Skip to Content
vergiresim

Ar-Ge ve Tasarım Faaliyetlerine Sağlanan Destek ve Teşvikler 2017

III. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu kapsamında sağlanan Ar-Ge/Tasarım destek ve teşvikleri


35.Kurumlar Vergisi Kanunu kapsamında Ar-Ge faaliyetlerine sağlanan destekler nelerdir?

6518 sayılı Kanun’la Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen “Sınai mülkiyet haklarında istisna” başlıklı 5/B maddesi ile Türkiye'de gerçekleştirilen araştırma, geliştirme ve yenilik faaliyetleri ile yazılım faaliyetleri neticesinde ortaya çıkan buluşlardan 1/1/2015 tarihinden itibaren elde edilen kazanç ve iratlara yönelik istisna uygulaması düzenlenmiştir.

36. İstisna kapsamına dahil kazançlar nelerdir?

Kurumlar vergisi mükellefleri tarafından Türkiye'de gerçekleştirilen araştırma, geliştirme ve yenilik faaliyetleri ile yazılım faaliyetleri neticesinde ortaya çıkan buluşların;

  • Kiralanması neticesinde elde edilen kazanç ve iratların
  • Devri veya satışı neticesinde elde edilen kazançların,
  • Türkiye'de seri üretime tabi tutularak pazarlanmaları halinde elde edilen kazançların,
  • Türkiye'de gerçekleştirilen üretim sürecinde kullanılması sonucu üretilen ürünlerin satışından elde edilen kazançların patentli veya faydalı model belgeli buluşa atfedilen kısmının

%50'si maddede belirtilen şartların yerine getirilmesi halinde kurumlar vergisinden müstesnadır.

37. İstisnadan kimler yararlanabilecek?

İstisna uygulamasından kurumlar vergisi mükellefleri ile gelir vergisi mükellefleri yararlanabilecektir.

 

İstisna şartlarının sağlanması kaydıyla, gerçek veya tüzel kişilerin tam veya dar mükellefiyete tabi olmasının istisna uygulanmasında bir önemi yoktur. Dar mükellef kurumların, Türkiye'de gerçekleştirdikleri araştırma, geliştirme ve yenilik faaliyetleri ile yazılım faaliyetleri  neticesinde ortaya çıkan buluşları için patent veya faydalı model belgesi almaları halinde, bu buluşlarından elde edecekleri kazanç ve iratları için istisna hükümlerinden faydalanmaları mümkün olacaktır.

 

38. İstisnadan yararlanma şartları nelerdir?

İstisna uygulamasından yararlanacak mükelleflerin;

  • Buluşlara ilişkin araştırma, geliştirme ve yenilik faaliyetleri ile yazılım faaliyetlerinin Türkiye'de gerçekleştirilmesi
  • İncelemeli sistemle patent veya olumlu araştırma raporu sonucunda faydalı model belgesi alınması
  • İstisna uygulamasından yararlanacak kişilerden olunması
  • İstisnadan yararlanacak kişilerin Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde ikametgahı olunması veya sınai veya ticari faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişiler veya Paris Anlaşması hükümleri dahilinde başvuru hakkına sahip olunması
  • Patent veya faydalı model belgesi üzerinde tekel niteliğinde özel bir ruhsata sahip olunması
  • Patent veya faydalı model belgesi için sağlanan koruma süresinin aşılmamış olması

gerekmektedir.

39.İstisna uygulaması ne şekilde gerçekleştirilmektedir?

İstisna uygulamasına patent veya faydalı model belgesinin verildiği tarihten itibaren başlanır ve ilgili patent veya faydalı model belgesi için sağlanan koruma süresi aşılmamak kaydıyla bu istisnadan yararlanılabilir. Buluşun üretim sürecinde kullanılması sonucu üretilen ürünlerin satışından elde edilen kazançların, patentli veya faydalı model belgeli buluşa atfedilen kısmı, ayrıştırılmak suretiyle transfer fiyatlandırması esaslarına göre tespit edilir.

 

Buluşun, istisnadan yararlanılacak ilk yıl oluşturacağı katma değer dikkate alınarak devri veya satışı halindeki değerinin tespitine yönelik Maliye Bakanlığı tarafından değerleme raporu düzenlenmesi şartına ilişkin Kanunun 5/B maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendi 6728 sayılı Kanunun 57 nci maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır. Dolayısıyla, 6728 sayılı Kanunla yapılan söz konusu değişiklikle bu Kanunun yürürlük tarihi olan 9/8/2016 tarihinden itibaren, Maliye Bakanlığı tarafından değerleme raporu düzenlenmeksizin, şartları taşıyan mükellefler istisnadan yararlanabileceklerdir.

40. 9/8/2016 tarihinden önce değerleme raporu düzenlenmesi amacıyla başvuranlar istisnadan faydalanabilecek midir?

 

İstisna uygulamasında değerleme raporu düzenlenmesine ilişkin şartı kaldıran 6728 sayılı Kanunun 57 nci maddesinin yürürlük tarihi 9/8/2016 olup aynı Kanunun Geçici 1 inci maddesinin üçüncü fıkrasıyla bu tarihten önce, anılan madde kapsamında değerleme raporu düzenlenmesi amacıyla Maliye Bakanlığına başvuran mükelleflerin söz konusu başvurularına ilişkin patent veya faydalı model belgelerine konu buluşlarından 1/1/2015 tarihinden itibaren elde ettikleri kazançları hakkında, 5520 sayılı Kanunun 5/B maddesinin bu Kanunla yapılan değişiklik sonrası hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir. Buna göre, 9/8/2016 tarihinden önce, istisnadan yararlanmak üzere değerleme raporu düzenlenmesi amacıyla Gelir İdaresi Başkanlığına başvuruda bulunmuş olan mükellefler, başvurularına konu bu buluşlarından 1/1/2015 tarihinden itibaren elde ettikleri kazançları için değerleme raporu düzenlenmeksizin istisnadan faydalanabileceklerdir.

 

41. İstisna kazancın tespiti nasıl yapılmaktadır?

Patentli veya faydalı model belgeli buluşlardan elde edilen kazançların % 50'si kurumlar vergisinden müstesnadır. Kazanç tespiti ile ilgili olarak ayrıntılı örneklere 11 seri no’lu kurumlar vergisi genel tebliğinde yer verilmiştir.

 

42. Buluşun üretim sürecinde kullanılması halinde kazancın tespiti nasıl yapılmaktadır?

Buluşun üretim sürecinde kullanılması sonucu üretilen ürünlerin satışından elde edilen kazançların, patentli veya faydalı model belgeli buluşa atfedilen kısmı, ayrıştırılmak suretiyle transfer fiyatlandırması esaslarına göre tespit edilecektir. Transfer fiyatlandırması suretiyle ayrıştırma yöntemi yerine satış, hasılat, gider, harcama, maliyet veya benzeri unsurları dikkate alarak kazancın ayrıştırılmasında basitleştirilmiş yöntemler tespit etmeye Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır. Bu kapsamda, patentli veya faydalı model belgeli buluşunu üretim sürecinde kullanan mükelleflerin tercih etmeleri halinde, ürettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançlarının patentli veya faydalı model belgeli buluşa atfedilen kısmını, maliyet unsurlarını dikkate alarak da ayrıştırmaları mümkündür. Bu şekilde patentli veya faydalı model belgeli buluşa atfedilen kazancın ayrıştırılmasında, buluşun üretilen ürünlerin toplam maliyeti içerisindeki payı dikkate alınacaktır.


43.Buluşun üretilen ürünlerin toplam maliyeti içerisindeki payının tespitinde hangi giderler dikkate alınacaktır?
 

Buluşun üretim sürecinde kullanılmasıyla ilgili olarak katlanılan;

 

  • İlk madde ve malzeme giderleri
  • Aktifleştirilen Ar-Ge harcamaları için ayrılan amortismanlar
  • Genel üretim giderlerinden düşen pay
  • İşçilik giderleri
  • Genel yönetim giderlerinden düşen pay

gibi tüm giderler dikkate alınacaktır.

 

44.Kesinti uygulaması ne şekilde olacaktır?

İstisna uygulaması, patent veya faydalı model belgesi alınan buluş dolayısıyla elde edilen kazanç ve iratlar üzerinden Kurumlar Vergisi Kanunu 30’ncu maddesi kapsamında vergi kesintisi yapılmasına engel teşkil etmeyecektir. Ancak, Kanunun 5/B maddesi kapsamında istisnadan yararlanılabilecek serbest meslek kazançları ile gayrimenkul sermaye iratları üzerinden yapılacak vergi kesintisi %50 indirimli olarak uygulanacaktır. Kazanç ve iratları kesinti yoluyla vergilenen ve beyanname vermesi gerekmeyen mükellefler için indirimli vergi kesintisi en fazla 5 yıl süre ile uygulanacaktır.

 

45. 1 Ocak 2015 Tarihinden önce tecil edilmiş patentli veya faydalı model belgeli buluşlar istisnadan faydalanabilecek midir?

 

01.01.2015 tarihinden önce alınan ve koruma süresi henüz dolmamış olan patent veya faydalı model belgelerine ilişkin buluşlardan 01.01.012015 tarihinden itibaren kalan koruma süresince elde edilen kazanç ve iratlar için istisnadan yararlanılabilecektir. Ancak, koruma süresi 01.01.2015 tarihinden önce dolmuş olan patentli veya faydalı model belgeli buluşlardan elde edilen kazanç ve iratlar için istisnadan yararlanılamayacaktır.

46.Sınai mülkiyet hakkının istisnadan yararlanması için tescil edilmesi gerekli midir?

Patent veya faydalı model belgesinin devredilmesi, satılması veya inhisarı lisans verilmesi dahil kiralanması durumlarında bu istisnadan yararlanılabilmesi için devir, satış veya kiralama işlemlerinin Türk Patent Enstitüsü tarafından tutulan sicile tescil edilmesi gerekmektedir.

 

Patent veya faydalı model belgesini devralanlar, satın alanlar veya inhisarı lisans sahipleri, şartların sağlanması kaydıyla, bu işlemlerin Sicile tescil edildiği tarihten itibaren istisnada yararlanabileceklerdir.