödenmesi gereken taksitlerin ertelenmesi

Geçici 2. maddenin ikinci fıkrası ile 6736 sayılı Kanun kapsamında 2017 yılının Ocak ayından itibaren ödenmesi gereken taksitlerin ödeme süreleri, normal taksit ödeme sürelerinin bitim tarihinden itibaren, faizsiz olarak dörder ay uzatılmıştır.

Örneğin 6736 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan vergi borcuna ilişkin 2017 yılının Ocak, Mart, Mayıs ve Temmuz aylarında ödenmesi gereken 2 ilâ 5. taksitler sırasıyla; Mayıs, Temmuz, Eylül ve Kasım'da ödenecektir.

Örneğimizdeki taksit sürelerinin hepsinin 2017 yılı içinde olması, ertelemenin sadece 2017 yılındaki taksit ödemelerini kapsadığı gibi bir sonuca varılmasına neden olmasın. Başvuru sırasında belirlenmiş olan taksit sayısı kapsamında bütün taksitler 4'er ay ertelenmektedir.

Ayrıca bu hükmün başında yapılandırmadan bahsedilmeyip, Kanun kapsamında ödenmesi gereken taksitler dendiği için, sadece borçlarını yapılandırmış olanların değil, matrah ve vergi artırımı kapsamında taksitle ödeme yapanların da bu imkândan yararlanabileceğini düşünüyoruz. Konuya ilişkin Maliye Bakanlığının açıklaması beklenmeden işlem yapılmamasını tavsiye ederiz.

Söz konusu fıkra hükmü aşağıdadır:

"(2) Kanun kapsamında 2017 yılının Ocak ayından itibaren ödenmesi gereken taksitlerin ödeme süreleri, 11 inci maddenin onuncu ve onbirinci fıkralarına göre ödenecek taksitler hariç olmak üzere, taksit ödeme sürelerinin bitim tarihinden itibaren dörder ay uzatılmıştır."

3. Mücbir sebep halini sonlandırmakla birlikte beyannamelerini vermeyen mükellefler

Geçici 2. maddenin üçüncü fıkrasında, 6736 sayılı Kanun'un 10. maddesinin 19. fıkrası kapsamında başvuruda bulunarak mücbir sebep hâlini sonlandıran ancak, mücbir sebep ilanı nedeniyle verilmeyen beyanname ve bildirimleri fıkrada öngörülen sürede vermeyen mükellefler tarafından söz konusu beyanname ve bildirimlerin 30 Nisan 2017 tarihine kadar (bu tarih dâhil) verilmek ve tahakkuk eden vergilerin ilk taksiti Mayıs ayında, diğer taksitleri ise ikinci fıkrada belirtilen süre ve şekilde ödenmek şartıyla anılan fıkra hükümlerinden yararlanılabileceğine ilişkin düzenleme bulunmaktadır.

4. Peşin veya taksitli olarak borçlarını yapılandırmakla birlikte ödeyememiş olan mükellefler için peşin ödeme avantajı

Geçici 2. maddenin dördüncü fıkrasında, peşin veya taksitli ödeme seçenekleri tercih edilerek yapılandırılan borçların tümünü bir seferde ödemek isteyen mükellefler için yeni bir imkân sağlandığı görülmektedir. Bu kapsamda daha önce taksit seçeneğini seçmiş olmakla birlikte, peşin ödemeye geçen mükelleflerin Yİ-ÜFE farklarının yarısı silinecektir. Ayrıca ödenecek tutarın hesabında, taksitli ödeme kapsamında hesaplanmış olan katsayı farkları da dikkate alınmayacaktır.

Bu imkândan yararlanmak isteyen mükelleflerin, yeniden hesaplanan borç tutarını, 27 Ocak 2017 tarihine kadar hesaplanacak olan geç ödeme zammıyla birlikte Mayıs sonuna kadar ödemeleri gerekmektedir.

Söz konusu fıkra hükmü aşağıdadır:

"(4) Kanun kapsamında peşin veya taksitli ödeme seçenekleri tercih edilerek yapılandırılan alacakların tamamının, birinci fıkrada belirtilen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla Kanunun 10 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendi hükmüne göre indirim yapılır ve katsayı uygulanmaz."

5. Peşin ödeme seçeneğini seçmiş olanlara taksitli ödeme imkanı

Geçici 2. maddenin beşinci fıkrası uyarınca, yapılandırılan borçları için peşin ödeme seçeneğini tercih etmiş olmakla birlikte süresinde ödeme yapmadığı için yasadan yararlanma hakkını kaybetmiş olanlar, 30 Nisan 2017 tarihine kadar ilgili idareye yazılı olarak başvurarak borçlarını taksitle ödeme imkânından yararlanabileceklerdir.

Bu kişilerin borçları, talep ettikleri taksit sayısına göre katsayı (6 taksit için 1,045, 9 taksit için 1,083, 12 taksit için 1,105 ve 18 taksit için 1,15) uygulanmak suretiyle yeniden hesaplanacaktır. Böylelikle bulunan tutarın, 27 Ocak 2017 tarihine kadar ödenmesi gereken taksitlerinin, geç ödeme zammıyla birlikte Mayıs sonuna kadar ödenmesi gerekmektedir. 2017 ve sonraki yıllarda ödenmesi gereken diğer taksitler ise 4 ay ertelemeli olarak ödenebilecektir.

Söz konusu fıkra hükmü aşağıdadır:

"(5) Kanun kapsamında peşin ödeme seçeneğini tercih eden ancak yapılandırılan tutarları süresinde ödemeyerek Kanundan yararlanma hakkını kaybedenlerce, 30/4/2017 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ilgili idareye yazılı olarak başvuruda bulunularak taksitli ödeme seçeneğinin tercih edilmesi ve ilgili katsayı uygulanmak suretiyle yapılandırılan tutarın, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar ödenmesi gereken taksitlerin birinci fıkrada, diğer taksitlerin ise ikinci fıkrada belirtilen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla Kanun hükümlerinden yararlanılır."

6. Beyannameler üzerinde tahakkuk eden vergileri zamanında ödemeyen mükellefler

Yıllık gelir veya kurumlar vergisi, gelir (stopaj) vergisi, kurumlar (stopaj) vergisi, katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi için yapılandırma talep eden mükelleflerin, yapılandırma imkânından yararlanabilmesi için, taksit ödeme süresi içerisinde bu vergi türleri ile ilgili verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden vergileri de zamanında ödemeleri gerekmektedir. Çok zor durum olmaksızın, her bir vergi türü itibarıyla, bir takvim yılında ikiden fazla kez beyannamedeki vergilerin vadesinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi durumunda, yapılandırılan borçlara ilişkin kalan taksitleri ödeme hakkı kaybedilmektedir.

Geçici 2. maddenin altıncı fıkrası uyarınca, yukarıda yer verilen vergi beyannameleri dolayısıyla ödenmesi gereken vergileri 27 Ocak 2017 tarihi itibarıyla ödemeyen ya da eksik ödeyen mükellefler de ilgili tutarları Mayıs sonuna kadar ödemeleri durumunda yasa hükümlerinden yararlanabilecekler.

Söz konusu fıkra hükmü aşağıdadır:

"(6) Kanunun 3 üncü maddesinin dokuzuncu fıkrası ile 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında vadesinde ödenmesi öngörülen alacakların anılan fıkra hükümlerine göre ödenmemesi nedeniyle bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Kanun hükümlerini ihlal etmiş olan borçluların ihlale neden olan tutarları, birinci fıkrada belirtilen sürede ödemeleri ya da bu süre içerisinde veya bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yaptıkları başvurulara dayanılarak 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre çok zor durumda olduklarının tespit edilmesi halinde bu borçlular da Kanun hükümlerinden yararlandırılır."

7. Pişmanlık ve kendiliğinden verilen beyannameler

Geçici 2. maddenin yedinci fıkrası uyarınca; 6736 sayılı Kanun'un 4. maddesinin dokuzuncu fıkrası hükümlerinden (pişmanlıkla ve kendiliğinden verilen beyannameler) yararlanmak üzere başvuruda bulunduğu halde 27 Ocak 2017 tarihi itibarıyla Kanun hükümlerini ihlal eden borçluların ihlale neden olan tutarları bu maddede belirtilen süre ve şekilde, ödeme süresi gelmemiş taksitleri ise Kanun'da öngörülen şekilde tamamen ödemeleri halinde ilgili mevzuat uyarınca kesilmesi gereken vergi cezaları ve para cezalarının kesilmesinden ve tahakkuk edip etmediğine bakılmaksızın bu alacaklardan ve bunlara ilişkin fer'i alacakların tahsilinden vazgeçilecektir.

8. Cebren veya rızaen tahsil edilen tutarların taksitlere mahsubu

Geçici 2. maddenin sekizinci fıkrası uyarınca, borçlulardan, 27 Ocak 2017 tarihinden önce bu Kanun kapsamında yapılandırılan alacaklara karşılık cebren ya da rızaen tahsil edilen tutarlar, bu Kanun'a göre ödenmesi gereken taksitlerin en eski vadeli olanından başlamak üzere ve tahsil edildikleri tarihler dikkate alınarak mahsup edilecektir. Bu şekilde yapılan mahsup sonrasında bu Kanun hükümlerine göre ödenmesi gereken tutarlardan fazla ödendiği tespit edilen tutarlar ilgili mevzuat hükümlerine göre red ve iade edilecektir.

9. Fazla ödenmiş olan Yİ-ÜFE farlarının iadesi

6736 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan borçlarla ilgili olarak, gecikme faizi veya zammı yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanan tutarlar ödenmekteydi. Bu kapsamda yapılandırılan toplam tutarın ilk taksit ödeme süresi içinde tamamen ödenmesi durumunda Yİ-ÜFE farkının yarısını tahsil edilmemesi gerekmekteydi.

Ancak özellikle ilk zamanlarda, peşin ödeme yapılmasına rağmen Yİ-ÜFE farkına ilişkin bu indirim uygulanmaksızın bazı tahsilatlar yapıldığı bilinmektedir. Fazladan tahsil edilen bu tutarların iadesi ile ilgili olarak yasaya yeni bir hüküm eklenmektedir.

Geçici 2. maddenin dokuzuncu fıkrası uyarınca 27 Ocak 2017 tarihinden önce, peşin ödeme seçeneğini tercih eden ancak yapılandırılan tutarın tamamını yukarıdaki indirim yapılmadan ödemiş olanlar, kendilerinden fazla tahsil edilmiş olan tutarları iade alabileceklerdir. Ancak bunun için ilgili kişilerin 2017 yılı sonuna kadar yazılı olarak talepte bulunmaları gerekmektedir.

Söz konusu fıkra hükmü aşağıdadır:

"(9) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, peşin ödeme seçeneğini tercih eden ancak yapılandırılan tutarın tamamını Kanunun 10 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendi hükmüne göre indirim uygulanmaksızın ödeyenler, 31/12/2017 tarihine kadar (bu tarih dahil) yazılı olarak talep etmeleri durumunda, anılan bent hükmünden yararlanır ve fazla ödenen tutarlar ilgili mevzuat hükümlerine göre red ve iade edilir."

Yukarıdaki düzenlemeler Kanun'un yayım tarihinde (27 Ocak 2017) yürürlüğe girmiştir.

Saygılarımızla.
Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.
Erdal Çalıkoğlu

Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.'ye, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.