Page 6 - VGEylul_2018
P. 6
Sonradan kontrol planlı ve sistematik olarak yapılmaktadır. Bir takvim yılı içinde kontrole tabi tutulacak firmalar, kontrol planı
çerçevesinde risk analizi kriterlerine dayanarak önceden belirlenmektedir. Ancak gerekli görülmesi halinde yıllık planda belirlenen
kontrolün dışında da sonradan kontrol yapılabilmektedir.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın faaliyet raporunda yer verilen 2009-2017 yılları arasında kontrole tabi tutulan firma sayısı grafikte
gösterildiği gibidir.
Sonradan kontrol süreci
800
Sonradan kontrol
programı kapsamı
700 firma sayısı
600 311 Plan dışı sonradan
kontrole alınan
firma sayısı
500
400
325
300 300
350
370 400
200 350 449 250
277
100
174 156 102
92
0 27 27 15 53
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Kaynak: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı İdare Faliyet Raporu, 2017
Sonradan kontrol sürecine ilişkin olarak, öncelikle Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından yıllık kontrol planı
çerçevesinde sonradan kontrol programı hazırlanır ve Risk Değerlendirme ve Koordinasyon Komisyonunun görüşüne sunulur.
Komisyonun olumlu görüşü ve Gümrük ve Ticaret Bakanının (Ticaret Bakanının) onayı ile program yürürlüğe girer. Bu programda,
sonradan kontrole tabi tutulacak kişi, işlem, dönem, kapsam ve başlama tarihi belirtilir.
Talimat verildikten sonra, sonradan kontrolü yapacak müfettiş tarafından, sonradan kontrole başlama tarihinden en az 10 gün
önce ilgili firmaya tebligat yapılır. Ancak bazı durumlarda sonradan kontrolün amacı tehlikeye düşecek olması sebebiyle tebligat
yapılmayabilir.
İnceleme yapacak müfettiş, kontrol mahalline gittiğinde kimlik göstererek kendini tanıtır. Sonradan kontrole başlama tarihi ve
saati tutanakla tespit edilir. Müfettiş sonradan kontrol kapsamında firmanın lehine ve aleyhine olan tüm hususları inceler. İnceleme
kapsamında gümrük beyannamelerinin yanı sıra dış ticaret işlemlerine ilişkin muhasebe kayıtları, stok kayıtları, yurt dışı ile yapılan
yazışmalar, sözleşmeler de incelenmektedir. Firmalar sonradan kontrol için esas oluşturacak gerekli her türlü bilgi, belge, veri ve
kaydı vermekle yükümlüdür.
İnceleme tamamlandıktan sonra müfettiş kontrol sonucuyla ilgili olarak firma ile nihai görüşme yapar. Bu görüşmede, ihtilaf konusu
hususlar, hukuki değerlendirme ve tespit edilen konular gümrük vergileri ve sonuçları açısından etkileri aktarılır. Nihai görüşmenin
sonucu tutanağa bağlanır ve bu tutanakta düzenlenme yeri, tarihi, konusu ve görüşmede bulunanların bilgileri yer alır.
Ardından, sonradan kontrol sonucunda varsa vergilendirme için önemli olan tespitler, muhtemel vergi tutarı değişiklikleri ve yol
gösterici nitelikteki tespitler yazılı olarak sonradan kontrole tabi tutulan firmaya bildirilir. Firma 10 gün içerisinde görüşlerini
müfettişe bildirir.
Sonradan kontrolde yapılan genel tespitler, ilave değerlendirmeler ve vergi tahakkukları dâhil idarece yapılması gereken tüm iş ve
işlemleri içeren sonradan kontrol raporu müfettiş tarafından tanzim edilir. Rapora, bildirim yazısı, başlangıç tutanağı, nihai görüşme
tutanağı ile görüş isteme yazısı ve cevabı yazı eklenir.
Son olarak tahakkuk ettirilecek vergiler ile ilgili gümrük idarelerine bildirim yapılır ve gümrük idareleri tarafından tahakkuk ettirilir.
Firma, yapılan tahakkuka 15 gün içerisinde itiraz edebilir, ödeme yapabilir ya da uzlaşmaya gidebilir.
6 Eylül 2018