Page 6 - KGV2019
P. 6
II.
Gayrimenkul sermaye
iradının (Kira gelirleri)
tanımı ve kapsamı
A. Gayrimenkul sermaye iradına konu mal sahibine ait olacaktır ve mükellefiyetle ilgili ödevler onun
ve haklar tarafından yerine getirilecektir.
Aynı şekilde, eşlerden biri adına tapuda kayıtlı bulunan bir
Gelir Vergisi Kanunu’nda gerçek kişilerin vergiye tabi olabilecek gayrimenkul üzerine diğer eş adına intifa hakkı tesis edildiği
gelir ve kazançları 7 başlık halinde sayılmıştır. Bunlardan biri durumda, adına intifa hakkı tesis edilen tarafından bu
de gayrimenkul sermaye iradı (GMSİ) ya da toplumda yaygın gayrimenkulün kiralanması halinde, gayrimenkul sermaye iradı
olarak bilinen adıyla kira gelirleridir.
mükellefiyeti, gayrimenkulün maliki olan eşe değil, adına intifa
Gayrimenkul sermaye iradı, ilgili Kanun’un 70. maddesinde hakkı tesis edilen eşe ait olacaktır.
sayılan mal ve hakların gerçek kişiler tarafından kiraya
verilmesinden sağlanan gelirleri ifade eder. Söz konusu Yukarıda sayılan gelirler ticari işletmeler tarafından elde
maddede sayılan mal ve haklar aşağıda sıralanmıştır: edildiğinde, bu gelirlerin ticari kazanca dâhil edilmesi
gerekmektedir. Bu durumda söz konusu kira gelirlerine,
• Arazi ve bina gibi gayrimenkuller, gayrimenkul sermaye iratlarının (GMSİ) vergileme esasları
değil, “ticari kazanç”ın vergileme esasları uygulanacaktır.
➢• Gemi ve gemi payları,
Ticari işletmenin sahibine ait olmakla birlikte, işletmeye dâhil
➢• Motorlu nakil ve cer vasıtaları, olmayan gayrimenkullerin işyeri veya konut olarak kiraya
verilmesinden elde edilen gelirler ise gayrimenkul sermaye
➢• Maden suları, menba suları, madenler, taş ocakları, kum ve iradı olarak kabul edilmektedir. Bu gelirlerin işletme sahibinin
çakıl istihsal yerleri, tuğla ve kiremit harmanları, tuzlalar ve vereceği yıllık gelir vergisi beyannamesinin “gayrimenkul
bunların mütemmim cüzileri ve teferruatları, sermaye iratları” bölümünde beyan edilmesi gerekir.
➢• Voli mahalleri ve dalyanlar, Diğer taraftan gayrimenkullerin alım satımından sağlanan
➢• Gayrimenkullerin ayrı olarak kiraya verilen mütemmim kazançların, gayrimenkul sermaye iradı olarak değil,
cüzileri ve teferruatı ile bilumum tesisatı, demirbaş eşyası ve “değer artış kazancı” olarak vergilendirilmesi gerektiği
döşemeleri, unutulmamalıdır.
➢• Gayrimenkul olarak tescil edilen haklar (irtifak, intifa ve Yukarıda sayılan mal ve haklardan uygulamada en çok,
kaynaklardan yararlanma hakkı gibi), gayrimenkullerin işyeri veya konut şeklinde kiraya verilmesiyle
karşılaşıyoruz. Bu Rehber’de, gayrimenkul sermaye iratlarına
➢• Arama, işletme ve imtiyaz hakları ve ruhsatları, ihtira beratı, ilişkin bazı genel açıklamalar yapılmakla birlikte, esas olarak,
alametifarika, marka, ticaret unvanı, her türlü teknik resim, sahibi bulunduğu gayrimenkulü “konut” veya “işyeri”
desen, model, plan, sinema ve televizyon filmleri, ses ve olarak kiraya veren gerçek kişilerin bu gelirlerinin beyan ve
görüntü bantları, sanayi ve ticaret ve bilim alanlarında vergilendirme esaslarına değinilmektedir. Konunun daha kolay
elde edilmiş bir tecrübeye ait bilgilerle gizli bir formül veya anlaşılabilmesi amacıyla, hemen hemen her konuya ilişkin
bir imalat usulü üzerindeki kullanma hakkı veya kullanma açıklamalar örneklerle desteklenmiştir.
imtiyazı,
B. Gayrimenkul sermaye iradı olarak
➢• Telif hakları.
değerlendirilen bazı gelirler
Yukarıdaki mal ve hakların sadece sahipleri tarafından değil,
mutasarrıfları, zilyetleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri 1. Taksi plakalarının kiralanmasından elde edilen gelirler
tarafından kiraya verilmesinden elde edilen gelirler de Gerçek kişilerin sahip oldukları taksi plakalarını kiraya vermesi
gayrimenkul sermaye iradı sayılmaktadır. Hatta bu mal nedeniyle elde ettikleri gelirler gayrimenkul sermaye iradı
ve hakların kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde (GMSİ) olarak kabul edilmektedir. Ticari işletmenin sahibine
edilen gelirler de gayrimenkul sermaye iradı olarak kabul ait olmakla beraber, ticari işletmeye dâhil olmayan plakaların
edilmektedir. kiralanmasından elde edilen gelirler de GMSİ sayılmaktadır.
Örneğin; komşusunun bahçesinin bir bölümü üzerinde adına Ticari bir işletmeye dâhil plakaların kiralanmasından elde
irtifak hakkı tesis edilen kişinin, bu yeri üçüncü bir kişiye edilen gelirlerin vergilendirilmesinde ise “ticari kazanç”
kiralaması halinde, buradan sağlanacak kira geliri, irtifak hakkı hükümleri geçerlidir.
4 | Kira Gelirlerinin Vergilendirilmesi 2019