Page 5 - EY-VG_Ekim_2020_v5
P. 5

Yine işçinin her türlü istifa etmesi, emeklilik başvurusu, yaş   İşverenin haklı nedenle feshinde kıdem
          haricinde diğer koşulları doldurması suretiyle kıdem tazminatı   tazminatı hakkı
          talebiyle işten ayrılmak istemesi yasak kapsamı dışındadır.
                                                                •  İşverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı 4857/25. Madde
          İstifa halinde kıdem tazminatı                         de düzenlenmiştir. İşveren, işçinin iş sözleşmesini süreli
                                                                 fesih yoluyla veya işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına
          Temelde istifa durumunda işçilerin kıdem tazminatı alamayacağı   aykırı davranışları dışında haklı nedenle derhal feshetmesi
          sabit olmakla birlikte, kanun koyucu işçi lehine yorum ilkesi   durumunda işçi kıdem tazminatına yine hak kazanacaktır.
          çerçevesinde bazı hallerde kıdem tazminatına hak kazanılmasına   Kanun sadece ahlak ve iyi niyete aykırı davrandığı için iş
          imkân vermektedir:                                     sözleşmesi feshedilen işçiye kıdem tazminatı ödenmesini
                                                                 uygun görmemiştir. Bu durumda işveren iş sözleşmesini
          1. Askerlik: 1475 sayılı eski iş kanununun hala yürürlükte olan   bildirimli olarak (İK. m. 17) feshettiğinde veya sözleşmeyi
          14. maddesine göre işçinin iş sözleşmesinin muvazzaf askerlik   işçinin sağlık sebepleriyle (İK. m.25/1); zorlayıcı sebeplerle
          hizmeti dolayısıyla feshedilmesi halinde, işçiye kıdem tazminatı   (İK. m. 25/3); işçinin gözaltına alınması veya tutuklanması
          ödenmesi gerekmektedir.                                halinde devamsızlığın 17.maddedeki bildirim süresini
                                                                 aşması (İK. m. 25/4) nedenleriyle haklı olarak sona
          2. Evlenme: Kadın işçiler, 1 yıldan fazla kıdeme sahip olmaları   erdiğinde kıdem tazminatı ödemek durumunda kalacaktır.
          koşuluyla evlilik sebebiyle istifa ettiklerinde kıdem tazminatı   •  İşverenin geçerli nedenlerle feshi hallerinde ise en az 1 yıllık
          almaya hak kazanmaktadır. Sıkça karşılaşılan sorulardan   kıdemi olmak şartıyla çalışanlara ihbar ve kıdem tazminatı
          biri de daha evvel bu sebepten tazminat alan kişinin evliliği   ödenmek durumundadır.
          sonlandırdıktan sonra tekrar evlenmesi ve girdiği işte 1 yılını
          doldurmasının ardından yine tazminat alıp alamayacağıdır.    İstifa halinde ihbar tazminatı
          Kanun, bu hakkın kullanımında üst bir sınır öngörmediği için
          gerekli koşulları sağlayan kadın işçiler tüm evliliklerinden sonra   İhbar tazminatı iş sözleşmesini fesheden tarafın karşı tarafa
          kıdem tazminatına hak kazanabilirler.
                                                              ödemesi gereken bir tazminat olup, iş sözleşmesini fesheden
                                                              tarafın ihbar tazminatına hak kazanması mümkün olmaz.
          Bir diğer önemli soru ise evlilik sebebiyle istifa edip kıdem   Dolayısıyla istifa halinde işçinin ihbar tazminatı alması söz
          tazminatı almayı düşünen işçilerin istifa tarihinin ne olması   konusu değildir.
          gerektiğidir. Tazminat, düğün tarihinden sonra değil resmi
          nikahın yapıldığı tarihten itibaren 1 yıl içinde işverene evlilik   Ayrıca, istifa bildiriminde bulunan çalışan kıdemine göre
          cüzdan fotokopisi ve istifa dilekçesiyle başvurulması halinde   belirlenen ihbar süresine uygun davranmadığı durumda, bir
          alınabilmektedir. Dolayısıyla, resmi nikah yapılmadan ya da   diğer deyişle bildirimsiz fesihte bulunduğunda, tabi olunan ihbar
          resmi nikah yapılsa dahi nikah tarihinden itibaren 1 yılı geçirip   süresine karşılık gelen tutarı/ihbar tazminatını işverene ödemek
          istifa edenler tazminat hakkını kaybetmektedir.
                                                              zorunda kalmaktadır. Dolayısıyla çalışanların istifa ederken ihbar
                                                              sürelerine dikkat etmeleri faydalarına olacaktır. İhbar süreleri
          3. Emeklilik: 08.09.1999 tarihinden önce ilk kez sigortalı olup   ise;
          15 yıl sigortalılık süresi, 3600 prim gününü dolduran çalışanlar,
          bulundukları iş yerlerinde en az 1 yıllık kıdemleri bulunmak   •  0-6 ay arası 2 hafta,
          kaydıyla emeklilik sebebiyle kıdem tazminatı hakkına sahip
          olmaktadır. Bu tarihten sonra ve 2008’deki sosyal güvenlik   •  6 ay – 1,5 yıl arası 4 hafta,
          reformundan önce ilk kez sigortalı olanlar ise 25 yıl sigortalılık   •  1,5 yıl – 3 yıl arası 6 hafta,
          ve 4500 prim günün doldurmaları halinde emeklilik sebebiyle   •  3 yıl ve üstü 8 hafta
          tazminat alabilmektedir.
                                                              olarak değişkenlik göstermektedir. İşçi, bildirimli fesihte
          İşçinin haklı nedenle derhal feshinde kıdem         bulunuyorsa bildirim süresince çalıştıktan sonra ihbar tazminatı
          tazminatı                                           ödemeden işten ayrılabilecektir.

          Genel kural olarak haklı bir sebebi olmadan iş yerinden kendi   İstifada diğer haklar
          isteğiyle ayrılan işçi kıdem tazminatı alamayacaktır. İş akdini
          kendi isteği ile sonlandıran işçi iş güvencesi hükümlerinden   •  Yeni iş arama izni hakkı
          de yararlanamaz. İşçi tarafından iş akdinin aşağıdaki hallere
          dayanarak feshi halinde(4857/24m.) işveren kıdem tazminatı   İstifanın bildirimli olması halinde, işveren işçiye yeni bir iş
          ödemek durumundadır.                                bulması için gerekli olan iş arama iznini iş saatleri içinde, ücret
                                                              kesintisi yapmadan ve günde 2 saatten az olmamak kaydıyla
           •  Sağlık sebepleri,                               vermek durumundadır. İşçi dilerse işverene önceden bildirmek
           •  Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri,  kaydıyla iş arama izin saatlerini birleştirerek toplu bir şekilde
           •  Zorlayıcı sebepler.                             kullanabilir. İşçinin işverene bildirim öneli tanıması durumunda
                                                              işçiye işveren tarafından yeni iş arama izni verilmesi zorunluluğu

          Fesih, bildirimli de olsa işçi açısından haklı bir neden   bulunmamaktadır.
          bulunmuyorsa kıdem tazminatı söz konusu olmamaktadır.




 Ekim 2020                                              Ekim 2020                                               5
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10