Skip to Content
vergiresim

Varlık Barışı; 70 Soru 70 Cevap

B. Varlıkların kayıtlara intikali

32. Varlıkların yasal defter kayıtlarına intikal ettirilmesi gerekir mi?

Bildirilen veya beyan edilen varlıklar, Vergi Usul Kanunu uyarınca defter tutan mükelleflerce, banka veya aracı kurumlara bildirildiği ya da vergi dairelerine beyan edildiği tarih itibarıyla belirlenen Türk Lirası karşılığı rayiç bedelleriyle, bildirim ve beyan tarihini takip eden ay sonuna kadar yasal defterlere kaydedilmesi gerekmektedir.

Yurt dışında bulunan söz konusu varlıkların şirket adına beyan edilmesi durumunda ilgili şirket; gerçek kişiler adına beyan edilmesi halinde bu gerçek kişilerin kendileri, Kanun'un sağladığı avantajlardan yararlanabileceğinden, şirket adına bildirim veya beyana konu edilen varlıkların anılan şirketin yasal kayıtlarına intikal ettirilmesi zorunludur.

33. Kayıtlara alınırken varlıkların hangi değerleri esas alınmalıdır?

Yurt dışında bulunan varlıkların, vergi dairelerine beyan edilmesi ile banka veya aracı kurumlara bildirilmesinde ve ardından yasal defterlere kaydedilmesinde, bu varlıkların beyan ve bildirim tarihi itibarıyla belirlenen rayiç bedelinin Türk Lirası karşılığının esas alınması gerekmektedir.

Rayiç bedel, söz konusu varlıkların sahiplerince bildirim veya beyan tarihi itibarıyla belirlenen alım-satım bedelidir. Bu bedelin gerçek durumu yansıtması gerekmektedir.

Döviz ve döviz cinsinden varlıkların kayıtlara alınmasında ise T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru dikkate alınarak bulunan Türk Lirası karşılığı dikkate alınacaktır.

34. Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin varlıkları nasıl kaydetmeleri gerekiyor?

Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin, yasal defterlerine rayiç bedelinin Türk Lirası karşılığıyla kaydettikleri varlıklar için pasifte özel fon hesabı açmaları gerekmektedir. Söz konusu hesap sermayenin cüz'ü addolunacak ve sermayeye ilave dışında başka bir amaçla kullanılamayacaktır.

35. Tasfiye, devir ve bölünme hallerinde bu fonlar vergilendirilir mi?

Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin fon hesabına kaydettikleri bu tutarların işletmenin tasfiye edilmesi halinde vergilendirilmesi söz konusu olmayacaktır. Ayrıca Gelir Vergisi Kanunu'nun 81. maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 19 ve 20. maddeleri uyarınca gerçekleşecek devir ve bölünme hallerinde de bu fonlar vergilendirilmeyecektir.

36. Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, vergi öncesi tutarı mı yoksa vergiyi düştükten sonra kalan tutarı mı fon hesabına kaydedecektir?

Yurt dışından getirilerek bildirimde veya beyanda bulunulan varlıkların, ödenen vergi tutarı düşülmeden önceki tutarının (vergi öncesi tutarın) pasifte açılması gereken özel fon hesabına kaydedilmesi gerekmektedir. (5811 Sayılı Kanun ile ilgili olarak İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen 18.05.2010 tarihli ve B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 6-107 sayılı mukteza.)

37. Serbest meslek erbabı ve ikinci sınıf tüccarların varlıkları kayıt usulü nedir?

Serbest meslek kazanç defteri ile işletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerin, söz konusu kıymetleri defterlerinde ayrıca göstermeleri gerekmektedir.

38. Yasal defterlere kaydedilen varlıkların kazanca dahil edilmesi gerekir mi?

Gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince yasal defterlere kaydedilen varlıklar, dönem kazancının tespitinde gelir unsuru olarak dikkate alınmayacaktır.

39. Bildirilen veya beyan edilen varlıklar üzerinden amortisman ayrılabilir mi?

Bildirilerek veya beyan edilerek yasal defter kayıtlarına intikal ettirilen taşınmazlar hakkında Vergi Usul Kanunu'nda yer alan amortismanlara ilişkin hükümler uygulanmayacaktır.

40. Bildirilen veya beyan edilen varlıkların satışından kaynaklanan zararlar indirilebilir mi?

İşletmeye kaydedilen bu varlıkların daha sonra elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından, gelirin veya kurum kazancının tespitinde gider veya indirim olarak kabul edilmeyecektir.