Bazı Vergi Kanunlarında değişiklikler içeren Yasa Tasarısı, Meclis Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi.

27 Eylül 2017 tarihinde TBMM Başkanlığına sunulan, başta bazı Vergi Kanunları olmak üzere birçok Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamede değişiklikler içeren Kanun Tasarısı Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi.

Komisyonda yapılan görüşmeler sırasında Tasarı’nın vergi mevzuatına ilişkin bazı düzenlemelerinde değişiklikler yapılmıştır. Bu sirkülerimizde Tasarı’nın tümü hakkında açıklamalar yapılmayacak sadece Komisyondaki görüşmeler sırasında vergi mevzuatına ilişkin olarak gerçekleştirilen bazı değişiklikler dikkatinize sunulacaktır.

1. Gelir Vergisi (GV) Kanunu

Tasarı ile Gelir Vergisi Kanunu’nun 103. maddesinde yer alan gelir vergisi tarifesinin gelir dilimleri ile ilgili bir değişiklik yapılmazken, tarifenin 3. gelir dilimine uygulanan % 27’lik oranın % 30’a çıkarılması öngörülmekteydi.

Söz konusu düzenleme Plan ve Bütçe Komisyonundaki görüşmeler sırasında verilen bir önerge ile Tasarı metninden çıkarılmıştır. Tasarı bu haliyle yasalaşırsa gelir vergisi tarifesindeki vergi oranlarında herhangi bir değişiklik söz konusu olmayacaktır.

2. Kurumlar Vergisi (KV) Kanunu

a. Sermayeye eklenmeyen veya dağıtıma konu edilmeyen dağıtılabilir kurum kazançlarından tevkifat

Tasarı ile tam mükellef kurumlar tarafından elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar (hesap dönemi takvim yılı olan mükellefler için Haziran sonu) sermayeye eklenmeyen ve/veya kâr dağıtımına konu edilmeyen dağıtılabilir kurum kazançları üzerinden tevkifat yapılması öngörülmekteydi.

Söz konusu düzenleme Plan ve Bütçe Komisyonundaki görüşmeler sırasında verilen bir önerge ile Tasarı metninden çıkarılmıştır. Tasarı bu haliyle yasalaşırsa kurumlar tarafından dağıtılmayan veya sermayeye ilave edilmeyen kârlar üzerinden (eskiden olduğu gibi) tevkifat yapılması söz konusu olmayacaktır.

b. Kurumlar vergisi oranı (Komisyondan Geçen Tasarı - md. 93)

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun (KVK) 32. maddesi uyarınca kurumlar vergisi oranı tüm kurumlar vergisi mükellefleri için % 20 olarak uygulanmaktadır.

Tasarıda bu oranın; bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri, finansman şirketleri, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançları için % 22 olarak uygulanması öngörülmekteydi.

Komisyondaki görüşmeler sırasında verilen bir önergeyle, bu oran artışının geçici bir süre için tüm kurumlar vergisi mükelleflerini kapsayacak şekilde genişletilmesi sağlanmıştır. Buna göre kurumların 2018, 2019 ve 2020 yılı vergilendirme dönemlerine ait kurum kazançları üzerinden % 22 oranında kurumlar vergisi ödenecektir. Özel hesap dönemi tayin edilen kurumlar için söz konusu oran değişikliği 2018, 2019 ve 2020 yılları içinde başlayan hesap dönemlerinde uygulanacaktır.

Bu hüküm, aynen yasalaşırsa yayım tarihinde yürürlüğe girecektir.

c. Kiracıların temerrüde düşmesinden dolayı finansal kiralama şirketince devralınan gayrimenkullere ilişkin istisna (Komisyondan Geçen Tasarı - md. 91)

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin 1 numaralı fıkrasının (f) bendinde; bankalara borçları nedeniyle kanuni takibe alınmış kurumlar ile bunların kefilleri ve ipotek verenlerin sahip oldukları taşınmazlar, iştirak hisseleri, kurucu senetleri ve intifa senetleri ile rüçhan haklarının, bu borçlara karşılık bankalara devrinden sonra bankaların bu şekilde elde ettikleri söz konusu kıymetlerin satışından doğan kazançların % 75'lik kısmının kurumlar vergisinden istisna olduğuna dair düzenleme yer almaktadır.

Tasarı’nın 94. maddesiyle (Komisyon’dan geçen 91. madde) sadece bankalara olan borçlar için uygulanan bu hükmün kapsamı, finansal kiralama ve finansman şirketlerine olan borçları da kapsayacak şekilde genişletilmekte ve bu bent kapsamında söz konusu kurumlar (Banka, finansal kiralama ve finansman şirketleri) tarafından gerçekleştirilen taşınmaz satışlarında uygulanan yüzde 75’lik istisna oranı yüzde 50’ye düşürülmektedir.

Diğer taraftan Plan ve Bütçe Komisyonu’nda söz konusu hükme; 6361 sayılı Kanun kapsamında yapılan finansal kiralama işlemlerinde kiracının temerrüdü sebebiyle kanuni takipteki finansal kiralama alacakları karşılığında tarafların karşılıklı mutabakatıyla kiralayanın her türlü tasarruf hakkını devir aldığı finansal kiralama konusu taşınmazların da bu istisnadan (% 50 oranında) yararlanacağına ilişkin hüküm eklenmiştir.

Bu hükmün 1 Ocak 2018 tarihinde yürürlüğe girmesi öngörülmektedir. 

3. Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) Kanunu

a. Mevcut ve 31.12.2017 tarihinden önce tescil ettirilecek binek otomobillere ilişkin MTV tarifesi (Komisyondan Geçen Tasarı - md. 27)

Tasarı’nın ilk halinde MTV Kanunu’na eklenen geçici madde ile 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere; mevcut olan ve 31.12.2017 tarihinden önce (bu tarih dahil) kayıt ve tescil ettirilecek otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerlerine ilişkin MTV tutarlarının % 40 oranda artırılması öngörülmekteydi. Bu taşıtlar için motor silindir hacmi ve yaşa göre vergileme uygulamasında bir değişiklik söz konusu değildir.

Komisyonda kabul edilen halinde de yukarıda yer verilen sistemde (sadece motor silindir hacmi ve yaşa göre vergileme) bir değişiklik yapılmamış sadece kapsama giren motorlu taşıtlardan (31.12.2017 tarihinden önce kayıt ve tescil ettirilmiş olan otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerleri) 2018 yılında alınacak olan MTV tutarlarında yapılması öngörülen artış oranları biraz düşürülerek (% 15, % 25) 2018 yılında uygulanacak MTV tutarları yeniden belirlenmiştir.

Tasarının bu hükmü aynen yasalaştığı durumda kapsama giren motorlu taşıtlardan 2018 yılında aşağıdaki tabloda (I/A sayılı tarife) yer alan tutarlarda MTV tahsil edilecektir:

(I/A) SAYILI TARİFE)

1 Ocak 2018 tarihinden önce iktisap edilmiş ancak çeşitli nedenlerle kayıt ve tescil edilmemiş otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzeri taşıtlar 1 Ocak 2018 tarihinden sonra ilk defa kayıt ve tescil edildiği taktirde yukarıdaki tarifeye göre vergilendirilecektir.

(I) sayılı tarifede yer alan motosikletler ile diğer tarifelerde yer alan taşıtların (otobüs, kamyon, uçak, helikopter gibi) 2018 yılı MTV tutarları eskiden olduğu gibi 2017 yılına ilişkin yeniden değerleme oranında (ya da Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen bir oranda) artırılarak hesaplanacak ve yılsonuna doğru Maliye Bakanlığınca duyurulacaktır.

Bu hükmün yürürlük tarihi 1 Ocak 2018 olarak belirlenmiştir.

b. 01.01.2018 tarihinden itibaren tescil ettirilecek binek otomobillere ilişkin MTV tarifesi (Komisyondan Geçen Tasarı - md. 23, 24 ve 25)

Tasarı ile MTV Kanunu’na ekli (I) sayılı tarifenin otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerlerinin yer aldığı bölüme iki sütun eklenmesi öngörülmektedir. Bu sayede 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren kayıt ve tescil ettirilecek olan otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerlerinin, sadece motor silidir hacmine göre değil aynı zamanda taşıtların değerine göre de farklı vergilendirilmesi sağlanmış olacaktır.

Bu uygulamada taşıt değeri; Komisyonda kabul edildiği haliyle; taşıtların teslimi, ilk iktisabı ve ithalinde, katma değer vergisi matrahını oluşturan unsurlardan (vade farkı ile hesaplanan özel tüketim vergisi hariç) teşekkül eden değeri ifade etmektedir. İlk kayıt veya tescil edildiği tarih itibarıyla belirlenen taşıt değeri sonraki yıllar için de dikkate alınacak, MTV her yıl bu değere göre belirlenecektir.

Tasarının ilk halinde kapsama giren taşıtların MTV’sinin taşıtın değerine göre % 40, % 54 veya % 68 oranında artırılması öngörülmekteydi. Komisyonda kabul edilen haliyle yukarıda yer verilen yeni sistemde (fiyata göre farklı MTV) bir değişiklik yapılmamış sadece kapsama giren motorlu taşıtlardan (01.01.2018 tarihinden itibaren kayıt ve tescil ettirilecek otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerleri) 2018 yılında alınacak olan MTV tutarlarında yapılması öngörülen artış oranları biraz düşürülerek (% 15, % 25, % 37,5 ve % 50) 2018 yılında uygulanacak MTV tutarları yeniden belirlenmiştir. Söz konusu MTV tutarlarını gösteren tablo aşağıda dikkatinize sunulmaktadır:

Bu düzenlemenin yürürlük tarihi 1 Ocak 2018 olarak belirlenmiştir.

(I) sayılı tarifede yer alan motosikletler ile diğer tarifelerde yer alan taşıtların (otobüs, kamyon, uçak, helikopter gibi) 2018 yılı MTV tutarları eskiden olduğu gibi 2017 yılına ilişkin yeniden değerleme oranında (ya da Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen bir oranda) artırılarak hesaplanacak ve yılsonuna doğru Maliye Bakanlığınca duyurulacaktır. Ayrıca bu taşıtların değerine göre farklı vergilendirme sistemi de söz konusu değildir.

4. Katma Değer Vergisi (KDV) Kanunu

KDV Kanunu’nun 17/4/r maddesi uyarınca, bankalara borçlu olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerinin (müzayede mahallerinde yapılan satışlar dahil) bankalara devir ve teslimleri KDV’den istisnadır.

Tasarı ile yukarıdaki hükümde yer alan “bankalara” ibaresinin “bankalara, finansal kiralama ve finansman şirketlerine” şeklinde değiştirilmesi öngörülmekteydi. Bu değişiklikle; sadece bankalara olan borçlar için uygulanan bu hükmün kapsamının genişletilerek, finansal kiralama ve finansman şirketlerine olan borçlar dolayısıyla bu kurumlara yapılan gayrimenkul ve iştirak hissesi satışlarını da kapsaması amaçlanmaktadır.

Komisyonda yapılan görüşmeler sırasında yukarıdaki hükme; bu taşınmaz ve iştirak hisselerinin finansal kiralama ve finansman şirketlerince devir ve tesliminin de KDV’den istisna olduğuna yönelik hüküm eklenmiştir

Tasarı aynen yasalaşırsa 1 Ocak 2018 tarihinde yürürlüğe girecek olan değişiklik çerçevesinde KDV Kanunu’nun 17/4/r maddesinin 1. cümlesinin ilgili bölümünde yer alan istisna hükmü aşağıdaki şekilde olacaktır:

“r) ….. bankalara, finansal kiralama ve finansman şirketlerine borçlu olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerinin (müzayede mahallerinde yapılan satışlar dahil) bankalara, finansal kiralama ve finansman şirketlerine devir ve teslimleri ile bu taşınmaz ve iştirak hisselerinin finansal kiralama ve finansman şirketlerince devir ve teslimi,”

5. Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Kanunu

a. Engellilerin binek otomobil alışlarında ÖTV istisnası (Komisyondan Geçen Tasarı - md. 73)

ÖTV Kanunu’nun 7. maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinin;

- (a) alt bendi uyarınca; 87.03 (motor silindir hacmi 1.600 cm³'ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, engellilik oranı % 90 veya daha fazla olan malûl ve engelliler tarafından,

- (c) alt bendi uyarıca; 87.03 (motor silindir hacmi 1.600 cm³'ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, bizzat kullanma amacıyla engelliliğine uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran malûl ve engelliler tarafından,

beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı özel tüketim vergisinden istisnadır.

Bu taşıtları; motor silindir hacmi 1.600 cm³’ü geçmeyen binek otomobil ve hafif ticari araçlar ile motor silindir hacmi 2.800 cm³’ü geçmeyen eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar ve motosikletler olarak özetleyebiliriz.

Tasarı ile engelliler tarafından ÖTV’siz olarak alınabilen motor hacmi 1.600 cm³’ü geçmeyen binek otomobillere (8703 GTİP numaralı mallar) bir sınır getirilmesi öngörülmekteydi. Buna göre engelliler; istisna kapsamına giren binek otomobillerden vergisiz fiyatı Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen tutardan (70.000 TL) fazla olanlarını, ÖTV’siz olarak alamayacaklardı.

Komisyonda yapılan görüşmeler sırasında söz konusu sınırlama korunmakla birlikte sınır tutar 70.000 TL’den 90.000 TL’ye çıkarılmış ve bu tutara yasada yer verilmiştir.

Bu hükmün yürürlük tarihi Tasarı’da yayım tarihi olarak belirlenmişken, Komisyonda kabul edilen halinde yürürlük tarihi 1 Ocak 2018 olarak yer almaktadır.

b. Meyvalı gazozlar, enerji içecekleri ve alkolsüz biralara ÖTV (Komisyondan Geçen Tasarı - md. 76)

Tasarı ile ÖTV Kanunu’na ekli (III) sayılı listenin (A) cetveline

- 2202.10.00.00.12 GTİP numarasında yer alan “Meyvalı gazozlar” isimli mal eklenerek meyveli gazozların,

- 2202.10.00.00.19 GTİP numarasında yer alan “Diğerleri (Limonatalar hariç)” isimli mal eklenerek enerji içecekleri ve meyve suyu özelliği göstermeyen çeşitli içeceklerin,

eklenerek, bu malların ÖTV kapsamına alınması öngörülmüş ve ÖTV oranı % 25 olarak belirlenmişti.

Komisyonda yapılan görüşmeler sırasında; alkolsüz biralar da bu listeye eklenerek ÖTV kapsamına alınmış, 2202.10.00.00.19 GTİP numarasında yer alan “Diğerleri (Limonatalar hariç)” isimli mala ilişkin tanım yapılmış, istisnai durumlar genişletilmiş ve bu malların hepsi için ÖTV oranı % 20 olarak belirlenmiştir.

Komisyonda kabul edilen Tasarı kapsamında, ÖTV Kanunu’na ekli (III) Sayılı Listenin (A) Cetveline eklenmesi öngörülen malların listesi ve vergi oranları aşağıda dikkatinize sunulmuştur:

Bu düzenlemenin yürürlük tarihi 1 Ocak 2018 olarak belirlenmiştir.

Plan ve Bütçe Komisyonunu Raporuna ulaşmak için tıklayınız...

Saygılarımızla.
Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.
Erdal Çalıkoğlu

Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.