Skip to Content
vergiresim

100 Soruda Vergi, Resim ve Harç İstisnası 2010


73.      Dahilde işleme rejimi nedir?

 

Dahilde işleme rejimi, ihraç edilecek olan malların üretiminde kullanılacak girdilerin ithal edilmesi halinde, bu girdilere ilişkin olarak ithalde ödenmesi gereken vergilerin ödenmeyerek teminata bağlanmak suretiyle ertelenmesini ve bu girdilerin kullanılmak suretiyle imal edilen malların ihraç edildiğinin tevsiki halinde de bu şekilde ertelenen vergilere ilişkin teminatların çözülmesini sağlamaya yönelik bir düzenlemedir.

 

74.      Dahilde işleme rejiminin amaçları nelerdir?

 

Dış piyasada rekabetin artırılması ve döviz kazandırma amacına yönelik olarak, ihraç edilmesi düşünülen malların üretiminde kullanılacak olan hammadde, yardımcı madde, ara malı ve ambalaj malzemelerinin, vergisel yüklerden muaf olmak üzere, çeşitli kolaylık ve tedbirlerden yararlanmak suretiyle temin edilmesini sağlamaktır.

 

75.      Dahilde İşleme İzin Belgesi uygulamaları nasıl gerçekleştirilmektedir?

 

01.01.2006 tarihinden itibaren, kamuda ilk defa uygulamaya geçirilen elektronik imza kullanımı ile Dahilde İşleme İzin Belgeleri ile ilgili uygulamalar yalnızca elektronik ortamda gerçekleştirilmektedir.

 

76.      Dahilde işleme rejimi otomasyon projesi nedir?

 

Bu proje sayesinde, dahilde işleme izin belgeleri ile ilgili olarak; belge müracaatından, belgelerin taahhüt hesaplarının kapatılmasına kadar olan süreçte her türlü işlem (ek süre ve revize talepleri) elektronik ortamda gerçekleştirilmektedir.

 

Projeyle birlikte,

 

·           Her türlü yazışma ve evrak trafiği ortadan kaldırılmakta,

·           Firmalar, bilgisayarları başında her türlü işlemlerini yerine getirebilmekte,

·           Haftalar sürebilen belge müracaatı, revizesi gibi işlemler saatlerle ölçülebilen zaman dilimlerinde gerçekleştirilmektedir.

 

77.      Dahilde işleme rejimi otomasyonuna nasıl dahil olunabilmektedir?

 

Söz konusu projeye katılmak için öncelikle Telekomünikasyon Kurumu’nca yetkilendirilmiş E–Güven, Türk Trust, E–Tuğra, Tübitak (Kamu Sertifikasyon Merkezi) gibi firmaların herhangi birinden elektronik imza kullanımı için gerekli olan elektronik sertifika edinilmesi gerekmektedir.

 

Daha sonra “http:\\www.dtm.gov.tr” adresinden, elektronik sertifika kullanıcısının elektronik ortamda yetkilendirme başvurusu yapılıp, 2007/2 sayılı Bilgisayar Veri İşleme Tekniği Yoluyla Yapılmasına Dair Tebliğ ekinde yer alan, firma tanımlaması için gerekli bilgi ve belgeler ilgili İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği’ne ibraz edilmelidir.

 

78.      Firma tanımlaması için gerekli bilgi ve belgeler nelerdir?

 

·           Dilekçe (firmaya ait imza sirkülerinde yer alan, her türlü temsil ve ilzama yetkilendirilmiş veya 2006/12 sayılı tebliğ kapsamındaki işlemler açısından özel olarak yetkilendirilmiş kişilerin adı ve soyadı belirtilerek imzalanmış)

·           İhraç edilecek mamulün üretimi ile ilgili kapasite raporu (Ticaret ve/veya sanayi odalarınca tasdikli)

·           İmza sirküleri (Noter tasdikli)

·           Ticaret Sicili Gazetesi aslı, noter veya ticaret ve/veya sanayi odaları ile ticaret sicili memurluklarınca tasdikli örneği (Kuruluşa, varsa unvan değişiklikleri ile mevcut duruma ilişkin ticaret sicil gazetelerinin her biri)

·           Firmaya ait vergi numarası belgesi

·           Firma tanımlama formu (İmza sirkülerinde yer alan yetkililerin adı ve soyadı belirtilerek imzalanmış)

·           İhracatçı firma tarafından elektronik sertifika sahibi kişiye noter tasdikli olarak verilen yetki belgesi (Taahhütname)

·           İhracatçı Birliği üyesi olunduğuna dair belge (İlk kez Dahilde İşleme Rejimi’nden yararlanacak imalatçı-ihracatçı veya ihracatçılar için)

·           Gümrükçe onaylanmış kişi statü belgesi (Varsa)

·           Geriye dönük son bir yıla ait SSK bordrosu

·           Geriye dönük son aya ait elektrik faturası (her takvim yılı itibarıyla yenisi verilmek üzere)

 

79.      Dahilde işleme rejimi kapsamında elektronik ortamda belge müracaatı nasıl yapılmaktadır?

 

Firma tanımlaması ve kullanıcı yetkilendirmesi yapılmış elektronik imza sertifikası sahibi kullanıcılar, Türkiye Gümrük Bölgesi’nde (serbest bölgeler hariç) yerleşik imalatçı-ihracatçı veya ihracatçılar adına, belge almak için web sayfası vasıtasıyla elektronik ortamda Dış Ticaret Müsteşarlığı’na müracaat ederler.

 

Müsteşarlık’ça yapılacak değerlendirme neticesinde, belge düzenlenip düzenlenmeyeceğine karar verilir.

 

80.      Elektronik ortamda alınan Dahilde İşleme İzin Belgesi firma tarafından nasıl tevsik edilebilir?

 

Dahilde İşleme İzin Belgesi sahibi firma talebine istinaden, belgenin elektronik ortamdaki kayıtları dikkate alınarak kağıt ortamında basılı bir nüshası, ilgili ihracatçı birlikleri genel sekreterliğince ilgili firmaya gönderilir. Ayrıca düzenlenen dahilde işleme izin belgeleri aylık listeler halinde Resmi Gazete'de yayımlanır.

 

81.      Elektronik ortamda alınan Dahilde İşleme İzin Belgeleri nasıl kullanılır?

 

BİLGE (Bilgisayarlı Gümrük Etkinlikleri) Sistemine dahil olan gümrük idarelerince belge kapsamında gerçekleştirilen ithalat ve ihracat işlemleri, belgenin orijinal nüshası aranılmaksızın belgenin elektronik ortamdaki kayıtları dikkate alınarak yürütülmektedir.

 

BİLGE Sistemine dahil olmayan gümrük idarelerinden yapılacak ihracat işlemlerinde ise Dış Ticaret Müsteşarlığı’ndan önceden izin alınması gerekmekte olup, ayrıca bu ihracat işlemlerinde, ilgili gümrük idarelerince belgenin orijinal nüshası aranmaktadır.

 

82.    Elektronik ortamda alınan belge kapsamında aracı ihracatçı ile ihracat işlemi yapılabilmesi mümkün müdür?

 

Aracı ihracatçı firmanın unvanı ve bu firmaya ait vergi numarasının belge sahibi firma tarafından ilgili ihracatçı birlikleri genel sekreterliğine bildirilmesi durumunda, elektronik ortamda alınan belge kapsamında aracı ihracatçı ile ihracat yapılabilmektedir.

 

83.    Elektronik ortamda alınan Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında temsilci aracılığı ile ithalat yapılabilir mi?

 

Elektronik ortamda alınan Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında ilgili İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği’nden izin alınması ve temsilcinin Borçlar Kanunu’nun doğrudan ya da dolaylı temsil hükümlerine göre tayin edilmesi durumunda belge/izin süresi içerisinde belirtilen miktarı geçmemesi kaydıyla temsilci aracılığı ile ithalat yapılabilir. Bu kapsamda temsilci firma unvanı yanında bu firmaya ait tek vergi numarasının belge sahibi firma tarafından ilgili ihracatçı birlikleri genel sekreterliğine bildirilmesi gerekmektedir.

 

84.    İthalatın, Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında gerçekleştirilebilmesi için gerekli koşullar nelerdir?

 

Dahilde İşleme İzin Belgesi’nin/Dahilde İşleme İzni’nin ithalat bölümünde belirtilen eşyanın;

 

·           Belge/izin süresinin geçerli olması,

·           Belgede/izinde kayıtlı gümrük tarife istatistik pozisyonunda olması,

·           Belgede kayıtlı satır kodunda olması,

·           Cinsinin değişmemesi,

·           Miktarın (belgede/izinde kayıtlı birimlerle) aşılmaması,

·           Belge/izin kapsamında varsa indirimli teminat uygulamasına ilişkin hususlar saklı kalmak üzere, verginin teminata bağlanması,

·           İthalat rejiminde ithali belli kurum veya kuruluşların müsaadesine bırakılmış eşya için, ithalat esnasında bu kurum veya kuruluşların müsaadesinin aranması (Şartlı muafiyet sistemi çerçevesinde izin kapsamında yapılan ithalatta İthalat Rejim Kararı’nın 7 nci maddesi hükmü hariç olmak üzere)

 

kaydıyla ithalatına izin verilir.

 

85.    İhracatın, Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında gerçekleştirilebilmesi için gerekli koşullar nelerdir?

 

Dahilde İşleme İzin Belgesi/Dahilde İşleme İzni’ndeki ihracata ilişkin gümrük beyannamesi üzerinde;

 

·           Belgede/izinde kayıtlı gümrük tarife istatistik pozisyonunun,

·           Belgede kayıtlı satır kodunun,

·           Belgede/izinde belirtilen ihraç ürününün adının, özelliğinin ve miktarının (belgede/izinde kayıtlı birimlerle),

·           İlgili belge veya belgelerin sayısını içeren satır kodunun/izin veya izinlere ilişkin beyanname sayısının,

·           Firmanın imalatçı-ihracatçı veya ihracatçı sıfatıyla unvanının,

·           İhracatçı, dış ticaret sermaye şirketi ve sektörel dış ticaret şirketi adına düzenlenen belge/izin üzerinde kayıtlı bulunan yan sanayici unvanının,

·           İmalatçı-ihracatçı adına düzenlenen belge/izin üzerinde yan sanayici kaydının bulunması ve ihraç konusu eşyanın tamamının veya bir kısmının ya da üretiminin bir alt aşamasının yan sanayicinin üretimi ile gerçekleşmesi durumunda, bu yan sanayici unvanının,

 

yer alması kaydıyla ihracata izin verilir.

 

86.    Dahilde İşleme İzin Belgesi müracaatlarında Müsteşarlık’ça aranan kriterler nelerdir?

 

Dahilde İşleme İzin Belgesi müracaatlarının olumlu sonuçlanabilmesi için öncelikle ithal eşyanın işlem görmüş ürünlerin üretiminde kullanıldığının tespitinin mümkün olması gerekmektedir. Diğer taraftan, müracaata konu ithalatın Türkiye gümrük bölgelerindeki üreticilerin temel ekonomik çıkarlarının olumsuz etkilenmemesi ve işletme faaliyetinin katma değer yaratan ve kapasite kullanımını arttıran bir faaliyet olması yanında, mamulün rekabet edilebilirliği ile ihraç potansiyelini arttıran koşullar yaratıyor olması müracaatların Müsteşarlık’ça değerlendirilmesinde öne çıkan kriterlerdir. Ayrıca, müracaat eden firmaların Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamındaki geçmiş performansları da müracaatın olumlu sonuçlanmasında göz önünde bulundurulabilmektedir. 

 

87.    Dahilde İşleme İzin Belgesi’nde geçerlilik süresi ne kadardır?

 

Dahilde İşleme İzin Belgesi’nin/ Dahilde İşleme İzni’nin süresi sektörüne göre azami 12 (on iki) aya kadar tespit edilebilir.

 

Gemi inşaat, komple tesis v.b. ile üretim süreci 12 (on iki) ayı aşan ürünler ve savunma sanayii alanına giren ürünlerin ihracına ilişkin düzenlenen belgenin/iznin süresi, proje süresi kadar tespit edilebilir.

 

88.    Dahilde İşleme İzin Belgesi’nin süresi ne zaman başlar ve ne zaman son bulur?

 

Dahilde İşleme İzin Belgesi’nin/ Dahilde İşleme İzni’nin süresinin başlangıcı, Dahilde İşleme İzin Belgesi’nin/ Dahilde İşleme İzni’nin tarihidir. Süre sonu ise belge/izin süresi (ek süre, haklı ve mücbir sebep ile fevkalade hallere ilişkin süreler dahil) bitiminin rastladığı ayın son günüdür.

 

89.    Dahilde İşleme İzin Belgesi için ek süre verilebilir mi?

 

Dahilde İşleme İzin Belgesi süre verilmesi bazı şartlara bağlanmıştır. Buna göre,

 

Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında ilk ithalatın yapıldığı tarih esas alınmak suretiyle belge süresi azami 3 (üç) ay uzatılabilir. Belge kapsamında hiç ithalat yapılmaması halinde, ek süre verilmesi mümkün değildir.

 

Diğer taraftan, Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında gerçekleştirilen ihracat değerinin belge ihracat taahhüdü değerine oranının en az % 50 olması halinde, Dahilde İşleme İzin Belgesi’ne azami 6 (altı) ayı geçmemek kaydıyla belge orijinal süresinin yarısı kadar ek süre verilebilir.

 

90.    Dahilde İşleme İzin Belgesi için ek süre müracaatı nasıl yapılır?

 

Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında yapılacak ithalata ilişkin olarak ek süre almak ve Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında yapılacak olan ihracata ilişkin olarak belgeli performanslara istinaden ek süre almak için en geç belge süresi sonundan itibaren 1 (bir) ay içerisinde elektronik ortamda Dış Ticaret Müsteşarlığı’na müracaat edilmesi gerekmektedir.

 

Gemi inşaa, komple tesis v.b. ile savunma sanayii alanına giren ürünlerin ihracına ilişkin düzenlenen belgeye/izne ek süre almak için ise ek olarak Gümrük Müsteşarlığı’nca belirlenen uygulama esasları çerçevesinde, izne ilişkin beyanname aslı, gerçekleştirilen ihracata ilişkin liste ve bu listede yer alan gümrük beyannamelerinin iznin ihracat taahhüdünün kapatılmasında kullanılacağına ve bu bilgilerin doğruluğuna dair taahhütname ile birlikte en geç izin süresi sonundan itibaren 1 (bir) ay içerisinde ilgili gümrük idaresine müracaat edilmesi gerekmektedir.

 

91.    Dahilde İşleme İzin Belgesi/izni kapsamında ihracat taahhüdü nasıl kapatılır?

 

Dahilde İşleme İzin Belgesi ihracat taahhüdünü kapatmak için en geç belge süresi sonundan itibaren 3 (üç) ay içerisinde, Dahilde İşleme İzni ihracat taahhüdünü kapatmak için ise en geç izin süresi sonundan itibaren 1 (bir) ay + 10 (on) iş günü içerisinde başvurulması halinde kapama işlemleri gerçekleştirilir.

 

Belirtilen süreler içerisinde kapatma müracaatında bulunmayan firmalar adına düzenlenen belge/izin, ilgili ihracatçı birlikleri genel sekreterliğince/gümrük idaresince ceza uygulanmak suretiyle resen kapatılır. Resen kapatılan dahilde işleme izin belgeleri aylık listeler halinde Resmi Gazete'de yayımlanır.

 

92.    Dahilde işleme rejimi tedbirlerine uyulmaması durumunda nasıl bir işlem yapılır?

 

Dahilde işleme tedbirlerini, dahilde işleme rejiminde ve belgede/izinde belirtilen esas ve şartlara uygun olarak yerine getirmeyenlerden;

 

·           Şartlı muafiyet sistemi kapsamında ithal edilen ve Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya serbest bölgelere ihracatı gerçekleştirilmeyen eşyanın ithali esnasında alınmayan vergi,

·           Şartlı muafiyet sistemi kapsamında ithal edilen ve serbest bölgelere gerçekleştirilen ihracata konu eşyanın en geç belge/izin süresi bitiminden itibaren 3 (üç) ay içerisinde; serbest bölgelerden başka bir ülkeye satışının yapılmaması, Yatırım Teşvik Belgesi veya bir başka belge/izin kapsamında Türkiye Gümrük Bölgesi’ne ithalatının yapılmaması, serbest bölgelerde bulunan tesislerin yapımında kullanılmaması, serbest bölgelerde bulunan tesislerde makine-teçhizat, demirbaşa kayıtlı eşya veya bunların parçası olarak kullanılmaması, serbest bölgelerde yerleşik gemi inşa faaliyetinde bulunan firmalara gemi inşasında kullanılmak üzere tesliminin yapılmaması, serbest bölgelerden gümrüksüz satış mağazalarına satışının yapılmaması veya serbest bölgelerden kara, deniz ve hava taşıtlarına kumanya olarak tesliminin yapılmaması durumunda, bu kapsamdaki ithalat esnasında alınmayan vergi,

·           Belge/izin kapsamında izin verilen miktarın üzerinde ithalat yapılması halinde, bu kısma tekabül eden ithalattan doğan vergi,

·           Belge kapsamında ithal edilen eşyanın tamamı ihraç edilen işlem görmüş ürünün elde edilmesinde kullanılmış olsa dahi döviz kullanım oranının %80'i (ikincil işlem görmüş tarım ürünü taahhüdü içeren belgeler için %100'ü) geçmesi halinde, bu oranı aşan kısma tekabül eden ithalatla ilgili alınmayan vergi,  

·           Belge/izin kapsamında ithal edilen işletme malzemesinin CIF ithal tutarının, gerçekleşen FOB ihraç tutarının % 2 (doğal taşlar ile kıymetli maden ve taş ihraç taahhüdü içeren belgelerde % 10)'sinden fazla olması halinde, bu oranı aşan kısma tekabül eden ithalatla ilgili alınmayan vergi,

·           Belge/izin kapsamında ithal edilen değişmemiş eşyanın CIF ithal tutarının, gerçekleşen FOB ihraç tutarının %1'inden fazla olması halinde, bu oranı aşan kısma tekabül eden ithalatla ilgili alınmayan vergi,

·           Geri ödeme sistemi çerçevesindeki belge/izin kapsamında A.TR dolaşım belgesi eşliğinde Avrupa Topluluğu’na üye ülkelere veya menşe ispat belgeleri eşliğinde Avrupa Topluluğu’na üye ülkelere, Pan-Avrupa Menşe Kümülasyonu’na taraf ülkelere, Pan-Avrupa-Akdeniz Menşe Kümülasyonu’na taraf ülkelere veya Serbest Ticaret Anlaşması imzalanmış bir ülkeye işlem görmüş ürün olarak ihraç edilmek üzere ithal edilen ancak süresi içerisinde ihracatı gerçekleştirilmeyen eşyaya ilişkin alınmayan vergi,

·           Dahilde İşleme İzin Belgesi’nin/Dahilde İşleme İzni’nin iptal edilmesi halinde, belge/izin kapsamında varsa alınmayan vergi,

·           Dahilde İşleme İzin Belgesi’nin/ Dahilde İşleme İzni’nin resen kapatılması halinde, belge/izin kapsamında varsa alınmayan vergi,ithal tarihi itibarıyla 4458 sayılı Gümrük Kanunu ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilir. Ayrıca ithal edilen ve süresi içerisinde ihracı gerçekleştirilmeyen eşya için Gümrük Kanunu’nun 238. maddesi hükmü çerçevesinde gümrük vergilerinin 2 (iki) katı para cezası alınır.

 

Diğer taraftan, vergisi ve cezaları ödenen eşyanın serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutulmasının talep edilmesi halinde, ticaret politikası önlemlerinin uygulanması ve eşyanın ithali için öngörülen dış ticarette teknik düzenlemeler ve standardizasyon mevzuatı dahil diğer işlemlerin tamamlanması şartı aranır. Aksi takdirde, bu eşyanın serbest dolaşıma giriş rejimi dışındaki gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması gerekir.