Page 9 - VGKasim_2018
P. 9

Vergide Gündem
            Hatice Tuncer












                                            Döviz cinsinden sözleşmelerin Türk lirası
                                            olarak düzenlenme zorunluluğunun damga
                                            vergisi açısından değerlendirilmesi


                                            13 Eylül 2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 85 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile
                                            “Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar”ın 4’üncü maddesine (g) bendi
                                            eklenerek yeni bir düzenleme yapılmıştır.

                                            Yapılan değişiklikte 13 Eylül 2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere; Türkiye'de
                                                        1
                                            yerleşik kişilerin , Bakanlıkça belirlenen haller dışında, kendi aralarındaki menkul ve
                                            gayrimenkul alım satım, taşıt ve finansal kiralama dahil her türlü menkul ve gayrimenkul
                                            kiralama, leasing ile iş, hizmet ve eser sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu
                                            sözleşmeden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize
                                            endeksli olarak kararlaştırılamayacağı ifade edilmiştir.


                                            Ayrıca yine aynı Karar’la 32 sayılı Karar’a eklenen geçici 8’inci madde uyarınca,
                                            13 Eylül 2018 tarihinden itibaren 30 gün içinde söz konusu bentte belirtilen ve daha
                                            önce akdedilmiş yürürlükteki sözleşmelerde döviz cinsinden kararlaştırılmış bedellerin,
                                            Bakanlıkça belirlenen haller dışında; Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmesi
                                            gerektiği belirtilmiştir.
                                            Karar’da bu zorunluluğa uyulmaması durumunda yaptırımın ne olacağına ilişkin bir
                                            düzenleme bulunmamaktadır. Ancak 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma
                                            Hakkında Kanun’un 3’üncü maddesinde yer alan; Cumhurbaşkanı’nın bu Kanun
                                            hükümlerine göre yapmış bulunduğu genel ve düzenleyici işlemlerdeki yükümlülüklere
                                            aykırı hareket eden kişilere, 3 bin Türk lirasından 25 bin Türk lirasına kadar idarî
                                            para cezası kesileceğine ilişkin hükmü bu yükümlülüklere uymayanlar için de geçerli
                                                   2
                                            olacaktır.
                                            Söz konusu düzenleme, son dönemde döviz kurlarında yaşanan dalgalanmaları hedef
                                            alarak, özellikle kiracı konumundaki perakendecileri gözetmek, Türk lirasının değerini
                                            korumak, öngörülebilirliği sağlamak gibi amaçlarla hayata geçirilmiştir. Ancak döviz
                                            cinsinden veya dövize endeksli sözleşmelerin bedellerinin Türk Lirası cinsinden yeniden
                                            belirlenmesi beraberinde birçok sorunu da gündeme getirmektedir.


                                            Döviz ile borçlanan kiracıların düşünülmesi; diğer taraftan döviz ile bankalara borçlanan
                                            yatırımcılar açısından sorun yaratabilecektir. Özellikle birçok sektörde işin niteliği
                                            gereği tedarikçilerin yurt dışında olması, hizmetin döviz ile yurt dışından sağlanıyor
                                            olması vb. durumlar gereği firmalar zor durumda kalabilecektir. Bu nedenle Hazine
                                            ve Maliye Bakanlığı tarafından Karar’la ilgili olarak 17 Eylül 2018 tarihinde yapılan
                                            basın duyurusunda; Bakanlıkça istisna tutulacak hallerin belirleneceği ve duyurulacağı
                                            belirtilmiştir. İstisna tutulacak hallerin kapsamı belirlenirken, döviz cinsinden girdi
                                            maliyetlerinin veya yükümlülüklerin değerlendirmeye alınacak hususların başında
                                            geleceği ifade edilmiştir. Buna göre örneğin, 32 sayılı Karar’ın döviz kredilerinin
                                            1  Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar'ın “Genel Esaslar” bölümünde
                                               Türkiye'de yerleşik kişiler, “Yurt dışında işçi, serbest meslek ve müstakil iş sahibi Türk
                                               vatandaşları dahil Türkiye’de kanuni yerleşim yeri bulunan gerçek ve tüzel kişiler” (veya bir
                                               takvim yılı içinde Türkiye’de devamlı olarak altı aydan fazla oturanlar) olarak tanımlanmıştır.
                                               Dışarıda yerleşik kişiler ise Türkiye’de yerleşik sayılmayan gerçek ve tüzel kişiler olarak ifade
                                               edilmiştir.
                                            2  2018 yılı güncel rakamları 6.300 TL’den 52.600 TL’ye kadar idari para cezasıdır

 Kasım 2018                                             Kasım 2018                                              9
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14