Prime esas kazançların alt ve üst sınırları ile bazı işlemlere esas tutarlar SGK tarafından açıklandı.

SGK tarafından bugün yayımlanan 05/01/2023 tarih ve 2023/3 sayılı Genelge ile “Prime esas kazançların alt ve üst sınırları ile bazı işlemlere esas tutarlar” detaylı şekilde açıklanmıştır.

Bilindiği üzere 1/1/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arası için bir günlük normal çalışma karşılığı asgari ücret 333,60 (üç yüz otuz üç lira altmış kuruş) Türk Lirası olarak tespit edilmiştir. Buna göre, 1/1/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arasında uygulanmak üzere sigortalılar için sigorta primine esas günlük ve aylık kazançların alt ve üst sınırlarında, yurt dışında geçen süreler ile hizmet borçlanmalarında, isteğe bağlı sigortalılar ve genel sağlık sigortalılarının ödeyecekleri primlerde dikkate alınacak tutarlar ile idari para cezalarında, geçici iş göremezlik, cenaze ve emzirme ödeneklerinde dikkate alınacak tutarlar belirlenmiştir.

Söz konusu parametrelere ilişkin önemli hususlar 2022/54 nolu Sirküler ile sizlerle paylaşılmış idi. İşbu genelgenin yine öne çıkan hususları aşağıda özetlenmiş olup, detaylar ekte paylaşılan Genelgede yer almaktadır.

1- 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıların sigorta primi ve işsizlik sigortası primlerine esas günlük ve aylık kazançlarının alt ve üst sınırları

1.1- Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalılar için;

a) Özel sektörde: 1/1/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arasında sigorta primine esas;

1.2- Çırak ve öğrenciler için;

3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununun 25 inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca; aday çırak, çıraklar, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile mesleki ve teknik ortaöğretim okul ve kurumlarında okumakta iken staja, tamamlayıcı eğitime veya alan eğitimine tabi tutulan öğrencilerin sigorta primleri, asgari ücretin yüzde ellisi üzerinden hesaplanmaktadır.

Buna göre, bu kapsamda yer alan çırak ve öğrencilerin prime esas kazançları;

Aylık prim ve hizmet belgelerini ayın 1’i ila 30’u arasında düzenleyenler için;

Günlük kazanç tutarı :   166,80 TL
Aylık kazanç tutarı :    5.004,00 TL

1.3- Yükseköğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler, kısmi zamanlı çalıştırılan öğrenciler ile bursiyer ve kursiyerler için

Yükseköğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler, kamu kurum ve kuruluşları tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerler ve 2547 sayılı Kanunun 46 ncı maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla olmayanlar ile Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen meslek edindirme, geliştirme ve değiştirme eğitimine katılan kursiyerlerin sigorta primleri, prime esas günlük kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanmaktadır.

1.4- Prime esas kazançlardan istisna tutulacak yemek parası, çocuk zammı ve aile zammı (yardımı) tutarları;

5510 Sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıların 1/1/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arasında;

- Yemek parası: 333,60 TL x %23,65 =                   78,90 TL (Fiili çalışma gün)
- Çocuk zammı: 10.008,00 TL x % 2 =                  200,16 TL (Aylık)
- Aile zammı (yardımı): 10.008,00 TL x %10 =   1.000,80 TL (Aylık)

tutarındaki kazançları, prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

1.5- Sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen sigortalılar için;

5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesinin birinci fıkrası gereğince sigorta primine esas kazanç üst sınırı sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçiler için 3 katı olup söz konusu hüküm gereğince sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen sigortalıların;

1/1/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arasında;

2. 5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesine göre yapılacak hizmet borçlandırılması ile 3201 sayılı Kanuna göre yurt dışında geçen sürelerin borçlandırılmasına esas tutar

5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesine göre yapılacak hizmet borçlanmalarında borçlanılacak günlük tutar başvuru tarihindeki prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın % 32 'sidir.

- Borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının;

Alt sınırı : 333,60 TL x % 32=       106,75 TL
Üst sınırı : 2.502,00 TL x % 32 =  800,64 TL esas alınacaktır.

5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi kapsamında kısmi süreli çalıştıkları aylara ait eksik kalan sürelerinin borçlandırılmasında 1/1/2012 tarihinden itibaren kalan sürelerinde genel sağlık sigortalısı sayıldıklarından bu kişilerin genel sağlık sigortası prim borcu olması halinde % 32 oranı üzerinden, borç bulunmaması halinde % 20 oranı üzerinden hesaplama yapılacaktır.

3201 sayılı Kanuna göre yapılacak yurt dışı borçlanmalarında borçlanılacak günlük tutar ise başvuru tarihindeki prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, başvuru sahiplerince belirlenecek günlük kazancın % 45 'idir.

2023 yılı için belirlenen asgari ücret tutarları karşısında yurt dışında geçen sürelerin borçlanılmasında ise; borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının;

Alt sınırı : 333,60 TL x % 45 =         150,12 TL
Üst sınırı : 2.502,00 TL x % 45 =  1.125,90 TL esas alınacaktır.

3- Geçici iş göremezlik ödeneklerinin alt sınıra tamamlanması

İş kazaları ile meslek hastalıkları, hastalık ve analık sigortalarından, yeniden tespit edilen alt sınırların altında bir günlük kazanç üzerinden ödenek almakta olanların veya almaya hak kazanmış yahut kazanacak olanların bu ödeneklerinin, günlük kazancın alt sınırındaki değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarihten başlanılarak, değiştirilmiş günlük kazançların alt sınırına göre ödenmesi gerekmektedir.

5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri ile 5 inci maddesinde sayılan sigortalıların geçici iş göremezlik ödeneklerinin değiştirilmiş günlük kazanç alt sınırı:

1/1/2023 tarihinden önce geçici iş göremezliğe uğrayan ve geçici iş göremezlik durumları bu tarihten sonra da devam edenler ile bu tarihten sonra iş göremezliğe uğramakla birlikte geçici iş göremezlik ödeneği hesabına esas günlük kazançları 333,60 TL altında hesaplanmış olanların, 1/1/2023 tarihinden 31/12/2023 tarihine kadar istirahatli bulundukları günlere ait geçici iş göremezlik ödenekleri 333,60 TL asgari günlük kazanç üzerinden hesaplanacaktır.

Çırak ve öğrencilerin geçici iş göremezlik ödeneklerinin değiştirilmiş günlük kazanç alt sınırı;

-1/1/2023 tarihinden önce geçici iş göremezliğe uğrayan ve geçici iş göremezlik durumları bu tarihten sonra da devam edenler ile bu tarihten sonra iş göremezliğe uğramakla birlikte geçici iş göremezlik ödeneği hesabına esas günlük kazançları 166,80 TL altında hesaplanmış olanların,

- 1/1/2023 tarihinden 31/12/2023 tarihine kadar istirahatli bulundukları günlere ait geçici iş göremezlik ödenekleri, 166,80 TL asgari günlük kazanç üzerinden, hesaplanacaktır.

4- Emzirme ödeneği

Analık sigortasından sigortalı kadına veya sigortalı olmayan karısının doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe veya 4/a ve 4/b kapsamındaki sigortalılardan, kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadına ya da gelir veya aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşine, her çocuk için yaşaması şartıyla Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından verilmekte olan emzirme ödeneği tutarı 2022 yılında 316,00 TL iken 2023 yılında 520,00 TL olacaktır.

5- Cenaze ödeneği

İş kazası veya meslek hastalığı sonucu veya gelir/aylık almakta iken veya kendisi için en az 360 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olup vefat eden sigortalının hak sahiplerine verilen cenaze ödeneği tutarı 2022 yılında 1.250,00 TL iken 2023 yılı için 2.054,00 TL olarak belirlenmiştir.

6- İdari para cezaları

5510 sayılı Kanunda öngörülen yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere, aynı Kanunun 102. maddesi gereğince, fiil tarihinde geçerli olan ve 16 yaşından büyük işçiler için tespit edilen aylık asgari ücret dikkate alınarak idari para cezası uygulanmaktadır.

Buna göre, 1/1/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arasında işlenen fiiller için 10.008,00 TL esas alınarak idari para cezası uygulanacaktır.

Söz konusu Genelge'ye ulaşmak için tıklayınız...

Saygılarımızla.
Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.
Erkan Baykuş