2012/1 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ’de değişiklikler yapıldı.

26 Temmuz 2017 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 2017/1 no’lu Tebliğ ile “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ’de (Tebliğ No: 2012/1)” gerçekleştirilen değişiklikler aşağıda dikkatinize sunulmaktadır:

Müracaat mercii

Yapılan değişiklik öncesinde; sadece sabit yatırım tutarı 10 milyon TL’yi aşmayan ve 2012/1 sayılı Tebliğ’in Ek-4'ünde belirtilen yatırım konuları ile ilgili genel teşvik uygulamaları kapsamında yer alan yatırımlar için firmanın tercihine bağlı olarak yatırımın yapılacağı yerdeki yerel birimlere de müracaat edebilme hakkı verilmişti, 2017/1 no’lu Tebliğ’in 1. maddesi ile 2012/1 sayılı Tebliğ’in “Müracaat mercii” başlıklı 5. maddesinin 1. fıkrasına “bölgesel teşvik uygulamaları” ibaresi eklenmiş olup böylece maddede belirtilen şartları sağlayan bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında yer alan yatırımlar için de firmanın tercihine bağlı olarak yatırımın yapılacağı yerdeki yerel birimlere de müracaat edebilme hakkı verilmiştir.

Teşvik belgesi müracaatının değerlendirilmesi

2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın öncelikli yatırımların belirlendiği 17’nci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi kapsamında yer alan enerji verimliliğine yönelik projelerin değerlendirilmesinde değişiklikler yapılmış olup 2012/1 sayılı Tebliğ’in ilgili maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) Kararın 17’nci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendinde belirtilen başvuru kriterlerini sağlayan yatırımcı, bu yatırım ile en az yüzde yirmi oranında enerji tasarrufu sağlayacağını ve azami 5 yıl içerisinde yatırımın geri döneceğini taahhüt ederek, yatırıma ilişkin makine ve teçhizat listeleri ile birlikte Bakanlığa müracaat eder.

b) Bakanlıkça yapılacak ön inceleme neticesinde uygun bulunan yatırımlar için enerji verimliliği kriterlerini karşılayıp karşılamadığı ve sunulan makine ve teçhizat listesinin amaca uygun olup olmadığına dair enerji verimliliği raporu, Bakanlık tarafından Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından yazılı olarak temin edilir.

c) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, sunulan proje dosyası üzerinden yapacağı inceleme ve değerlendirme sonucu, uygun görülen makine ve teçhizat listesini de içerecek şekilde raporunu hazırlar ve bu rapor dikkate alınmak suretiyle Bakanlıkça teşvik belgesi düzenlenir.

ç) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı görüşünü oluştururken, gerekli gördüğü teknik içerikli ilave bilgi ve belgeleri yatırımcıdan doğrudan istemeye, gerekli görmesi halinde yatırım projelerinin hazırlanması ile ilgili formatları belirleyip internet sitesi üzerinden kılavuz olarak yayımlamaya, değerlendirme usul ve esaslarını ilan etmeye yetkilidir. Yatırımcı, bu kapsamdaki talepleri yerine getirmekle yükümlüdür.

d) 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu kapsamına giren işletmeler için ilgili mevzuat hükümlerini yerine getirmiş olmaları şartı aranır.

e) Yatırımın tamamlanmasını müteakip, söz konusu yatırımın belirlenen kriterleri sağlayıp sağlamadığı hususu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından talep edilen ve yatırımcı tarafından sunulan bilgi ve belgelere istinaden yapılacak hesaplama ve yerinde yapılacak fiziki inceleme neticesinde düzenlenecek gerçekleşme raporu ile tespit edilir ve Bakanlığa bildirilir.”

Yatırım cinsleri

Değişiklik öncesi; komple yeni, tevsi, modernizasyon ve ürün çeşitlendirme cinslerindeki yatırımların, aynı işletmede veya aynı organize sanayi bölgesinde olması gerektiği belirtilirken 2017/1 sayılı Tebliğ ile yatırımların aynı il sınırları içerisinde olması yeterli kılınmıştır. Diğer taraftan, 2017/1 sayılı Tebliğ’in 3. maddesi ile eklenen yeni düzenleme ile belge kapsamı yatırımın bir bölümünün organize sanayi bölgesi içinde bir bölümünün ise dışında olması durumunda, organize sanayi bölgesi dışında geçerli olan desteklerin uygulanacağı belirtilmiştir.

2012/1 sayılı Tebliğ’in “Yatırım cinsleri” başlıklı 9. maddesinin 4. fıkrasının (a), (b), (c), (ç), (d) ve (e) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

“a) Süt yönlü büyükbaş/küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yatırımlarında yetiştiricilik başlangıç olmak kaydıyla süt mamulleri üretimi ve/veya proje bazında yem ünitesi (yem bitkileri yetiştiriciliği ve/veya yem üretimi).

b) Et yönlü büyükbaş/küçükbaş besicilik yatırımlarında, yetiştiricilik başlangıç olmak kaydıyla kesimhane ve/veya proje bazında yem ünitesi (yem bitkileri yetiştiriciliği ve/veya yem üretimi).”

“ç) Damızlık kanatlı yetiştiriciliği yatırımlarında, damızlık kanatlı yetiştiriciliği ve kuluçkahane ile proje bazında yem üretimi.

d) Et yönlü kanatlı yetiştiriciliği yatırımlarında, kanatlı yetiştiriciliği ve kesimhane başlangıç olmak kaydıyla, ileri işleme ve/veya soğuk hava deposu ve/veya yem tesisi.

e) Yumurta yönlü kanatlı yetiştiriciliği yatırımlarında, kanatlı yetiştiriciliği başlangıç olmak kaydıyla, yem tesisi ve/veya soğuk hava deposu ve/veya yumurta tasnif ve paketleme tasnif ve paketleme ünitesi.”

Bu bentlere ek olarak ilgili maddeye (f) bendi eklenmiş olup ilgili bent kapsamında Et yönlü ve damızlık kanatlı yetiştiriciliği yatırımlarında sözleşmeli yetiştiricilik de dikkate alınacağı belirtilmiştir.

Başlamış işlemler ve mahrece iade

2017/1 sayılı Tebliğ’in 4. maddesi ile yapılan değişiklik öncesi; yatırım süresi içerisinde ilgili kambiyo mevzuatında yer alan ödeme şekillerinden herhangi biri ile ithalat işlemlerine başlanılmış veya bedeli kısmen ya da tamamen ödenmiş ancak ithalatı gerçekleştirilememiş makine ve teçhizatın ithaline, gümrük idarelerince belge kapsamında sağlanan destek unsurları (KDV ve gümrük vergisi istisnası) uygulanmak suretiyle izin verilmekteydi. Yapılan yeni düzenlenme ile bu şekilde ithalatı yapılan makine-teçhizatın, teşvik belgesinde kayıtlı diğer destek unsurlarından da faydalandırılacağı belirtilmiştir.

Sigorta primi işveren hissesi desteği

2012/1 sayılı Tebliğ’in “Sigorta primi işveren hissesi desteği” başlıklı 14. maddesinin 9. fıkrasında; genel teşvik uygulamaları kapsamında desteklenen, tersanelerin gemi inşa yatırımlarında tamamlama vizesi şartı aranmaksızın belge konusu geminin yapımında istihdam edilen sigortalılar için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının Bakanlıkça karşılanabileceği belirtilmiştir. Daha önceki düzenleme kapsamında bu desteğin uygulamasının, gemi inşası devam etse dahi yatırıma başlama tarihinden itibaren en fazla on sekiz ay süreyle uygulanacağı belirtilmekteydi. Yapılan değişiklik ile “yatırıma başlama tarihinden itibaren” ibaresi kaldırılmış olup desteğin uygulama süresinin gemi inşası devam etse dahi en fazla on sekiz ay süreyle olacağı belirtilmiştir.

İthal ve yerli makine ve teçhizat listesi değişikliği

2017/1 sayılı Tebliğ’in 6. maddesi ile yapılan değişiklik öncesinde; ithal ve yerli makine ve teçhizat listelerinde yer alan fiyatların, her bir makine ve teçhizat itibarıyla yüzde yüze kadar artış veya yüzde elliye kadar azalışlarında liste tadilatı yapılmaksızın doğrudan işlem yapılabilmesi mümkündü. Yapılan değişiklik ile birlikte yüzde olarak belirlenen sınırlamalar kaldırılmış olup; ithal ve yerli makine ve teçhizat listelerinde her bir makine ve teçhizat için belirtilen miktarın aşılmaması kaydıyla, listede belirtilen tutarın üzerinde veya altında kalan alımlarda liste tadilatı yapılmaksızın doğrudan işlem yapılabileceği belirtilmiştir.

Teşvik belgesinin revizesi

2017/1 sayılı Tebliğ’in 7. maddesi ile yapılan değişiklik öncesinde; teşvik belgesinin sabit yatırım tutarının yüzde ellisinin üzerindeki artış veya azalışlar ile belgede kayıtlı diğer bilgilerde değişiklik olması durumunda yatırımcılar, teşvik belgesini düzenleyen mercie müracaat ederek, teşvik belgesinin revizesi talebinde bulunabilmekteydiler.

Yapılan değişiklik ile belge revizesi için öngörülen sabit yatırım tutarının yüzde ellisinin üzerindeki artış veya azalış kısıtı kaldırılmıştır. Ayrıca, başvuru yapılan mercinin değerlendirmesi sonucu uygun görülen belgelerin revize edileceği ifadesi eklenmiştir. İlgili fıkranın değişiklik sonrası hali aşağıdaki gibidir:

“Teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarında veya belgede kayıtlı diğer bilgilerde değişiklik olması durumunda, yatırımcı tarafından revize gerekçesi veya ilgili bilgi ve belgeler ile birlikte teşvik belgesini düzenleyen mercie müracaat edilerek teşvik belgesinin revizesi talebinde bulunulur. İlgili merci tarafından yapılacak değerlendirme neticesinde gerekçesi uygun bulunan teşvik belgeleri revize edilebilir.”

Finansal kiralama işlemleri

2017/1 sayılı Tebliğ’in 8. maddesi ile finansal kiralama işlemi kapsamında gerçekleştirilen teşvik belgeli makine-teçhizat alımı uygulamalarında bazı değişiklikler gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda, 2012/1 sayılı Tebliğ’in 20’nci maddesinin altıncı, dokuzuncu ve on ikinci fıkralarını değiştiren yeni düzenlemeler aşağıdaki gibidir:

• Değişiklik öncesi; finansal kiralama işlemine konu makine ve teçhizatın başka bir yatırımcıya devri esnasında yatırım bütünlüğünün bozulması halinde söz konusu makine ve teçhizatın yeniden temin edilmesi gerektiği belirtilirken 2017/1 sayılı Tebliğ ile gerçekleştirilen değişiklik kapsamında devir sonucu yatırımın bütünlüğünün bozulması halinde devredecek yatırımcının teşvik belgesi iptal edileceği hüküm altına alınmıştır.

• 2012/1 sayılı Tebliğ’in 20’nci maddesinin dokuzuncu fıkrasına; Finansal Kiralama Şirketince teşvik belgesi kapsamında temin edilen makine ve teçhizatın ihracının talep edilmesi durumunda ihraç izni verilebileceği ifadesi eklenmiştir.

• Değişiklik öncesi; teşvik belgesi kapsamında temin edilmiş olan makine ve teçhizatın tamamı veya bir kısmı, finansal kiralama şirketi tarafından bizzat kiracıdan satın alınarak da (sat ve geri kirala) finansal kiralama işlemine konu edilebilir. Ancak, tamamlama vizesi yapılmış olmakla birlikte satış için asgari süreleri doldurmayan veya tamamlama vizesi yapılmamış teşvik belgeleri kapsamındaki makine ve teçhizat için Genel Müdürlüğün izni gerektiği belirtilmekteydi. Yapılan yeni düzenleme ile bu fıkrada geçen “makine ve teçhizat” kalemi çıkartılmış olup bunun yerine “taşınır ve taşınmaz mallar” ifadesi eklenmiştir.

Daha önceki kararlara ilişkin uygulama

2012/1 sayılı Tebliğ’e eklenen “Daha önceki kararlara ilişkin uygulama” başlıklı geçici 3. madde ile ilgili Tebliğ’in “Yatırım Tamamlama Vizesi İçin İstenecek Belgeler” başlıklı Ek-5’inde yer alan hususların daha önceki Kararlara istinaden düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin tamamlama vizesi işlemlerinde de uygulanacağı belirtilmiştir.

Yerel birimlerce teşvik belgesi düzenlenebilecek sektör ve konular

2012/1 sayılı Tebliğ’in EK-4’ünde bulunan tablonun sonuna “Lisanssız Elektrik Üretimi Yatırımları” satırı eklenmiştir. Böylece, ilgili yatırım türü yerel birimlerce teşvik belgesi düzenlenebilecek sektör ve konular arasında sayılmıştır.

Söz konusu 2017/1 sayılı Tebliğ yayım tarihinde (26 Temmuz 2017) yürürlüğe girmiştir.

Saygılarımızla.
Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.
Erdal Çalıkoğlu

Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.